NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Nghiên cứu thống kê chia sẻ chi phí đào tạo đại học ở Việt Nam
Chuyên ngành: Thống kê kinh tế Mã số: 9310101
Nghiên cứu sinh: Hoàng Thanh Huyền Mã NCS: NCS36.014TK
Người hướng dẫn 1: PGS. TS. Trần Thị Kim Thu; Người hướng dẫn 2: TS. Bùi Hồng Quang
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
– (1) Luận án làm sáng tỏ và phát triển quan điểm về chia sẻ chi phí đào tạo đại học (ĐTĐH). Chia sẻ chi phí ĐTĐH được hiểu là tỷ trọng phần trăm (%) đóng góp giữa các bên liên quan, gồm chính phủ (thông qua NSNN hay người đóng thuế), phụ huynh và/ hoặc sinh viên (thông qua học phí, lệ phí), nhà trường (thông qua các khoản thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, thu từ dịch vụ khoa học công nghệ, và các khoản cho biếu tặng) trong chi phí đào tạo bình quân một sinh viên.
– (2) Luận án đề xuất hệ thống chỉ tiêu thống kê chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam, gồm 13 chỉ tiêu được chia thành 4 nhóm: (1) Nhóm chỉ tiêu phản ánh chi phí của Nhà nước; (2) Nhóm chỉ tiêu phản ánh chi phí của nhà trường; (3) Nhóm chỉ tiêu phản ánh chi phí của người học; (4) Nhóm chỉ tiêu phản ánh chia sẻ chi phí đào tạo đại học.
– (3) Luận án đề xuất các nhân tố ảnh hưởng và xây dựng mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam. Các nhân tố ảnh hưởng gồm: (1) Xu thế phát triển của GDĐH trên thế giới; (2) Cơ chế tài chính cho GDĐH; (3) Đặc điểm của trường đại học; (4) Đặc điểm của người học và gia đình.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
– (1) Từ số liệu khảo sát thực tế ở các trường đại học công lập trực thuộc Bộ GD&ĐT, luận án nghiên cứu chia sẻ chi phí ĐTĐH giữa các bên liên quan, gồm Nhà nước – Người học – Nhà trường. Kết quả cho thấy, chia sẻ chi phí chủ yếu được thực hiện ở các trường thuộc nhóm ngành có khả năng xã hội hoá cao như kinh tế, ngân hàng tài chính, luật; đối với các ngành khác như sư phạm, một số ngành khoa học cơ bản, hay một số ngành có chi phí đào tạo lớn thì mức độ thực hiện chia sẻ chi phí còn khá hạn chế.
– (2) Kết quả phân tích mối liên hệ và đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam cho thấy, cả 4 nhân tố (“Xu thế phát triển”, “Cơ chế tài chính”, “Đặc điểm của nhà trường”, “Đặc điểm của người học”) có ảnh hưởng đến chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam hiện nay; trong đó, nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến chia sẻ chi phí là “Đặc điểm của người học và gia đình”.
– (3) Từ kết quả nghiên cứu, luận án đề xuất mức chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam giữa các bên liên quan, gồm Nhà nước – Người học – Nhà trường trong thời gian tới; Kiến nghị lộ trình và điều kiện thực hiện chia sẻ chi phí ĐTĐH ở Việt Nam nhằm giải quyết vấn đề tài chính cho GDĐH và giảm áp lực lên NSNN. Bên cạnh đó, để khắc phục những vấn đề còn tồn tại khi thực hiện chia sẻ chi phí ĐTĐH, luận án đề xuất một số kiến nghị với các chủ thể liên quan, gồm: (1) Các cấp quản lý nhà nước; (2) Các trường đại học; (3) Các doanh nghiệp, tổ chức, lực lượng xã hội khác.
