THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: Hoàn thiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan ở Việt Nam
Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật
Mã số: 62.38.01.01
Nghiên cứu sinh: Đào Thị Hoa Sen
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Lê Hồng Hạnh
Cơ sở đào tạo: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Kiểm tra sau thông quan là phương thức quản lý hải quan hiện đại đối với hoạt động thương mại trong điều kiện hội nhập quốc tế. Nền tảng cơ bản nhất cho hoạt động kiểm tra sau thông quan là hệ thống các nguyên tắc và quy định pháp luật được xây dựng và ban hành để điều chỉnh các quan hệ pháp luật phát sinh trong quá trình thực hiện kiểm tra đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã được thông quan, nhằm thẩm định tính tuân thủ pháp luật các doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu. Hoàn thiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động “hậu kiểm” của cơ quan hải quan, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển thương mại nhưng vẫn đảm bảo sự quản lý chặt chẽ của cơ quan hải quan, chống các hành vi gian lận và chống thất thu thuế.
2. Pháp luật về kiểm tra sau thông quan ở Việt Nam đã có những tác động tích cực đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển và hội nhập, đáp ứng yêu cầu cải cách và hiện đại hóa của Hải quan Việt Nam. Tuy nhiên, so với yêu cầu thực tế và mục tiêu phát triển của Hải quan Việt Nam thì kết quả của quá trình thực thi pháp luật về kiểm tra sau thông quan chưa tương xứng với tốc độ phát triển thương mại, đặc biệt với bối cảnh hợp tác kinh tế quốc tế. Nguyên nhân của hạn chế này là do những bất cập của luật thực định, một số quy định pháp luật về kiểm tra sau thông quan hiện hành chưa đồng bộ với chuẩn mực quốc tế và pháp luật quốc gia, nhiều quy định chưa rõ ràng, mâu thuẫn, một số quy định thiết yếu cho việc thiết lập quan hệ pháp luật về kiểm tra sau thông quan còn bỏ ngỏ hoặc thiếu tính minh bạch, tính khả thi.
3. Để hoàn thiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan ở Việt Nam, cần thực hiện các nhóm giải pháp sau: 1) Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan đảm bảo phù hợp với chuẩn mực pháp lý quốc tế; 2) Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với pháp luật quốc gia; 3) Nhóm giải pháp đảm bảo các yêu cầu cơ bản cho việc thiết lập quan hệ pháp luật về kiểm tra sau thông quan hướng tới quản lý hải quan hiện đại; 4) Nhóm một số giải pháp khác để đảm bảo hiệu quả của quá trình xây dựng và thực hiện pháp luật về kiểm tra sau thông quan.
