NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Ảnh hưởng của cấu trúc sở hữu tới ĐCLN của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán, kiểm toán và phân tích Mã số: 9340301
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Phần lớn các các nghiên cứu về điều chỉnh lợi nhuận (ĐCLN) đặt trọng tâm vào các thao tác điều chỉnh lợi nhuận trên cơ sở dồn tích (AEM), có khá ít nghiên cứu về điều chỉnh lợi nhuận thực tế (REM) tại Việt Nam, nhiều khía cạnh phần lớn chưa được chú ý nhìn nhận như động cơ ĐCLN, sự đánh đổi giữa các cách thức ĐCLN. Chưa có một nghiên cứu chuyên sâu và toàn diện nào tập trung vào tác động của riêng nhân tố cấu trúc sở hữu (CTSH) đến việc ĐCLN tại Việt Nam, trong khi cấu trúc sở hữu (CTSH) không chỉ là một nhân tố đặc trưng của các công ty cổ phần mà còn là một nhân tố khá đặc thù của Việt Nam với nhiều nét khác biệt và trong bối cảnh quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp đang diễn ra. Luận án cung cấp các hàm ý về cả hai khía cạnh là CTSH và ĐCLN mang lại một số hiểu biết cần thiết cho các đối tượng sử dụng thông tin, từ đó các đối tượng sử dụng thông tin sẽ có căn cứ để ứng xử phù hợp trước các vấn đề liên quan.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Những phát hiện sau được rút ra từ luận án như sau:
– Không tìm thấy bằng chứng về ảnh hưởng CTSH tới AEM
– Sở hữu nhà nước hạn chế thao túng bán hàng và sản xuất thừa, sở hữu nước ngoài thao tác sản xuất thừa và cắt giảm chi phí tuỳ ý; Sở hữu tổ chức hạn chế thao tác thao túng bán hàng trong hành vi REM; Không tìm thấy bằng chứng về ảnh hưởng của sở hữu cổ đông lớn và sở hữu nhà quản lý tới REM
– Bác bỏ động cơ của các công ty sử dụng REM để tránh báo cáo lỗ; bác bỏ động cơ của các công ty sử dụng REM để đạt được mục tiêu lợi nhuận bằng 0 hoặc báo cáo lợi nhuận chỉ trên 0 một chút (dương bé); chưa có đủ căn cứ để kết luận về động cơ các công ty sử dụng AEM để tránh báo cáo lỗ
– Về sự đánh đổi giữa AEM và REM: Các công ty ĐCLN bằng cách sử dụng bổ sung cả hai cách thức AEM và REM thay vì thay thế cho nhau.
Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra các khuyến nghị sau:
– Các bên liên quan: nâng cao nhận thức về các thủ thuật ĐCLN
– Biện pháp hạn chế cần phù hợp đặc điểm từng cách thức ĐCLN, với AEM: giảm tính linh hoạt kế toán và siết chặt các tiêu chuẩn kế toán, với REM tăng khả năng giám sát hành động của nhà quản lý
– Bộ tài chính và các cơ quan quản lý Nhà nước: Sớm triển khai áp dụng IFRS bắt buộc, qui định bắt buộc đối với đối tượng là các công ty phi tài chính niêm yết trên TTCK Việt Nam.; thực hiện các giải pháp góp phần tăng chất lượng kiểm toán; bổ sung hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK các chỉ tiêu về CTSH; qui định về tỷ lệ sở hữu vốn của nhà đầu tư nước ngoài nới lỏng giới hạn tỷ lệ sở hữu
– Các công ty niêm yết: thu hút đầu tư từ các nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức hay nhà nước; nên áp dụng chuẩn mực (IFRS), lựa chọn các công ty kiểm toán độc lập có uy tín, tăng cường việc giám sát các hành vi cơ hội của các nhà quản lý, hoàn thiện cơ cấu quản trị công ty hiện tại, bổ sung vào cơ cấu quán trị hiện tại các thành phần sở hữu thuộc cấu trúc sở hữu có khả năng hạn chế ĐCLN; Xây dựng hệ thống quản trị và kiểm soát nội bộ.