TRANG THÔNG TIN TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Tóm tắt mở đầu
Đề tài luận án: Chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế cho nông dân của một số quốc gia thành viên ASEAN trong tiến trình hội nhập và bài học cho Việt Nam.
Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế
Mã số : 9.31.01.06
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phạm Thị Mai Ngọc
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS. TS. Nguyễn Thị Hồng Nhung
2. TS. Vũ Trọng Bình
Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học xã hội
2. Nội dung thông tin tóm tắt luận án
Về mặt lý luận: Luận án đã luận giải rõ nội hàm của chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế cho nông dân trên cơ sở xuất phát từ bản chất bên trong và hình thức biểu hiện ra bên ngoài. Đồng thời luận án cũng làm rõ cơ sở hình thành, vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng, tiêu chí đánh giá chính sách và những nội dung quan trọng cấu thành chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế nông dân là chính sách đất đai, chính sách nguồn nhân lực, chính sách vốn, chính sách khoa học công nghệ và chính sách thị trường.
Về mặt thực tiễn: Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế cho nông dân Indonexia, Thái Lan, quốc gia có điều kiện tương đồng trong thực hiện chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế với nông dân, luận án đã rút ra một số bài học bổ ích có giá trị tham khảo, học hỏi cho nông dân Việt Nam trong tiến trình hội nhập. Các bài học gồm: Quy hoạch quản lý và sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả để bảo vệ nông dân; Nâng cao trình độ, kỹ năng lao động của nông dân đáp ứng yêu cầu của sản xuất nông nghiệp hiện đại; Hỗ trợ vốn có trọng điểm cho hạ tầng nông nghiệp nông thôn và tín dụng cho nông dân phát triển sản xuất; Ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp từ sản xuất đến tiêu thụ mang lại giá trị gia tăng cao; Mở cửa thị trường phát triển nông sản xuất khẩu với mục đích làm cho nông dân giàu có.
Đánh giá thực trạng các chính sách quan trọng của nhà nước tác động đến lợi ích kinh tế nông dân Việt Nam trong tiến trình hội nhập, qua đó làm rõ những ưu điểm và hạn chế của chính sách để tìm ra hướng giải quyết.
Phân tích khả năng vận dụng các bài học kinh nghiệm từ Indonexia, Thái Lan để đề xuất hướng tới hoàn thiện chính sách đảm bảo lợi ích kinh tế cho nông dân của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế mới. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra một hệ thống giải pháp đồng bộ có tính khả thi nhằm mục tiêu đảm bảo tốt lợi ích kinh tế của nông dân trong tiến trình hội nhập. Liên quan đến chính sách đất đai nhà nước cần tăng cường hiệu lực hiệu quả và đảm bảo ở mức dài hạn quy hoạch đất nông nghiệp đảm bảo diện tích cần thiết, tăng cường khoa học công nghệ trong cải tạo đất thích ứng với chất lượng đất đai và biến đổi của môi trường. Chính sách nguồn nhân lực nông nghiệp cần chú trọng đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông nghiệp đáp ứng yêu cầu của cách mạng nông nghiệp 4.0, chuyển số trong nông nghiệp, chuyển đổi nhận thức cho nông dân, và đào tạo nông dân kỹ năng hội nhập. Chính sách vốn cho phát triển nông nghiệp cần đổi mới mạnh mẽ để thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tư nhân cho phát triển nông nghiêp, đặc biệt đẩy mạnh nông sản chế biến và nông sản xuất khẩu giá trị. Chính sách nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ nông nghiệp cần đặc biệt ưu tiên, tập trung đổi mới nhằm hỗ trợ nông dân có thể sản xuất được những sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn và từ đó, thu nhập nông dân cải thiện được tốt hơn. Trong thời gian tới, Việt nam nên tập trung thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong nông nghiệp để ngành nông nghiệp phát triển hiện đại, “nông dân thông minh”, xây dựng các chương trình dữ liệu phục vụ chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, mô hình nông nghiệp thông minh, ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp. Chính sách phát triển thị trường là một lĩnh vực chính sách rất quan trọng nhằm giúp nông dân tiêu thụ được sản phẩm và tạo ra thu nhập. Đối với thị trường trong nước, chính sách cần chú trọng đến hệ thống kênh phân phối, phát triển theo hướng kết hợp cả truyền thống và hiện đại. Chính sách thị trường tạo ra sự liên kết chuỗi gắn vùng sản xuất với nơi tiêu thụ sản phẩm cuối cùng. Đối với thị trường xuất khẩu, chính sách chủ động phát huy cơ hội được mở ra từ các Hiệp định thương mại tự do đã được ký kết để giữ ổn định thị trường truyền thống và phát triển thị trường mới.