THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI VỀ HỌC THUẬT, LÝ LUẬN CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: “Nghiên cứu đặc điểm thực vật, thành phần hóa học và một số tác dụng sinh học của hai loài Giảo cổ lam Gynostemma sp. tại Việt Nam”.
Chuyên ngành: Dược học cổ truyền Mã số: 62.72.04.06
Họ và tên nghiên cứu sinh: Thân Thị Kiều My
Khóa: 2014
Họ và tên cán bộ hướng dẫn: GS. TS. Phạm Thanh Kỳ
Tên cơ sở đào tạo: Trường Đại học Dược Hà Nội
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
Đã phân tích đặc điểm thực vật, đồng thời lần đầu tiên tại Việt Nam phân tích đặc điểm sinh học phân tử của 2 mẫu Giảo cổ lam nghiên cứu trong luận án, kết luận tên khoa học là:
+ Gynostemma guangxiense X.X.Chen & D.H.Qin.
+ Gynostemma burmanicum King ex Chakrav var. molle C.Y.Wu.
Từ loài Gynostemma guangxiense X.X. Chen & D.H. Qin. (Giảo cổ lam Quảng Tây) lần đầu tiên công bố đã phân lập được 6 chất là quercetin, (22E)- stigmasta-5,22-dien- 3yl- hexopyranosid và 4 saponin là: ginsenosid Rb3, quinquenosid L3 và 2 saponin mới đặt tên là Gynosid VN1, Gynosid VN2.
Từ loài Gynostemma burmanicum King ex Chakrav. var. molle C.Y.Wu (Giảo cổ lam Miến điện) đã phân lập và xác định cấu trúc hóa học của 13 chất, trong đó có 3 saponin mới (đặt tên là Gypenosid B1, Gypenosid B2 và Ginsenosid B3), 6 saponin đã biết. Cũng từ loài này đã phân lập được một hợp chất mới trong tự nhiên là dẫn chất của tetrahydroxyfuran (đặt tên là Burmanon), cùng với uracil, acid coumaric, 2-(4-hydroxyphenyl) propan-1,3-diol.
Lần đầu tiên công bố LD50 của G. guangxiense là 125,5g dược liệu/kg chuột, LD50 của G. burmanicum là 146,5g dược liệu/kg chuột.
Lần đầu tiên đánh giá tác dụng hạ glucose máu của cao phân đoạn nước chiết từ G.guangxiense (Gg) và G.burmanicum (Gb) với liều tương đương 10gdl/kg, có tác dụng hạ glucose máu với mức hạ glucose máu lần lượt là 30,87 ± 3,72% (p<0,05) và 33,87±5,69% (p<0,05) so với trước khi uống mẫu thử. Trong khi đó mức hạ glucose máu của lô chứng (để nhịn ăn cùng điều kiện với lô thử) là 16,54±5,72%. Tuy nhiên Gg và Gb với liều 5gdl/kg đều không thể hiện rõ tác dụng hạ glucose máu (p>0,05).
Lần đầu tiên đánh giá tác dụng bảo vệ gan chống oxy hóa của cao phân đoạn nước chiết từ hai loài G.guangxiense (Gg) và G.burmanicum (Gb) nhận thấy chỉ số hoạt độ AST, ALT ở các lô uống thuốc thử thấp hơn rõ rệt so với lô mô hình, làm giảm có ý nghĩa thống kê nồng độ MDA so với lô mô hình (p<0,05).
Những kết quả đầu tiên về đánh giá tác dụng gây độc trên 4 dòng tế bào ung thư của 6 hợp chất mới phân lập được từ 2 loài nghiên cứu cho thấy mẫu GPWB8.5thể hiện hoạt tính trên 2 dòng HL-60 và HT29. Mẫu GPWB8.9 thể hiện hoạt tính với IC30 từ 58,28 – 79,82 µg/ml. Mẫu GPL7.5 thể hiện hoạt tính yếu trên 4 dòng tế bào nghiên cứu. Các mẫu còn lại chưa thể hiện hoạt tính ở các nồng độ nghiên cứu.