TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: “Nghiên cứu cải tiến một số giống lúa nếp bằng chiếu xạ tia gamma (Co60) vào hạt nảy mầm”
Chuyên ngành: Di truyền và Chọn giống cây trồng Mã số: 9.62.01.11
Họ tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Văn Tiếp Khóa đào tạo: 2012
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Minh Công
Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
1. Tóm tắt nội dung luận án
Nội dung 1: Nghiên cứu ảnh hưởng của liều xạ và vật liệu xử lý đến sự phát sinh các đột biến có ý nghĩa trong chọn giống ở thế hệ thứ 2 (M2).
Nội dung 2: Nghiên cứu hiệu quả gây biến dị khi chiếu xạ tia gamma(Co60) vào hạt nảy mầm của giống gốc (HV, TK90, 415) và dòng đột biến (HV-H, TK97, M50) phát sinh từ các giống đó.
Nội dung 3: Nghiên cứu mối tương quan giữa biến dị diệp lục với sự xuất hiện của một số biến dị có ý nghĩa cải tiến giống ở M2.
Nội dung 4: Đánh giá đa dạng các đặc điểm hình thái, nông học của các dòng đột biến phát sinh từ giống lúa nếp Cái Hoa Vàng, nếp Đuôi Trâu và dòng đột biến HV-H ở vụ xuân và vụ mùa từ đó tuyển chọn các dòng đột biến có triển vọng
Nội dung 5: Đánh giá mức độ biểu hiện của mùi thơm, tính ổn định và thích nghi về năng suất của các dòng đột biến có triển vọng. Từ đó, tuyển chọn dòng đột biến ưu tú nhất để giới thiệu cho sản xuất.
2. Những kết quả mới của luận án
2.1. Liều xạ 150Gy được chiếu vào hạt nảy mầm của các vật liệu nghiên cứu cho hiệu quả gây biến dị hơn so với liều xạ 100Gy.
2.2. Có mối tương quan thuận và chặt giữa tổng tần xuất biến dị diệp lục và biến dị diệp lục kiểu abinal với tổng tần xuất và phổ biến dị có ý nghĩa chọn giống được thống kê ở M2.
2.3. Chiếu xạ tia gamma (Co60) vào hạt nảy mầm của các dòng đột biến (HV-H, M50, TK97) cho tổng tần xuất biến dị cao và phổ đột biến rộng hơn so với chiếu xạ vào hạt của giống gốc tương ứng (HV, 415, TK90); chiếu xạ liều 150gy cho tần xuất một số biến dị có ý nghĩa chọn giống cao hơn so với liều xạ 100gy.
2.4. Đã cải tiến thành công giống lúa nếp Đuôi Trâu (tạo được dòng ĐT4) về các đặc điểm như: phá vỡ tính cảm quang, thời gian sinh trưởng ngắn hơn 20- 22 ngày so với giống gốc ở vụ mùa, còn ở vụ xuân chỉ là 130 – 133 ngày, chiều cao giảm 24,3 cm so với giống gốc, cây cứng hơn (điểm 1), năng suất cao hơn giống gốc từ 4,5-5,5 tạ/ha nhưng vẫn giữ được phẩm chất của gạo, đặc biệt là mùi thơm.
2.5. Đã cải tiến thành công giống lúa nếp Cái Hoa Vàng (tạo được dòng HV1, HV3) về các đặc điểm như: phá vỡ tính cảm quang, có thể giao cấy 2 vụ/năm cây cứng hơn, chống đổ tốt hơn, cho năng suất tăng (từ 9- 11 tạ/ha) so với giống gốc nhưng vẫn giữ được độ dẻo và mùi thơm đặc trưng của gạo nếp đặc sản.
2.6. Đã tạo được giống lúa nếp thơm mới (Nếp Cái Hoa Vàng đột biến), có thể gieo cấy 2 vụ trong năm, thời gian sinh trưởng 120-122 ngày ở vụ mùa, 130-133 ngày ở vụ xuân, không nhiễm bạc lá và đạo ôn, nhiễm nhẹ với khô vằn, năng suất khá cao (40-43 tạ/ha), cho xôi dẻo và thơm như ở nếp Cái Hoa Vàng.
