TRÍCH YẾU LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Họ tên NCS: PHẠM QUỐC TRUNG; Ngày sinh: 08/10/1990
Đề tài luận án: Nghiên cứu khả năng tích lũy cacbon của một số loại hình sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Chuyên ngành: Quản lý đất đai
Mã số: 985 01 03
Khóa: 2016-2019
Người hướng dẫn nghiên cứu sinh:
Hướng dẫn chính: PGS.TS Nguyễn Hoàng Khánh Linh, Khoa Quốc Tế, Đại học Huế.
Hướng dẫn phụ: PGS. TS. Huỳnh Văn Chương, Đại học Huế
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Nông lâm, Đại học Huế
NỘI DUNG:
1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu
1.1. Mục đích nghiên cứu chung: Kết quả đánh giá được khả năng tích lũy Cacbon trên từng loại hình sử dụng đất nông nghiệp và góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất kết hợp với hạn chế phát thải khí CO2 giảm thiểu Biến đổi khí hậu trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
1.2. Đối tượng nghiên cứu
– Công nghệ GIS và viễn thám trong đánh giá khả năng tích lũy cacbon trên mặt đất.
– Tình hình thay đổi sử dụng đất nông nghiệp ở huyện Bố Trạch;
– Sinh khối và trữ lượng cacbon trên mặt đất của loại hình sử dụng đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm & đất rừng trồng sản xuất, đất rừng tự nhiên và đất khác tại khu vực nghiên cứu;
2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng: Luận án đã sử dụng 05 phương pháp nghiên cứu chính, bao gồm: (1) Phương pháp điều tra, thu thập tài liệu, số liệu; (2) Phương pháp ứng dụng viễn thám; (3) Phương pháp ứng dụng GIS; (4) Phương pháp dự báo thay đổi sử dụng đất bằng chuỗi Markov; (5) Phương pháp phân tích và xử lý số liệu.
3. Kết quả chính và kết luận
1) Kết quả cho thấy có sự biến động mạnh mẽ về các loại hình sử dụng đất ở huyện Bố Trạch. Từ năm 2005 đến năm 2010 cho thấy diện tích đất trồng cây lâu năm & Rừng trồng sản xuất tăng mạnh nhất khoảng 10.763,91 ha. Kết quả của sự biến động về diện tích của các loại hình sử dụng đất giai đoạn 2010-2018 cho thấy diện tích đất trồng cây lâu năm và rừng trồng sản xuất tăng mạnh nhất khoảng 4.970,85ha, diện tích rừng tự nhiên giảm mạnh nhất khoảng 6.184,09 ha. Điều này phản ánh định hướng phát triển kinh tế của vùng là ưu tiên phát triển nông nghiệp. Sự dịch chuyển cơ cấu kinh tế đã làm thay đổi hiện trạng sử dụng đất và là nguyên nhân chính của biến động sự dụng đất.
2) Kết quả về đánh giá khả năng tích lũy Cacbon của các loại hình sử dụng đất nông nghiệp ở huyện Bố Trạch cho thấy giá trị cacbon của của đất rừng tự nhiên là lớn nhất đạt từ 152,45 tấn/ha – 306,22 tấn/ha, trung bình đạt 239,30 tấn/ha. Tiếp đến, là đất trồng cây lâu năm&rừng trồng sản xuất có giá trị tích lũy cacbon nhiều thứ hai với giá trị từ 14,45 tấn/ha – 36,95 tấn/ha, trung bình đạt 28,79 tấn/ha. Nhóm đất có giá trị cacbon thấp nhất trong khu vực là đất trồng cây hàng năm chỉ đạt từ 7,02 tấn/ha 9,45 tấn/ha, trung bình đạt 8,44 tấn/ha. Việc xác định sinh khối và trữ lượng Cacbon của cây lâu năm không những góp phần giảm khí thải và ứng phó với biến đổi khíhậu, mà còn cung cấp cơ sở khoa học và tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất trong thời gian tới nhằm nâng cao khả năng tích lũy cacbon trong đất hướng đến hạn chế biến đổi khí hậu.
3) Kết quả về dự báo xu hướng biến động sử dụng đất trong giai đoạn 2005-2030 ở huyện Bố Trạch cho thấy loại hình sử dụng đất rừng tự nhiên có xu hướng giảm mạnh, biến động giảm 12.977,31 ha, trong khi đó đất trồng cây lâu năm và rừng trồng sản xuất lại có xu hướng tăng mạnh, biến động tăng 11.530,12 ha. Loại hình biến động mạnh và tương đối phức tạp là đất khác (gồm đất ở, giao thông, thủy lợi, thương mại, dịch vụ, đất sông, ngòi, kênh rạch, suối, đất chưa sử dụng…). Kết quả của mô hình đã được kiểm chứng với kết quả thống kê đất đai của huyện, với kết quả phân loại từ ảnh, với kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của huyện và so sánh với kết quả quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 đều cho thấy sự tương đồng và phù hợp với định hướng phát triển của huyện.
4) Dựa trên các kết quả chính của nghiên cứu đề tài đưa ra các giải pháp và định hướng cho việc quản lý sử dụng đất ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình bao gồm các giải pháp về định hướng sử dụng đất bền vững, giải pháp về ứng dụng công nghệ hiệu quả, giải pháp quản lý và sử dụng đất hợp lý; Giải pháp quy hoạch sử dụng đất theo hướng phát triển bền vững.
