TRANG THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Thanh Phương
Đề tài luận án: Nghiên cứu các nhân tố vĩ mô ảnh hưởng đến chỉ số giá cổ phiếu tại một số nước Đông Nam Á
Ngành: Kinh tế quốc tế
Mã số ngành: 9310106
Người hướng dẫn: 1. PGS, TS Nguyễn Đình Thọ, 2. PGS, TS Mai Thu Hiền
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngoại thương
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Nghiên cứu về ảnh hưởng của các nhân tố đến giá cổ phiếu nhận được sự quan tâm của giới đầu tư, các nhà nghiên cứu và nhà hoạch định chính sách trên thị trường cổ phiếu. Từ trước đến nay việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chỉ số giá cổ phiếu tập trung nhiều ở các nước phát triển. Mặc dù các nền kinh tế mới nổi (emerging market), trong đó có thị trường chứng khoán Đông Nam Á, cũng được các nhà nghiên cứu quan tâm nhưng do quy mô thị trường nhỏ và chịu ảnh hưởng từ các hiệu ứng bong bóng tài sản hoặc đầu cơ, thiếu tính minh bạch nên những nghiên cứu này còn ít và rải rác ở các nước. Sự tăng trưởng kinh tế và thị trường cổ phiếu ở một số quốc gia Đông Nam Á trong hơn ba thập kỷ qua đặt ra câu hỏi thực nghiệm về mối liên hệ giữa giá cổ phiếu và nhân tố của nền kinh tế của các thị trường đó như thế nào và các thị trường này có mối liên hệ tương tác lẫn nhau trong khu vực và toàn thế giới hay không. Kết quả nghiên cứu của Luận án có đóng góp về khoa học và thực tiễn:
Luận án bổ sung thêm bằng chứng thực nghiệm về định giá tài sản cũng như mối quan hệ nhân tố vĩ mô và toàn cầu đến chỉ số giá chứng khoán tại thị trường mới nổi, lựa chọn thị trường có mức vốn hóa lớn nhất của khu vực Đông Nam Á: Singapore, Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippins và Việt nam.
Luận án xem xét khả năng đưa nhân tố toàn cầu và nhân tố ảnh hưởng từ thị trường chứng khoán quốc tế và trong khu vực Châu Á (lạm phát, chỉ số sản lượng công nghiệp toàn cầu, giá dầu, giá vàng, lãi suất… sự biến động thị trường cổ phiếu Mỹ và một số thị trường trong khu vực Châu Á: Nhật Bản, Hồng Kong, Hàn quốc) vào mô hình định giá tài sản giúp nhà đầu tư có mô hình định giá tốt hơn khi đầu tư chứng khoán tại các nước ASEAN 5 và Việt nam.
Việc xây dựng mô hình đa biến gồm 06 chỉ số kinh tế vĩ mô (lạm phát, sản lượng đầu ra của nền kinh tế (IPI Index), tỷ giá hối đoái, lãi suất, cán cân thương mại, cung tiền của các nước) và 09 các biến toàn cầu qua việc lựa chọn biến phân tích thành phần chính – PCA và kiểm định đồng liên kết Johansen, kiểm định nhân quả Granger và mô hình VAR bổ sung bằng chứng kiểm định định lượng trong việc giải thích các ảnh hưởng nhân tố vĩ mô đối chỉ số giá cổ phiếu tại thị trường mới nổi được đầy đủ và toàn diện hơn.
Kết quả nghiên cứu của luận án có ý nghĩa đối với các nhà đầu tư xem xét mức độ ảnh hưởng các biến số của nội tại nền kinh tế các nước và biến động của thị trường chứng khoán quốc tế quốc tế và khu vực có ảnh hưởng đến chỉ số giá chứng khoán tại các nước Đông Nam Á làm cơ sở lựa chọn quyết định danh mục đầu tư vào thị trường cổ phiếu Đông Nam Á, cũng như giúp các nhà hoạch định chính sách hoàn thiện chính sách phát triển thị trường vốn của quốc gia, thị trường vốn khu vực trong xu hướng tăng cường liên kết các nước thành viên ASEAN nhằm phát triển bền vững thị trường tài chính.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án đã bổ sung bằng chứng thực nghiệm của mô hình định giá tài sản Lý thuyết định giá chênh lệch (APT) tại thị trường mới nổi, thị trường các nước Đông Nam Á. 06 chỉ số kinh tế vĩ mô trong nước và các yếu tố quốc tế đều có ảnh hưởng đến chỉ số giá cổ phiếu thị trường chứng khoán Asean 5 và thị trường Việt nam. Trong đó, tăng trưởng cung tiền có ảnh hưởng tích cực đến lợi suất thị trường cổ phiếu của các nước Singapore, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam và ảnh hưởng ngược chiều với với Indonesia. Việc định giá thấp nội tệ so với đồng USD giúp thị trường ASEAN 5 thực hiện chiến lược phát triển kinh tế định hướng xuất khẩu. Tuy nhiên với 02 thị trường Indonesia, Phillipins trong giai đoạn nghiên cứu mặc dù đồng nội tệ mất giá hơn so với USD nhưng cả 02 nền kinh tế này cho thấy đều thâm hụt cán cân thương mại, và lợi suất của 02 thị trường này chịu ảnh hưởng nhất với tình hình kinh tế nội tại của mình
Luận án đã phân tích ảnh hưởng từ các cú sốc bên ngoài đến thị trường các nước ASEAN 5 và vận dụng vào Việt nam. Kết quả nghiên cứu chỉ ra các yếu tố toàn cầu như: lạm phát, chỉ số sản lượng công nghiệp toàn cầu, giá dầu, giá vàng, lãi suất… sự biến động thị trường cổ phiếu Mỹ và một số thị trường trong khu vực Châu Á: Nhật Bản, Hồng Kong, Hàn quốc có ảnh hưởng đến các thị trường ASEAN 5 ở mức độ khác nhau và nhìn chung các nước trong khu vực Đông Nam Á tham gia hội nhập hệ thống toàn cầu còn yếu, ngoại trừ Singapore và Thái Lan. Các nước ASEAN 5 và cả thị trường Việt nam đều chịu ảnh hưởng biến động từ thị trường Mỹ, trong đó Singapore chịu ảnh hưởng lớn nhất, tiếp sau là Thái Lan.
Kết quả nghiên cứu luận án cho thấy thị trường Việt nam chịu ảnh hưởng các yếu tố vĩ mô trong nước, vẫn còn khá tách biệt và có xu hướng nằm riêng rẽ so với biến động chung của thế giới, thị trường Việt nam chịu ảnh hưởng thị trường quốc tế Mỹ, gần như không chịu ảnh hưởng từ sự biến động của thị trường các nước trong khu vực, thị trường Việt nam là thị trường cận biên, do vậy sự biến động này ảnh hưởng từ chính sách vĩ mô (chủ yếu từ chính sách tiền tệ) của chính phủ Việt nam và nội tại thị trường.
Luận án đề xuất kiến nghị đối với các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán ASEAN và thị trường Việt Nam nên xem xét, cập nhật sự thay đổi của các chỉ số kinh tế vĩ mô thị trường các nước và thị trường thế giới, bất kỳ sự thay đổi nào trong môi trường vĩ mô đều dấu hiệu cần thiết giúp các nhà đầu tư xem xét, ra quyết định và điều chỉnh chiến lược đầu tư. Luận án kiến nghị chính sách để tăng cường tính bền vững trong tăng trưởng của nền kinh tế vĩ mô nhằm phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam: duy trì tăng trưởng kinh tế bền vững, hạn chế lạm phát, kiểm soát mở rộng cung tiền, tăng lãi suất vừa phải, khuyến khích sản xuất xuất khẩu vừa hướng đến sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam trong dài hạn, duy trì kênh dẫn vốn cho doanh nghiệp và nền kinh tế; giám sát các tổ chức tín dụng, ngân hàng, thu hút và quản lý dòng vốn đầu tư nước ngoài, phát triển thị trường vốn và tham gia chương trình liên kết phát triển thị trường vốn trong khu vực Asean
