TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
Tên tác giả:Trần Ngọc Hưng
Tên luận án:Nghiên cứu quá trình truyền bức xạ phổ quay vô tuyến trong môi trường khí quyên sao
Ngành khoa học của luận án:Quang học
Mã số:9440110
Tên cơ sở đào tạo:
Học viện Khoa học và Công nghệ
1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án
Nghiên cứu quá trình truyền bức xạ phân tử đồng thời nghiên cứu quá trình khí động lực học trong môi trường vỏ sao.
– Đối tượng chính trong nghiên cứu truyền bức xạ là bức xạ maser tái tổ hợp của hydro trong vỏ sao MWC 349A. Nghiên cứu tập trung xem xét ảnh hưởng của hiệu ứng bão hòa lên phổ và phân bố cường độ của maser.
Sử dụng mô hình truyền bức xạ kết hợp với mô hình khí động lực học, luận án nghiên cứu hình thái vỏ sao xoắn ốc của hệ sao đôi gồm sao AGB và một sao đồng hành. Mục đích của nghiên cứu này là giải thích sự hình thành các cấu trúc xoắn ốc và cung tròn trong vỏ sao AGB.
2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Luận án sử dụng phương pháp mô hình hóa kết hợp với phân tích số liệu để tìm hiểu quá trình truyền bức xạ và khí động lực học trong vỏ sao. Nghiên cứu hiệu ứng bão hòa của maser tái tổ hợp hydro trong vỏ sao MWC 349A sử dụng cách giải số phương trình truyền bức xạ và hệ phương trình cân bằng thống kê với mô hình phân từ hai mức. Kết quả từ mô phỏng được so sánh với nhiều dữ liệu quan sát để giải thích dạng và cường độ phổ, phân bố cường độ maser và ảnh hưởng của gió ion hóa.
Nghiên cứu cấu trúc vỏ sao AGB dưới ảnh hưởng của sao đồng hành đã kết hợp cả mô hình truyền bức xạ và mô hình khí động lực học. Mô hình khí động lực học cho phép xem xét sự ảnh hưởng của sao đồng hành lên các phân bố mật độ, nhiệt độ và vận tốc của khí trong vỏ sao. Để so sánh với các dữ liệu quan sát, nghiên cứu sử dụng các phân bố này như là tham số vào đối với mô hình truyền bức xạ. Mô hình truyền bức xạ giúp nghiên cứu dạng cấu trúc vỏ sao dưới góc nhìn khác nhau từ đó xác định góc nhìn phù hợp nhất với hình ảnh quan sát.
3. Các kết quả chính và kết luận
1. Xây dựng thành công mô hình truyền bức xạ và khí động lực học trong môi trường vỏ sao bằng việc xây dựng mô hình tính toán số. Các mô hình này có thể ứng dụng để nghiên cứu các tính chất vật lý và động học cho môi trường vỏ sao.
2. Mô hình truyền bức xạ được sử dụng để nghiên cứu ảnh hưởng của hiệu ứng bão hòa lên cường độ và cấu trúc phổ maser tái tổ hợp hydro trong võ sao MWC 349A. Các phổ maser H26a, H27a và H30a thu nhận từ mô hình phù hợp tốt với các số
