NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự trung thành của các công ty niêm yết đối với các công ty kiểm toán độc lập tại Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, Kiểm toán và Phân tích) Mã số: 62340301
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế quốc dân
Những đóng góp về lý luận:
Đề tài góp phần bổ sung vào lý luận khoa học kiểm toán nói chung và kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC) nói riêng tại Việt Nam. Đó là, kiểm toán BCTC được nhìn nhận theo cả góc độ kỹ thuật và dịch vụ. Cụ thể, theo góc độ kỹ thuật, kiểm toán BCTC được hiểu là hoạt động kiểm tra và đưa ra ý kiến về BCTC của doanh nghiệp (DN) do các công ty kiểm toán (CTKT) thực hiện. Còn theo góc độ dịch vụ, kiểm toán BCTC là loại hình dịch vụ giữa bên cung cấp dịch vụ (các công ty kiểm toán) và bên mua dịch vụ (các doanh nghiệp). Trong mối quan hệ dịch vụ cung cấp – mua này thì sự trung thành của các DN đối với các CTKT là yếu tố để đánh giá sự phát triển và cạnh tranh giữa các CTKT tại Việt Nam.
Trên cơ sở các nghiên cứu điển hình ngoài nước và trong nước như Baloglu (2002), Zeithaml và Bitner (2003), Đặng Đức Sơn (2011), Đoàn Thanh Nga (2011) … và kết quả nghiên cứu của tác giả, đề tài đã nhận dạng các nhân tố tác động đến sự trung thành của các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) đối với các CTKT độc lập tại Việt Nam và tìm ra 4 nhân tố: sự hài lòng về chất lượng dịch vụ kiểm toán BCTC, lợi ích chi phí về hoạt động kinh doanh, mối quan hệ nghiệp vụ giữa DN và CTKT, và mối quan hệ cá nhân giữa DN và CTKT. Trong đó, nhân tố sự hài lòng, lợi ích chi phí về hoạt động kinh doanh và mối quan hệ nghiệp vụ giữa DN và CTKT có tác động cùng chiều đến sự trung thành, còn nhân tố mối quan hệ cá nhân giữa DN và CTKT tác động ngược chiều.
Những đóng góp về thực tiễn và đề xuất:
Đối với các công ty kiểm toán: dựa vào kết quả nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự trung thành của các DNNY, các CTKT cần nâng cao năng lực chuyên môn và ý thức nghề nghiệp trong quá trình kiểm toán. Tuy nhiên, cần hạn chế mối quan hệ nếu trở nên thân thiết ở mức độ cá nhân. Một điểm nữa hết sức quan trọng được các DN đánh giá cao là ngoài việc kiểm toán BCTC, thì các CTKT phải mang lại giá trị gia tăng cho DN (Ví dụ như tư vấn về hệ thống kế toán, về hệ thống kiểm soát và quản lý). Điểm cuối cùng mà các CTKT cũng cần lưu ý đó là sự hài lòng của DN về chất lượng dịch vụ kiểm toán. Các DN đánh giá cao về các khía cạnh của dịch vụ kiểm toán bao gồm sự tin cậy đối với CTKT, sự sẵn lòng và quan tâm của CTKT đối với DN.
Đối với các cấp quản lý như Bộ Tài chính và Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam, với mục tiêu xây dựng môi trường cạnh tranh và phát triển bền vững trong lĩnh vực kiểm toán, cần phổ biến và tuyên truyền cho các CTKT nhận thức được tầm quan trọng của các yếu tố mà các DN sử dụng dịch vụ kiểm toán quan tâm (qua kết quả nghiên cứu), hạn chế việc cạnh tranh không lành mạnh bằng giá phí như hiện nay.