TRANG THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: Ảnh hưởng của niềm tin, cảm nhận rủi ro đến ý định mua thực phẩm của người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 9340101
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Kim Nam Khóa: 2014
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học 1: TS. Ngô Quang Huân
Người hướng dẫn khoa học 2: TS. Nguyễn Phong Nguyên
Nội dung ngắn gọn những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận, những luận điểm mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án:
Đóng góp về mặt lý thuyết:
Thứ nhất: Nghiên cứu này dựa trên lý thuyết hành động hợp lý kết hợp với lý thuyết động cơ bảo vệ và thuyết đánh giá nhận thức để xây dựng các mối quan hệ giữa niềm tin, cảm nhận rủi ro và ý định mua trong tình huống xảy ra sự cố an toàn thực phẩm. Đây là hướng mà các nghiên cứu trước chưa thực hiện.
Thứ hai: Nghiên cứu này xác định niềm tin cụ thể gồm 6 thành phần, trong đó một thành phần mới được phát hiện là niềm tin vào Tổ chức chứng nhận bên thứ ba. Ngoài ra, thành phần niềm tin vào nhà bán lẻ được tách thành 2 thành phần bao gồm niềm tin vào Nhà bán lẻ siêu thị và Nhà bán lẻ chợ truyền thống.
Thứ ba: Trong tình huống xảy ra sự cố an toàn thực phẩm, cảm nhận rủi ro gồm hai thành phần là cảm nhận rủi ro về mặt cảm xúc và cảm nhận rủi ro về mặt nhận thức. Chưa có nghiên cứu nào xem xét mối quan hệ giữa niềm tin cụ thể với cảm nhận rủi ro về mặt cảm xúc và cảm nhận rủi ro về mặt nhận thức. Nghiên cứu này phát hiện, niềm tin vào tổ chức chứng nhận bên thứ ba ảnh hưởng trực tiếp đến cảm nhận rủi ro về mặt cảm xúc lẫn nhận thức.
Thứ tư: Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào kiểm định mối quan hệ giữa cảm nhận rủi ro về mặt cảm xúc, cảm nhận rủi ro về mặt nhận thức và ý định mua trong lĩnh vực thực phẩm. Kết quả nghiên cứu này cho thấy cảm nhận rủi ro về mặt cảm xúc ảnh hưởng gián tiếp đến ý định mua thông qua vai trò trung gian của cảm nhận rủi ro về mặt nhận thức.
Thứ năm: Nghiên cứu này phát hiện, trong tình huống bình thường quy chuẩn chủ quan ảnh hưởng gián tiếp đến ý định mua thông qua vai trò trung gian của thái độ. Trong tình huống xảy ra sự cố an toàn thực phẩm, quy chuẩn chủ quan vừa ảnh hưởng trực tiếp và vừa ảnh hưởng gián tiếp đến ý định thông qua vai trò trung gian của thái độ. Phát hiện này giúp củng cố cho những tranh luận trước đây về vai trò của quy chuẩn chủ quan.
Đóng góp về mặt thực tiễn:
Thứ nhất: An toàn thực phẩm hiện nay đang là vấn đề được nhiều người quan tâm tại Việt Nam. Do đó, nghiên cứu về hành vi tiêu dùng thực phẩm sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với các nhà quản trị cũng như cơ quan quản lý nhà nước. Hiểu rõ niềm tin và cảm nhận rủi ro của người tiêu dùng trong lĩnh vực thực phẩm sẽ giúp cho nhà quản trị có cơ sở đề ra các chiến lược kinh doanh, truyền thông và tiếp thị sản phẩm phù hợp. Đối với cơ quan quản lý nhà nước, kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cho họ một số thông tin hữu ích để quản lý vấn đề an toàn thực phẩm ở cấp độ quốc gia.
Thứ hai: Kết quả nghiên cứu cho thấy việc xây dựng niềm tin của người tiêu dùng đối với các thành phần trong chuỗi cung ứng thực phẩm là rất quan trọng, điều này có thể cải thiện được cảm nhận rủi ro của người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc xây dựng niềm tin không chỉ là việc riêng của một công ty cung ứng mà nó là cả một chuỗi gồm nhiều đối tượng tham gia khác nhau, trong đó có cả các cơ quan quản lý nhà nước. Quá trình tạo lập niềm tin của người tiêu dùng đối với các đối tượng cụ thể sẽ trở nên khó khăn hơn nếu như trong xã hội niềm tin giữa con người với nhau bị giảm sút.
Thứ ba: Cảm nhận rủi ro của người tiêu dùng có thể được cắt giảm nếu các nhà quản trị biết cách để củng cố các niềm tin cụ thể của người tiêu dùng. Trong trường hợp xảy ra sự cố an toàn thực phẩm, những cảm xúc tiêu cực bắt đầu xuất hiện đối với người tiêu dùng, những cảm xúc này sẽ tác động tới mặt nhận thức và dẫn đến làm thay đổi ý định mua của họ. Chính vì vậy, những chiến lược truyền thông tiếp thị để cắt giảm những cảm xúc tiêu cực trong trường hợp xảy ra sự cố an toàn thực phẩm là điều cần chú ý. Một trong những phát hiện mới có ý nghĩa thực tiễn quan trọng đối với nhà quản trị là niềm tin của người tiêu dùng vào tổ chức chứng nhận bên thứ ba. Trong trường hợp xảy ra sự cố an toàn thực phẩm, sự hiện diện của tổ chức chứng nhận bên thứ ba uy tín sẽ góp phần cải thiện những cảm nhận tiêu cực của người tiêu dùng kể cả mặt cảm xúc lẫn nhận thức.
Thứ tư: Ngoài ra luận án cũng đã cung cấp những kênh thông tin truyền thông mà người tiêu dùng tin tưởng cao và thấp để trên cơ sở đó các nhà quản trị cũng như cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở thiết lập chiến lược truyền thông hiệu quả trong trường hợp xảy ra sự cố an toàn thực phẩm. Và cuối cùng, một điểm quan trọng nữa mà các nhà quản trị cần chú ý là đặc điểm dùng bữa ăn chung trong các gia đình Việt Nam dẫn đến những ý kiến đóng góp của người thân trong gia đình sẽ làm thay đổi thái độ cũng như ý định của họ.
