Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
– Cở sở lý luận của việc nghiên cứu và thực hiện đề tài dựa trên cơ sở quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta về tín ngưỡng và tôn giáo.
– Luận án vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử, chủ nghĩa duy vật biện chứng trong triết học Mác-Lênin.
– Luận án, kết hợp các phương pháp văn bản học như thống kê, mô tả, tổng hợp, phân tích, so sánh; đặc biệt các phương pháp của dân tộc học như điền dã, quan sát tham dự; phương pháp định tính và định lượng của xã hội học như điều tra khảo sát bảng hỏi và phỏng vấn sâu để thu thập và xử lý thông tin liên quan đến các nội dung cần giải quyết của luận án
Những đóng góp mới của luận án
Luận án luận giải khá sâu sắc về nhận thức và việc thực hành tang lễ của tín đồ Công giáo và Phật giáo; cũng như đã làm rõ được sự giống nhau và khác nhau cơ bản trong tang thức của tín đồ Phật giáo và Công giáo người Việt ở vùng Bắc Bộ Việt Nam.
Luận án đã đề xuất được những khuyến nghị đối với chủ thể lãnh đạo quản lý xã hội, từ phương diện chủ trương, chính sách, pháp luật và trong tổ chức tang thức của Phật giáo, Công giáo và của xã hội nước ta hiện nay.
Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án có ý nghĩa khoa học làm sâu sắc thêm về lý luận và phương pháp nghiên cứu cho chuyên ngành Tôn giáo học ở Việt Nam; đồng thời cho thấy sự cần thiết tất yếu của việc vận dụng các lý thuyết đa ngành trong nghiên cứu một đối tượng cụ thể của tôn giáo học.
Kết quả nghiên cứu của luận án có giá trị không nhỏ và trực tiếp cho chuyên ngành Tôn giáo học ở nước ta hiện nay; rộng hơn cho các chuyên ngành khoa học khác có liên quan nhiều đến đối tượng nghiên cứu như triết học, sử học, văn hóa học, dân tộc học…
Kết quả nghiên cứu của luận án cung cấp những luận cứ khoa học xác đáng, góp phần thiết thực trong việc điều chỉnh nhận thức và cách thức tổ chức các nghi thức tang ma hiện nay của cộng đồng người Việt ở Bắc bộ.
Những khuyến nghị của luận án giúp cho các cấp chính quyền và cơ quan quản lý nhà nước đưa ra chủ trương đúng đắn đối với sinh hoạt văn hóa cộng đồng và sinh hoạt tôn giáo của tín đồ Phật giáo và Công giáo. Ngoài ra, nó còn có giá trị tham khảo với cộng đồng dân cư và có thể chuyển hóa phần nào thành các quy ước làng xã góp phần vào việc xây dựng đạo đức và lối sống của người Việt hiện nay.
