NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: Nghiên cứu đa dạng và đặc điểm phân bố của các loài ếch nhái (Amphibia) ở một số khu vực núi đá vôi thuộc miền Bắc Việt Nam và đề xuất các giải pháp bảo tồn,
Chuyên ngành: Động vật học
Mã số: 62 42 01 03
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phạm Thế Cường
Khóa đào tạo: 2014-2017
Chức danh, học vị, họ và tên người hướng dẫn:
1. TS. Nguyễn Quảng Trường
2. TS. Lê Đức Minh
Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Nội dung: – Đã ghi nhận 65 loài ếch nhái ở 5 khu vực núi đá vôi thuộc miền Bắc Việt Nam, trong đó có 44 loài ở Khu bảo tồn thiên nhiên (KBTTN) Ngọc Sơn-Ngổ Luông (Hòa Bình), 32 loài ở KBTTN Hang Kia-Pà Cò (Hòa Bình), 33 loài ở KBTTN Bắc Mê (Hà Giang), 21 loài ở huyện Hạ Lang (Cao Bằng) và 23 loài ở Vườn quốc gia Cát Bà (Hải Phòng).
– Đã mô tả 3 loài mới cho khoa học: Odorrana mutschmanni thu được ở Cao Bằng, Theloderma annae và Rhacophorus hoabinhensis thu được ở Hòa Bình.
– Đã ghi nhận bổ sung 3 loài cho khu hệ ếch nhái Việt Nam (Leptolalax minimus, Odorrana hainanensis và O. lipuensisis), ghi nhận mới 1 loài cho tỉnh Cao Bằng, 2 loài cho tỉnh Hà Giang, 3 loài cho thành phố Hải Phòng và 5 loài cho tỉnh Hòa Bình.
Nghiên cứu cũng cho thấy có sự khác biệt về thành phần loài ếch nhái giữa Đông Bắc và Tây Bắc với chỉ số tương đồng (djk = 0,6038), giữa đất liền và đảo với chỉ số tương đồng (djk = 0,4706).
Đánh giá được đặc điểm phân bố của các loài ếch nhái: theo đai độ cao, các loài ếch nhái ghi nhận nhiều nhất ở độ cao từ dưới 800 m với 58 loài, trong khi ở độ cao trên 800 chỉ ghi nhận 34 loài; theo sinh cảnh, ghi nhận nhiều nhất ở rừng thường xanh ít bị tác động với 52 loài, tiếp đến là rừng thứa sinh đang phục hồi ghi nhận 33 loài, thấp nhất là khu dân cư và đất nông nghiệp chỉ ghi nhận 16 loài; theo vị trí ghi nhận, bắt gặp nhiều nhất ở trên mặt đất với 42 loài, tiếp đến là ở trên cây với 25 loài, cuối cùng là gắn liền với môi trường nước với 22 loài.
Đã ghi nhận 8 loài thuộc giống Ếch nhẽo Limnonectes và 25 loài thuộc giống Ếch suối Odorrana ở Việt Nam. Mô tả 2 loài mới cho khoa học: Limnonectes quangninhensis thu được ở Quảng Ninh, Odorrana mutschmanni thu được ở Cao Bằng. Ghi nhận bổ sung 3 loài cho khu hệ ếch nhái Việt Nam (Odorrana hainanensis, O. lipuensis và O. versabilis). Phân tích mối quan hệ di truyền các loài thuộc 2 giống Limnonectes và Odorrana phân bố ở Việt Nam và so sánh với một số loài phân bố ở các nước lân cận.
– Đánh giá được hiện trạng, các mối đe dọa, giá trị bảo tồn và đề xuất được các giải pháp bảo tồn bền vững các loài ếch nhái ở miền Bắc Việt Nam.
