NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Hoàn thiện tổ chức kiểm soát nhằm tăng cường chất lượng thông tin kế toán tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, Kiểm toán và Phân tích) Mã số: 62.34.03.01
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Tố Tâm Mã NCS: NCS31.69KT
Người hướng dẫn 1: PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Hoa
Người hướng dẫn 2 : PGS.TS. Lê Thị Hòa
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt lý luận của Luận án
Luận án hình thành giả thiết và mô hình nghiên cứu về ảnh hưởng của tổ chức kiểm soát tới chất lượng thông tin kế toán tài chính (KTTC) của các công ty niêm yết (CTNY) trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam dựa trên cơ sở lý thuyết về tổ chức kiểm soát và chất lượng thông tin. Tổ chức kiểm soát chất lượng thông tin bao gồm: Lượng hóa đối tượng kiểm soát (chất lượng thông tin KTTC), tổ chức kiểm soát nội bộ (KSNB) với vai trò tự thân của CTNY và tổ chức kiểm soát nhà nước (KSNN) với vai trò giám sát, hỗ trợ nhằm tăng cường chất lượng thông tin KTTC của các CTNY.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu của Luận án
(1) Trên cơ sở lý thuyết về mối liên hệ của tổ chức KSNB đến chất lượng thông tin KTTC của các CTNY, Tác giả đã thực hiện khảo sát các CTNY tại SGDCK TPHCM để đánh giá chất lượng thông tin KTTC và ảnh hưởng của tổ chức KSNB tới chất lượng thông tin KTTC. Từ dữ liệu thu thập được, Tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy để lượng hóa ảnh hưởng của từng thành phần của tổ chức KSNB tới chất lượng thông tin KTTC và phát hiện: Môi trường kiểm soát có ảnh hưởng lớn nhất, thủ tục kiểm soát có ảnh hưởng thứ hai và cuối cùng là ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán tới chất lượng thông tin KTTC của CTNY trên TTCK Việt Nam.
(2) Trên cơ sở lý thuyết về mối liên hệ của tổ chức KSNN đến chất lượng thông tin KTTC của các CTNY, Luận án đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy để lượng hóa dữ liệu thu thập từ các CTNY tại SGDCK TPHCM, xác định ảnh hưởng của KSNN đến chất lượng thông tin KTTC và phát hiện: Ảnh hưởng của tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đến chất lượng thông tin KTTC được sắp xếp theo thứ tự giảm dần: SGDCK TPHCM, UBCKNN, Bộ Tài chính,..và chức năng hỗ trợ của các tổ chức quản lý KSNN ảnh hưởng tới chất lượng thông tin KTTC của CTNY trên TTCK Việt Nam.
(3) Từ kết quả khảo sát kết hợp với phỏng vấn sâu chuyên gia, phân tích thực tế, Luận án đề xuất hai nhóm giải pháp chính:
Thứ nhất, hoàn thiện tổ chức KSNB nhằm tăng cường chất lượng thông tin KTTC của CTNY trên TTCK Việt Nam, cần: Tăng cường nhận thức về trách nhiệm, năng lực lập BCTC của ban quản trị CTNY; các CTNY duy trì bộ phận kiểm toán nội bộ (KTNB) hiệu quả, lập báo cáo hoạt động của KTNB, hoàn thiện quy chế KSNB, quy trình công tác kế toán trong CTNY.
Thứ hai, hoàn thiện tổ chức KSNN nhằm tăng cường chất lượng thông tin KTTC của CTNY trên TTCK Việt Nam, cần: Hoàn thiện hệ thống chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán; thống nhất sự khác biệt giữa chính sách tài chính và chuẩn mực kế toán là cơ sở lập và trình bày báo cáo tài chính (BCTC) của các CTNY; thiết lập Báo cáo tình hình thay đổi vốn chủ sở hữu của CTNY, bổ sung thêm những thông tin trên Thuyết minh BCTC; tăng cường chất lượng kiểm toán BCTC các CTNY; tăng cường chế tài xử phạt vi phạm chất lượng thông tin KTTC của CTNY; thành lập Vụ giám sát thực thi thuộc UBCKNN.
