THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: Chuyển biến kinh tế Nhật Bản thời kỳ Tokugawa (1600-1868)
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới
Mã số: 62 22 03 11
Nghiên cứu sinh: Trần Thị Tâm
Người hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Văn Tận
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế
NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Môi trường hoà bình, ổn định với việc phát triển và hoàn thiện bộ máy chính trị từ trung ương đến địa phương ở một quốc gia có địa hình đặc biệt như Nhật Bản đã tạo nên những điều kiện thuận lợi cho sự chuyển mình mạnh mẽ của kinh tế thời Tokugawa.
2. Những chuyển biến kinh tế Nhật Bản thời Tokugawa là một quá trình phát triển tiếp nối từ các di sản của thời kỳ trước và đã có sự phân định rõ cấu trúc kinh tế với sự tách rời giữa nông nghiệp và thủ công nghiệp và manh nha cho sự độc lập giữa thủ công nghiệp và công nghiệp. Kinh tế công thương nghiệp từng bước thể hiện rõ vai trò dẫn dắt trong toàn bộ nền kinh tế.
3. Kinh tế Nhật Bản thời kỳ Tokugawa thể hiện rõ khuynh hướng vận động qua ba giai đoạn phát triển căn bản. Giai đoạn đầu (1600-1639), Nhật Bản đã tiến hành giao lưu buôn bán rộng rãi với bên ngoài; sang giai đoạn tỏa quốc (1639-1854), nền kinh tế hướng nội của Nhật Bản tiếp tục có bước phát triển trong nội thương và ngoại thương. Ở giai đoạn cuối cùng (1854-1868), nền kinh tế đã bộc lộ nhiều dấu hiệu khủng hoảng, suy thoái để biến đổi sang trạng thái mới nhưng hoàn toàn không phải là sự suy thoái để lụi tàn.
4. Nông nghiệp vẫn được xem là rường cột của nền kinh tế song thủ công nghiệp, công nghiệp và đặc biệt là thương nghiệp ngày càng phát triển mạnh mẽ, từng bước làm biến đổi nông nghiệp nông thôn và sự thay đổi nhanh chóng của các thành thị.
5. Nền kinh tế có nhiều biểu hiện mới với những dấu hiệu kinh tế hàng hóa tiền tư bản chủ nghĩa. Bản chất vẫn là kinh tế phong kiến nhưng bước đầu đã xuất hiện những mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa. Chính sự chuyển biến của các ngành kinh tế đã từng bước thúc đẩy quá trình tích tụ tư bản vào một bộ phận thương nhân giàu có. Đó chính là những tiền đề, điều kiện tích cực chuẩn bị cho sự ra đời của chủ nghĩa tư bản trong cải cách Minh Trị.
