BẢN TRÍCH YẾU LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHỆ THUẬT
Phần mở đầu
* Họ tên NCS: Nguyễn Thị Thu Tâm
* Tên đề tài luận án: Nghệ thuật trang trí bao lam trong một số chùa Việt ở thành phố Hồ Chí Minh
* Chuyên ngành: Lý luận và Lịch sử Mỹ thuật
* Mã số: 9210101
* Người hướng dẫn: PGS.TS Hoàng Minh Phúc
* Tên cơ sở đào tạo : Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam
Phần nội dung
* Mục đích và đối tượng nghiên cứu
Mục đích: Nghiên cứu đặc điểm hình tượng trang trí trên bao lam, xác định giá trị nghệ thuật trang trí bao lam. Khẳng định những giá trị về mặt lý luận và giá trị về thực tiễn của nghệ thuật trang trí bao lam trong chùa Việt ở thành phố Hồ Chí Minh trong nền mỹ thuật Việt Nam. Đối tượng nghiên cứu là hình tượng nghệ thuật trong trang trí bao lam. Phạm vi nghiên cứu là tại sáu ngôi chùa Việt tiêu biểu về kiến trúc, nghệ thuật được xếp hạng cấp quốc gia: Phước Tường, Giác Lâm, Sắc tứ Trường Thọ, Giác Viên, Hội Sơn, Phụng Sơn ở thành phố Hồ Chí Minh. Phạm vi thời gian chủ yếu trong thế kỷ XIX.
* Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Phương pháp nghiên cứu theo hướng mỹ thuật học nhằm phân tích, khảo tả hình tượng về cấu trúc, hình thức biểu hiện trên bao lam. Kết hợp phương pháp tiếp cận liên ngành, (vận dụng kiến thức tổng hợp nhiều ngành khác nhau) giúp NCS có cái nhìn toàn diện khi đánh giá hệ thống đề tài và kiểu thức trang trí trên bao lam chùa. Chứng minh sự giao lưu, tiếp biến, những tác động của lịch sử, của vùng đất đối với hình tượng trang trí trên bao lam mang đến đặc điểm chung và riêng. Dùng phương pháp phân tích tổng hợp để so sánh tính đặc thù riêng biệt về ngôn ngữ tạo hình của trang trí chạm
khắc trên bao lam trong chùa ở thành phố Hồ Chí Minh thế kỷ XIX. Kết hợp với kết quả điền dã nhằm hệ thống, đánh giá về nội dung, kiểu thức, phong cách trang trí và đúc kết về giá trị nghệ thuật bao lam chùa.
* Các kết quả chính và kết luận
– Một là, xác định nghệ thuật trang trí bao lam là một loại hình thuộc nghệ thuật tạo hình Việt Nam.
– Hai là, đề tài bước đầu đã chỉ ra đặc điểm nghệ thuật trang trí bao lam chùa Việt ở thành phố Hồ Chí Minh.
– Ba là, ngôn ngữ biểu đạt thông qua hình tượng, bố cục, kỹ thuật trên bao lam chùa Việt ở thành phố Hồ Chí Minh đã cho thấy sự liên tục trong dòng chảy văn hóa truyền thống Việt. Tuy nhiên, nghệ thuật trang trí bao lam chùa Việt thành phố Hồ Chí Minh cũng cho thấy sự sáng tạo trong nghệ thuật cũng như phản ánh tính cách văn hóa mới của người Việt ở vùng đất phương Nam sẵn sàng tiếp thu các giá trị nghệ thuật của các dân tộc khác để làm mới, đa dạng hơn nghệ thuật cho mình. Nghệ thuật trang trí bao lam đã tiếp nối và nâng lên một diện mạo mới.
– Bốn là, Bao lam biểu đạt nhiều giá trị nội dung mới mang tính hiện thực, sự linh hoạt dân gian, mang nét riêng Nam Bộ.
Qua kết quả nghiên cứu khẳng định giá trị của nghệ thuật trang trí bao lam chùa tại thành phố Hồ Chí Minh.
Nghệ thuật trang trí bao lam mang đặc điểm riêng đậm nét địa phương.
Vị trí của nghệ thuật trang trí bao lam trong nền mỹ thuật tạo hình Việt Nam.
