TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
Tên luận án:Khảo sát hiện trạng và biện pháp giảm sự tích lũy Cadimi Asen trên cây trồng ở huyện An Phú tỉnh An Giang
Chuyên ngành:Khoa học đất 62 62 01 03
Mã số:Nguyễn Văn Chương
Họ tên Nghiên cứu sinh:Gs.Ts. Ngô Ngọc Hưng
Người hướng dẫn khoa học:Trường Đại học Cần Thơ
Cơ sở đào tạo:
1. TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN ÁN:
Ngày nay, ô nhiễm asen (As) trong nước giếng khoan đã được cảnh báo rất nhiều huyên trong tỉnh An Giang. Các kết quả nghiên cứu mẫu đất trước đây ở vùng An Phú cũng cho thấy hàm lương cadimi (Cd) trong đất vượt ngưỡng cho phép gấp nhiều lân so với tiêu chuẩn thế giới. Đây là vẫn đề cần được nghiên cứu. Các thí nghiêm được thực hiện trong đề tài này nhằm đạt các mục tiêu cụ thể như sau: (1) Đánh giá thực trạng hàm lượng As, Cd trong môi trường nước và đất sử dụng trồng trọt tại huyện An Phú tỉnh An Giang; (ii) Xác định một số đặc tính đất ảnh hưởng sự tích lũy và xây dựng phương trình hồi qui ước đoán lương As và Cả trong đất An Phú (ii) Đánh giá ảnh hưởng và hiệu quả kinh tê của nguồn nước tưới, biên pháp tưới và bón vôi lên sự hấp thu và tích lũy As và Cả trong bắp, lúa và đâu xanh.
Kết quả nghiên cứu cho thấy tất cả các mẫu nước giếng khoan ở huyện An Phú có hàm lương As trong khoảng từ 97,5 µg/1 đến 469 µg/1, vượt mức cho phép theo tiêu chuẩn Việt Nam và WHO (<10 µg/l), tất cả các xã nghiên cứu đều có sử dụng nước giếng khoan để tưới cho cây trông (69,6%). Nghiên cứu cũng cho thấy hàm lượng As và Cả trong đất nông nghiệp tại An Phú có môi tương quan chặt chẽ với hàm lượng As trong nước giếng khoan sử dụng tưới cho cây trông, hàm lương lân dễ tiêu, lân tổng số và pH đất canh tác. Phương trình hồi qui được xác định để ước đoán As trong đất canh tác An Phú theo thứ tự là: Y= 0,08X1+ 7,07X2 + 0,47X3 + 32X446,4 (R2= 0,86***) với Y là As trong đất (mg/kg); X1 là hàm lượng As trong nước giếng (µg/L); X2 là pH; X3 là lân dễ tiêu (mgP/kg); X4 là lân tổng số (%P205). Phương trình ước đoán Cả trong đất là Y = 111X1-1,36X2 + 1,6X3-571 (R2=0,77***); với Y là Cả trong đất (µg/kg); X1 là pH; X2 là lân dễ tiêu (mg/kg); X3 là lân tổng số ((P2O5).
Tất cả các mẫu đất trồng lúa, bắp và đâu xanh trong đê có hàm lượng As và Cả cao hơn ngoài đề từ 1,5 đến 2 lần. Đất trồng bắp, lúa và đâu xanh trong đệ cũng như ngoài đệ có hàm lượng As trung bình từ 12,6 đến 31,8 mg/kg và hàm lượng Cả trung bình dao động từ 31,7 đến 141 µg/kg cho đất lúa, đất đâu xanh và đất bắp. Thí nghiêm nhà lưới cho thây, mặc dù không có sự khác biệt về năng suất khi trồng trên 3 loại đất khác nhau (đất An Phú trong đệ, đất An Phú ngoài đệ và đất Thới Lai tại huyện Ô Môn), nhưng hàm lượng Cả và As trong hạt, thân của lúa, bắp và đâu xanh đều đạt cao nhất khi trông trên loại đất trong đệ của An Phú. Biên pháp tưới khô ngập luân phiên (AWD) trên lúa làm giảm hàm lượng Cả và As trong hạt so với biện pháp tưới ngập liên tục (CF) trên đất “An Phú trong để”. Nghiêm thức bón 5 tân vôi ha trên đất “An Phú trong để làm tăng số hạt trên bông của cây lúa (trung bình hạt/bông), số hạt trái của bắp và trong lương 100 hạt của đâu xanh khác biệt thông kê mức độ 1% (P < 0.01).
