TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tên đề tài: Nghiên cứu tuyển chọn giống và biện pháp kỹ thuật canh tác ngô (Zea mays L.) trên nền đất lúa chuyển đổi tại tỉnh Long An và Đồng Tháp
2. Chuyên ngành: Khoa học cây trồng Mã số: 9620110
3. Nghiên cứu sinh: Đoàn Vĩnh Phúc
4. Người hướng dẫn 1: TS. Lê Quý Kha
5. Người hướng dẫn 2: GS. TS. Ngô Ngọc Hưng
6. Cơ sở đào tạo: Viện khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS)
7. Những kết luận mới của luận án:
Từ các kết quả nghiên cứu, đề tài đã rút ra một số kết luận như sau:
i) Kết quả tuyển chọn giống
Kết quả nghiên cứu đã chọn được 2 giống ngô lai trong nước LCH9A và MN585, có đặc điểm sinh trưởng nổi trội, năng suất cao, chất lượng hạt tốt phù hợp với điều kiện canh tác trên đất lúa chuyển đổi ở các tiểu vùng sinh thái và mùa vụ khác nhau ở Đồng bằng sông Cửu Long. Giống LCH9A có thời gian sinh trưởng 94 – 101 ngày; chống chịu sâu đục thân khá (2,2 – 2,8 điểm), chống chịu tốt bệnh khô vằn (1,3 – 1,8 điểm), trạng thái bắp đẹp (1,5 – 2,6 điểm), năng suất từ 6,69 – 10,42 tấn/ha. Giống MN585 có thời gian sinh trưởng 94 – 102 ngày, chống chịu sâu đục thân khá (2,7 – 3,0 điểm), chống chịu tốt bệnh khô vằn (1,4 – 2,3 điểm), trạng thái bắp đẹp (1,8 – 2,3 điểm), năng suất từ 9,13 – 10,25 tấn/ha. Trong đó, giống MN585 đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận giống chính thức cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên theo Quyết định số 5097/QĐ-BNN-TT ngày 31/12/2019.
ii) Kết quả nghiên cứu quy trình kỹ thuật canh tác
– Kết hợp đào rãnh và làm đất là biện pháp kỹ thuật bắt buộc trong điều kiện canh tác ngô tại tỉnh Long An. Canh tác ngô ở Đồng Tháp chỉ áp dụng biện pháp đào rãnh trong mùa mưa và gieo thẳng trên ruộng không làm đất.
– Đối với giống ngô lai Việt Nam như giống MN585, mật độ trồng 7,1 vạn cây/ha, tương ứng với khoảng cách hàng cách hàng 70 cm, cây cách cây 20 cm là phù hợp trên đất lúa chuyển đổi tại hai tỉnh Long An và Đồng Tháp.
– Mức độ đáp ứng với dinh dưỡng khoáng N, P, K để đạt năng suất cao đối với giống ngô MN585 theo thứ tự: NPK đầy đủ > NK=NP> PK.
– Lượng phân bón (kg/ha) N: P2O5: K2O phù hợp đối với giống ngô lai MN585 trên đất phù sa ở Đồng Tháp là 230 – 240 N: 90 P2O5: 90 K2O và trên đất xám ở Long An là 200 N: 90 P2O5: 90 K2O.
– Bón phân hóa học với liều lượng (kg/ha) 220 N: 90 P2O5: 90 K2O kết hợp xử lý ABI hoặc SUMITRI và bón phân nhả chậm có hiệu quả cải thiện trạng thái bắp và năng suất ngô đạt tương đương và cao hơn so với bón phân theo khuyến cáo.
iii) Mô hình canh tác
– Ở Long An, giống ngô lai canh tác trong vụ Đông Xuân cho năng suất hạt (8,16 tấn/ha) và hiệu quả cao nhất (tỉ suất lợi nhuận đạt 0,55). Mô hình canh tác ngô Đông Xuân – lúa Hè Thu – lúa Thu Đông đạt hiệu quả kinh tế cao nhất (lãi thuần 37,08 triệu đồng/ha, tỉ suất lợi nhuận 0,66).
Ở Đồng Tháp, canh tác ngô có hiệu quả trong cả vụ Đông Xuân (năng suất 11,91 tấn/ha, tỉ suất lợi nhuận 0,89) và vụ Hè Thu (năng suất 10,83 tấn/ha, tỉ suất lợi nhuận 0,81). Mô hình canh tác lúa Đông Xuân – ngô Hè Thu đạt hiệu quả kinh tế cao nhất (lãi thuần 50,44 triệu đồng/ha, tỉ suất lợi nhuận 0,99).
