NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Họ và tên nghiên cứu sinh: NGUYỄN HỮU VŨ QUANG
Tên đề tài luận án tiến sĩ “Nghiên cứu nồng độ FGF-23 huyết thanh và mối liên quan với một số yếu tố rối loạn khoáng xương ở bệnh nhân bệnh thận mạn”.
Thuộc ngành: Nội khoa
Mã số: 9 72 01 07
Thực hiện dưới sự hướng dẫn của thầy: GS. TS. VÕ TAM
Tên cơ sở đào tạo: Trường Đại học Y Dược, Đại học Huế.
Những đóng góp của luận án
1.Ý nghĩa khoa học
+ Nghiên cứu đã có được giá trị trung bình của nồng độ FGF-23 huyết thanh ở nhóm chứng, nhóm bệnh nhân BTM giai đoạn 3-5; nhóm bệnh nhân đang lọc máu chu kỳ, với giá trị thu được tăng dần, và khác nhau giữa các nhóm một cách có ý nghĩa thống kê.
+ Mặc dù không tìm thấy mối liên quan giữa FGF-23 với các triệu chứng lâm sàng, nhưng đã phát hiện liên quan, tương quan có giá trị giữa FGF-23 với Ca, P, PTH, 25 (OH) D3 trong từng nhóm BTM chưa lọc máu và đang lọc máu chu kỳ. Ngoài ra, còn tìm được phương trình hồi quy tuyến tính đa biến để tính Log10 FGF-23 nhóm chưa lọc máu và nồng độ FGF-23 ở nhóm đang lọc máu. Kết quả này là những đóng góp mới của luận án, giúp hiểu rõ thêm phần nào rối loạn của khoáng xương trong nhóm BTM, và nhờ đó đặt nền
móng cho việc nghiên cứu sâu hơn các phương pháp áp dụng thực tiễn để điều trị. Đây là đề tài đầu tiên thực hiện nghiên cứu về FGF-23 trên nhóm bệnh nhân BTM tại Việt nam.
2. Ý nghĩa thực tiễn
Đã có nhiều dấu chỉ điểm khác nhau của rối loạn khoáng xương được nghiên cứu như nồng độ canxi, phospho, phosphatase kiềm, PTH, vitamin D, beta crosslaps, osteoprotegerin, ADMA, mật độ xương, và kể cả sinh thiết xương ở nhóm bệnh nhân bệnh thận mạn. Thời gian gần đây, một dấu ấn là sản phẩm được sản xuất từ các nguyên bào xương và tế bào xương của cơ thể (FGF-23) được các nhà nghiên
cứu trên thế giới tập trung lưu ý. Kết quả của nghiên cứu đã xác định được nồng độ FGF-23 tăng cao ở nhóm bệnh nhân BTM và tăng dần theo mức độ suy thận, cao nhất ở nhóm đang lọc máu chu kỳ bằng thận nhân tạo, và khác biệt lớn với nồng độ chất này ở nhóm chứng. Nồng độ FGF-23 đã được xác định có tương quan với MLCT, với các dấu chỉ điểm khác của rối loạn khoáng xương như Ca, P, PTH, 25 (OH) D3 đã cho thấy vai trò bệnh sinh của chất này trong rối loạn khoáng xương ở BTM, và đặt ra vấn đề nghiên cứu sâu hơn để can
thiệp sớm, nhằm hạn chế bệnh lý rối loạn khoáng xương nặng về sau của bệnh nhân BTM. 3. Đóng góp của luận án
– Nồng độ FGF-23 huyết thanh ở bệnh nhân bệnh thận mạn chưa lọc máu và lọc máu chu kỳ:
+Nồng độ FGF-23 huyết thanh trung bình ở nhóm bệnh thận mạn giai đoạn 3-5 chưa lọc máu là 333,01 ± 243,02 pg/ml, trung vị 263,36 (62,8- 1063,9) cao hơn nhóm chứng có ý nghĩa thống kê.
+ Nồng độ FGF-23 huyết thanh trung bình ở nhóm bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ là 717,66 ± 357.36 pg/ml, trung vị 708,55 (85,6- 1403,7) cao hơn nhóm bệnh thận mạn chưa lọc máu và nhóm chứng có ý nghĩa thống kê.
+ Nồng độ FGF-23 huyết thanh tăng dần theo giai đoạn bệnh thận mạn, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.
– Nồng độ FGF-23 có liên quan đến một số yếu tố khác ở bệnh nhân BTM như:
+ Nồng độ FGF-23 tương quan nghịch với mức lọc cầu thận trong nhóm bệnh thận mạn chưa lọc máu. Có sự tương quan thuận có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ FGF-23 với nồng độ Canxi toàn phần, phospho và tích số canxi- phospho trong nhóm bệnh thận mạn LMCK.
+ Nồng độ FGF-23 huyết thanh có giá trị dự báo tăng nồng độ phospho máu có ý nghĩa thống kê với diện tích dưới đường cong 0,819, dự báo tăng nồng độ canxi toàn phần với diện tích dưới đường cong là 0,891.
