NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định và quyết định sử dụng thẻ ngân hàng: nghiên cứu thực tiễn tại Việt Nam
Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh Mã số: 62 34 01 02
Nghiên cứu sinh: Phạm Nguyễn Thị Hoàng Hoa Khóa : 27
Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Dân TS. Đường Thị Liên Hà
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế – Đại học Đà Nẵng
Luận án tiến sĩ được thực hiện trong 4 năm và thể hiện những đóng góp cơ bản trên hai phương diện lý thuyết và thực tiễn đối với một chủ đề luôn luôn được các nhà khoa học và quản trị quan tâm: ý định và quyết định sử dụng thẻ ngân hàng của người tiêu dùng tại Việt Nam. Xét về đóng góp lý thuyết, dựa trên cơ sở lý luận đa dạng và phong phú, từ các nghiên cứu tương đồng trên thế giới và Việt Nam, luận án tiến sĩ đã ứng dụng thành công mô hình chấp nhận công nghệ (TAM – Technology Acceptance Model) của Davis (1989) trong một bối cảnh mới: Việt Nam – quốc gia đang phát triển và tiến tới quốc gia khởi nghiệp. Bên cạnh đó, các thuyết hành vi cơ bản như Thuyết hành vi hoạch định (Theory planned behavior -TPB), thuyết hành động hợp lý (Theory of reasoned action -TRA), các mô hình TAM mở rộng (TAM extension), mô hình thương mại điện tử E-CAM, mô hình tổng hợp UTAUT cũng được xem xét và tích hợp trong mô hình nghiên cứu của luận án để có góc nhìn đa chiều về hành vi sử dụng thẻ ngân hàng của khách hàng tại Việt Nam.
Kết quả là luận án tiến sĩ đã xây dựng thành công một mô hình nghiên cứu về ý định và quyết định sử dụng thẻ ngân hàng tại Việt Nam, bao gồm các biến số sau: các biến số cảm nhận hữu ích, cảm nhận dễ sử dụng (mô hình TAM – Davis, 1989), chính sách marketing, chính sách pháp luật, khoa học công nghệ (kế thừa từ nghiên cứu của GS.TS. Lê Thế Giới và PGS.TS. Lê Văn Huy, 2006), ảnh hưởng xã hội, kiểm soát hành vi (theo thuyết Hành vi hoạch định – TPB), cảm nhận rủi ro (theo mô hình E – CAM của Park và cộng sự, 2004) và yếu tố chất lượng dịch (kế thừa từ nghiên cứu của Baharun và cộng sự, 2017). Tất cả các biến số đều được kiểm tra chặt chẽ về tính giá trị và thang đo ứng dụng trong bối cảnh mới tại Việt Nam. Xét một cách toàn diện, đây là lần đầu tiên một mô hình tổng hợp với nhiều các biến số như vậy được áp dựng trên phạm vi toàn Việt Nam, thay vì chỉ dừng lại ở mô hình TAM truyền thống. Trên cơ sở này, nghiên cứu này có những đóng góp mới quan trọng như sau:
– Thứ nhất, nghiên cứu đã chỉ ra các nhóm biến số quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đến ý định sử dụng thẻ ngân hàng của người tiêu dùng tại Việt Nam, cụ thể: Cảm nhận rủi ro, Chính sách pháp luật, Chính sách marketing, Chất lượng dịch vụ, Ảnh hưởng xã hội, Cảm nhận hữu ích và dễ sử dụng. Tất cả các biến điều tác động cùng chiều tới “Ý định sử dụng thẻ”, trong đó biến số “Cảm nhận rủi ro” tác động mạnh nhất (hệ số beta chuẩn là 0.346).
– Thứ hai, đối với quyết định sử dụng thẻ ngân hàng tại Việt Nam, nghiên cứu cho thấy biến số “Ý định sử dụng thẻ” có ảnh hưởng trực tiếp đến “Quyết định sử dụng thẻ” với mức độ tác động là 0.314, nghĩa là ý định sử dụng thẻ tăng 1 đơn vị thì quyết định sử dụng thẻ tăng 0.314 đơn vị.
– Thứ ba, do phạm vi nghiên cứu của luận án được triển khai lần đầu tiên tại các thành phố lớn của Việt Nam (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng, Hội An, Quy Nhơn, Buôn Ma Thuột – Đăk Lăk) với quy mô mẫu hợp lệ là 380 và liên quan đến 29 ngân hàng trong 52 ngân hàng đã phát hành thẻ tại Việt Nam, nên các kết quả của nghiên cứu đã cung cấp các thông tin hữu ích và đầy đủ về hành vi sử dụng thẻ khách hàng cho các nhà quản lý ngân hàng, từ đó họ sẽ đưa ra những quyết định quản lý phù hợp hơn bằng một kế hoạch marketing toàn diện và hiệu quả.
– Thứ tư, luận án đưa ra những hàm ý đối với hoạt động quản lý để tăng cường sử dụng thẻ ngân hàng, lựa chọn thị trường mục tiêu để thu hút và duy trì, định hướng chiến lược truyền thông, thiết kế sản phẩm dịch vụ. Những định hướng quản lý này nhằm hướng đến thực hiện mục tiêu gia tăng sử dụng thẻ ngân hàng.
