NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Nghiên cứu các nhân tố tác động đến sự thành công của dự án hợp tác công tư (PPP) trong phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ Việt Nam
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh (Khoa QTKD) Mã số: 9340101
Nghiên cứu sinh: Phạm Anh Tuấn Mã NCS: 911.36.05QTK
Người hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái, PGS.TS. Lê Công Hoa
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Thứ nhất, luận án đã góp phần bổ khuyết vào hệ thống cơ sở lý thuyết về các tiêu chí đánh giá sự thành công của dự án PPP trong giao thông đường bộ (GTĐB). Các nghiên cứu trước chủ yếu đánh giá sự thành công của dự án PPP trong GTĐB dưới góc độ tìm hiểu ý định của nhà đầu tư tư nhân qua đó đề xuất giải pháp để thu hút được vốn đầu tư từ đối tác tư nhân. Nghiên cứu này đo lường sự thành công của dự án PPP trong GTĐB với cách tiếp cận đảm bảo đáp ứng hài hòa kỳ vọng và lợi ích của các bên liên quan trong dự án PPP, bao gồm Nhà nước, nhà đầu tư tư nhân, và đối tượng tham gia giao thông và trả phí. Cụ thể luận án đã khám phá được năm thang đo để đo lường sự thành công của dự án PPP trong GTĐB, trong đó các thang đo từ 2 đến 4 lần lượt đo lường “lợi ích cho đối tượng thụ hưởng”, “lợi ích cho đối tác tư nhân” và “lợi ích cho đối tác nhà nước”.
Thứ hai, với thang đo mới của nhân tố sự thành công của dự án PPP trong GTĐB, thông qua các thủ tục kiểm định, luận án đã khám phá các mối quan hệ phụ thuộc giữa các nhân tố thành công quan trọng, qua đó khẳng định không có dự án PPP nào thỏa mãn tất cả kỳ vọng của các bên. Do đó, cơ chế đàm phán, tham vấn đóng vai trò cốt yếu để hài hòa lợi ích các bên và đảm bảo sự thành công của dự án PPP trong lĩnh vực GTĐB.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Thứ nhất, kết quả nghiên cứu cho thấy mặc dù có sự khác biệt tương đối giữa các bên liên quan về tầm quan trọng của các nhân tố tác động đến sự thành công của dự án PPP trong GTĐB, năm nhân tố nổi bật nhất là: Đối tác tư nhân mạnh, Phân bổ và chia sẻ rủi ro phù hợp, Thị trường tài chính phát triển, Cam kết/trách nhiệm của nhà nước/tư nhân và Đánh giá chi phí/lợi ích toàn diện và thực tế. Tác động đến các nhân tố này đòi hỏi sự hoàn thiện, thay đổi tích cực hơn về quan điểm, thái độ và vai trò, trách nhiệm của Nhà nước đối với đối tác tư nhân và đối tượng sử dụng, trên nguyên tắc đảm bảo lợi ích cho các nhà đầu tư; và tạo sự nhìn nhận tích cực và hành vi đồng thuận của xã hội.
Thứ hai, dựa trên kết quả nghiên cứu, luận án đã khẳng định sự tham gia và tham vấn giữa nhà đầu tư với người sử dụng trước khi triển khai dự án là một trong những giải pháp cốt lõi: với khu vực tư nhân, cần giữ mối quan hệ chặt chẽ giữa các bên trong quá trình thực hiện dự án; với đối tượng thụ hưởng, cần sẵn sàng tham gia tham vấn tại địa phương đối với các dự án PPP; với Nhà nước cần tích cực tham gia giám sát và lắng nghe với tinh thần cầu thị, phản hồi về những vấn đề bất cập trong cơ chế, chính sách từ cả đối tác tư nhân và người thụ hưởng để kịp thời tháo gỡ.
