BẢN TRÍCH YẾU LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tóm tắt mở đầu:
Tên luận án: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực các khu công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030
Tên tác giả: Trần Thị Huyền Thanh
Chuyên ngành: Kinh tế Chính trị
Mã số: 9.31.01.02
Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học xã hội, Viện hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam
2. Nội dung bản trích yếu
2.1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án:
(1). Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các nhóm giải pháp cụ thể và một số kiến nghị chủ yếu cho các bên có liên quan nhằm khắc phục những tồn tại của NNL hiện nay để tiến đến nâng cao CLNNL tại các KCN TPHCM đến năm 2030.
(2). Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu nhân lực, trong đó trọng tâm là CLNNL trong các KCN TPHCM.
Nhân lực trong các KCN TP bao gồm: (i) Nhân lực trong các doanh nghiệp và (ii) Nhân lực Ban Quản lý các KCN. Nhân lực trong các doanh nghiệp lại được chia thành: (i) Lao động trực tiếp sản xuất và (ii) Lao động quản lý. Mặc dù các bộ phận nhân lực này đều rất quan trọng và mỗi bộ phận đều có vai trò riêng không thể thay thế được, song một phần, do khuôn khổ luận án có hạn khiến NCS không thể nghiên cứu sâu và dàn trải tất cả các bộ phận nhân lực trong các KCN TP. được. Do đó, luận án chỉ tập trung nghiên cứu sâu bộ phận Lao động trực tiếp sản xuất với tư cách là bộ phận chủ đạo chiếm tới 95% nhân lực tại các KCN TP. và đang tồn tại rất nhiều vấn đề cấp bách về chất lượng và cơ cấu ảnh hưởng dáng kể đến quá trình xây dựng và phát triển bền vững của các KCN TP. cần tìm cách giải quyết sớm. Tuy vậy, các bộ phận nhân lực khác cũng được đề cập ở mức độ hợp lý như là những tác nhân ảnh hưởng đến chất lượng NNL trực tiếp sản xuất tại các KCN TP..
2.2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, Luận án đã sửdụng các phương pháp nghiên cứu khoa học chủ yếu sau: (i) Phương pháp thống kê miêu tả: Sử dụng chủ yếu các số liệu thống kê (thứ cấp) từ Tổng Cục Thống kê; Cục Thống kê TPHCM; Bộ LĐ, TB&XH; Sở LĐ, TB&XH TPHCM; Sở Công thương; BQL các KCX & CN TPHCM (Hepza); Liên đoàn lao động TPHCM,… Các tài liệu được tổng hợp để làm rõ thực trạng CLNNL trong các KCN ở TPHCM. (ii) Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp: Luận án tham khảo các công trình nghiên cứu (sách, bài tạp chí, đề tài, luận án) có liên quan đến NNL, CLNNL tại các KCN TPHCM và một số địa phương khác. Các tài liệu này sẽ được xem xét, phân tích, so sánh và tổng hợp để tìm ra những điểm mạnh, điểm yếu của NNL và CLNNL trong các KCN ở TPHCM và các nguyên nhân chủ yếu của chúng. (iii) Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Từ tháng 01/2018 đến tháng 6/2018, tác giả luận án tiến hành khảo sát tại 400 DN của 12/17 KCN trên địa bàn TPHCM đối với ba nhóm đối tượng được điều tra bằng phiếu khảo sát: nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp, người lao động với tổng số phiếu phát ra 1.070 và thu về 959 phiếu, đạt tỉ lệ 89,6%, số phiếu hợp lệ là 942/959, đạt 88,0%. Các số liệu được nhập và xử lý bằng chương trình phần mềm SPSS.
2.3. Các kết quả chính và kết luận: Luận án có những đóng góp mới như sau:
a. Về lý luận
– Hệ thống hóa được các vấn đề lý luận trong và ngoài nước về chất lượng và nâng cao CLNNL các KCN; Làm rõ khái niệm, đặc điểm, nội dung nâng cao CLNNL các KCN về mặt thể lực, trí lực, tâm lực và sự phối hợp giữa các cá nhân để đạt mục tiêu chung của doanh nghiệp trong các KCN;
Đi sâu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng (gồm các nhân tố về phía Nhà nước và môi trường vĩ mô; về phía doanh nghiệp; và các nhân tố về phía người lao động) và đề xuất được một hệ thống tiêu chí cơ bản đánh giá CLNNL trong các KCN.
Hệ thống hóa các công trình nghiên cứu về nội dung của CLNNL và cách thức để nâng cao chất lượng nguồn lực này, cụ thể là về lao động trong các KCN và rút ra các nhận xét về các khoảng trống nghiên cứu;
Tổng kết được kinh nghiệm của Trung Quốc, Đài Loan, và Thái Lan trong việc nâng cao CLNNL trong các doanh nghiệp KCN, KCX của ba nền kinh tế này và rút ra những bài học kinh nghiệm cho TPHCM, làm cơ sở thực tiễn cho những đề xuất ở chương sau.
b. Về thực tiễn
Đánh giá được toàn cảnh NNL và thực trạng CLNNL về thể lực, trí lực, tâm lực và sự phối hợp đội ngũ trong các KCN TPHCM;
Phân tích được những tồn tại chủ yếu về CLNNL trong các DN KCN TPHCM và các nguyên nhân chủ yếu của chúng như là một cơ sở thực tiễn quan trọng cho việc đề xuất giải pháp và kiến nghị ở chương 1.
Nêu ra và phân tích được các bối cảnh, mục tiêu, quan điểm, phương hướng và đề xuất được 4 nhóm giải pháp và một số kiến nghị khá phù hợp và có tính khả thi nhằm nâng cao CLNNL các KCN TPHCM trong tương lai;
Những kiến giải và kết luận khoa học của Luận án có thể là tài liệu tham khảo thiết thực và hữu ích cho các cơ quan Nhà nước, các nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên các trường đại học kinh tế về chủ đề có liên quan.
