NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn chính sách kế toán và ước tính kế toán trong các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, Kiểm toán và Phân tích) Mã số: 62340301
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế quốc dân
Những đóng góp về lý luận:
Luận án đã tổng hợp và phân tích lại các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn chính sách kế toán và ước tính kế toán (gọi chung là chính sách kế toán – CSKT) của các nhà nghiên cứu trước đây tại các nước phát triển và các nước đang phát triển. Trên cơ sở tổng hợp và phân tích, luận án đã xác định được các nhân tố và mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến việc lựa chọn CSKT của từng quốc gia có trình độ kinh tế khác nhau là khác nhau.
Luận án đã xác định được các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn CSKT trong các doanh nghiệp niêm yết trên TTCK Việt Nam bao gồm Quy mô công ty, mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính, mức độ sử dụng lao động, mức độ phân tán quyền sở hữu, mức độ tài trợ nội bộ, tỷ trọng nhà quản lý không điều hành, hệ số rủi ro, kế hoạch thưởng, mức độ khủng hoảng tài chính, nhà quản lý mới được bổ nhiệm, tỷ lệ sở hữu của ngân hàng đối với công ty, khách hàng của các hãng kiểm toán lớn, tỷ lệ lợi nhuận thuần/doanh thu, tỷ lệ vốn ngân sách, mức độ sử dụng vốn. Thông qua việc sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng bằng mô hình hồi quy bình phương nhỏ nhất và hồi quy từng bước Stepwise, luận án đã xác định các nhân tố ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến việc lựa chọn CSKT trong các doanh nghiệp niêm yết trên TTCK Việt Nam. Việc sử dụng kết hợp các phương pháp hồi quy nói trên đã giúp làm rõ các nhân tố ảnh hưởng và làm tăng tính khả thi của mô hình mà tác giả đề xuất.
Luận án đã đưa ra được công thức xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố với việc áp dụng CSKT, từ đó có thể dự báo mức độ tăng giảm lợi nhuận của các công ty niêm yết trên TTCK Việt Nam.
Luận án đã đóng góp kết quả nghiên cứu thực chứng về các nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn CSKT ở Việt Nam. Trường phái nghiên cứu thực chứng này đã được thực hiện rộng rãi ở các nước phát triển từ những năm 1960, 1970, tuy nhiên vẫn còn rất mới mẻ ở Việt Nam. Bởi vậy, luận án đã bổ sung vào bộ dữ liệu nghiên cứu thực chứng về kế toán tại Việt Nam
Đóng góp về mặt thực tiễn mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu của luận án:
Kết quả luận án đã cho thấy kết hợp phương pháp hồi quy OLS và hồi quy từng bước là phù hợp để xác định mô hình ảnh hưởng của các nhân tố đến việc lựa chọn chính sách kế toán của các công ty phi tài chính niêm yết trên TTCK Việt Nam.
Luận án đã đề xuất một số giải pháp và kiến nghị: (i) Đối với cơ quan quản lý Nhà nước: cần luôn dõi theo và đưa ra những định hướng hỗ trợ kịp thời, hiệu quả cho doanh nghiệp, cần có chế tài quy định về hình thức “sở hữu chéo” giữa doanh nghiệp với ngân hàng, các chính sách về thuế. (ii) Đối với công ty kiểm toán: cần xác định tầm quan trọng của việc tìm hiểu khách hàng khi bắt đầu kiểm toán. Đối với kiểm toán các ước tính kế toán, cần thiết phải có sự tham gia của kiểm toán viên có kinh nghiệm và trình độ chuyên môn cao. (iii) Đối với các đối tượng sử dụng BCTC: cần tự trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến việc đọc và hiểu BCTC, đặc biệt cần chú trọng hơn các thông tin được trình bày trong bản thuyết minh BCTC. (iv) Đối với ngân hàng: cần chú trọng tham khảo thêm nhiều nguồn thông tin khác ngoài BCTC của khách hàng trong quá trình thẩm định tín dụng.
