THÔNG TIN ĐƯA LÊN MẠNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VỀ CÁC KẾT QUẢ CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Đặc điểm bệnh sốt xuất huyết Dengue muỗi Aedes tại một số quận huyện thuộc Hà Nội và hiệu lực xua Aedes của tinh dầu sả tinh dầu tràm nhằm các mục tiêu:
1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, týp vì rút trên bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue tại một số quận, huyện thuộc Hà Nội (2017 – 2019).
2. Xác định thành phần loài, phân bổ muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus tại một số quận, huyện thuộc Hà Nội.
3. Đánh giá hiệu lực xua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus trưởng thành chủng phòng thínghiệm và chủng thực địa của tinh dầu sả, tinh dầu tràm.
Họ và tên của nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Vân
Chuyên ngành: Bệnh truyền nhiễm và các bệnh nhiệt đới; Mã số: 972 01 09
Họ và tên người hướng dẫn khoa học:
Hướng dẫn 1. PGS. TS. Nguyễn Thị Liên Hương;
Hướng dẫn 2. PGS. TS. Nguyễn Khắc Lực
Cơ sở đào tạo: Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
1. Một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, týp vì rút trên bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue tại một số quận, huyện thuộc Hà Nội (2017 – 2019).
– Bệnh gặp ở tất cả các nhóm tuổi, nhóm từ 18 – 30 tuổi chiếm ưu thế (36,3%). Bệnh chủ yếu ở khu vực thành thị (82,7%). Trong năm có dịch (2017), số bệnh nhân tăng nhanh và sớm từ tháng 5, tháng 6 đạt đỉnh vào tháng 7, 8. Ở năm không có dịch (2018 – 2019), số ca mắc tăng muộn vào tháng 7, tháng 8 đạt đỉnh vào tháng 10, tháng 11.
– Mức độ bệnh SXHD là hay gặp nhất (54%), thấp nhất là SXHD nặng (6%). Triệu chứng sốt, đau mỏi người ở 100% bệnh nhân. Dấu hiệu xuất huyết dưới da gặp ở 57,8%, xuất huyết niêm mạc 36,7%. Các triệu chứng buồn nôn/nôn, đau bụng, tiêu chảy, gan to có tỷ lệ thấp (21,7 2,2%), hay gặp hơn cả là đau đầu (68,9%), đau tức hốc mắt (22,8%).
Tiểu cầu giảm thấp ≤ 50 G/L hay gặp nhất (62,2%), hematocrit tăng 38,3%, bạch cầu giảm 76,7%, hoạt độ enzyme AST, ALT tăng có tỷ lệ cao (>50%). Có 3 týp DENV gây bệnh DENV1 60,0%, DENV2 38,5%, DENV4 chỉ xuất hiện trong năm 2019 với tỷ lệ 1,5%.
2. Thành phần loài, phân bố muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus tại một số quận, huyện thuộc Hà Nội.
Phát hiện 2 loài muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus là véc tơ của bệnh SXHD. Ở nội thành các chỉ số muỗi Ae. aegypti chiếm ưu thế; nông thôn các chỉ số muỗi Ae. albopictus chiếm ưu thế.
Nhiều dụng cụ chứa nước có bọ gậy của Aedes, trong đó dụng cụ phế thải cao nhất 60,7%, chậu cảnh 29,7%, lọ hoa và xô/thùng 15,4%, các loại khác có tỷ lệ thấp dưới 10%.
3. Hiệu lực xua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus trưởng thành chủng phòng thínghiệm và chủng thực địa của tinh dầu sả, tinh dầu tràm.
– Liều lượng tinh dầu sả, tràm có tác dụng xua muỗi (thời gian bảo vệ khỏi muỗi đốt) Aedes aegypti, Aedes albopictus cả chủng thực địa và chủng phòng thí nghiệm là 0,05μ1/cm².
Thời gian xua muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus ở chủng thực địa, chủng phòng thí nghiệm của tinh dầu sả, tràm nồng độ 2,5% trong dung môi ethanol là 33 phút; trong dung môi dầu dừa với loài Ae. aegypti là 213 phút ở cả chủng phòng thí nghiệm và chủng thực địa; với loài Aedes albopictus là 183 phút đối với chủng phòng thí nghiệm và 153 phút đối với chủng thực địa.
