1. Tính cấp thiết của đề tài
Đại hội VI của Đảng Cộng sản Việt Nam họp vào tháng 12 năm 1986 là một mốc đánh dấu quan trọng có ý nghĩa bước ngoặt trong đổi mới tư duy, lý luận về kinh tế – xã hội. Sau gần 30 năm đổi mới, Việt Nam đã chuyển đổi thành công từ thể chế kinh tế kế hoạch hóa tập trung bao cấp sang thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đường lối đổi mới của Đảng đã được thể chế hóa thành Hiến pháp, pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hình thành và phát triển. Quản lý nhà nước về kinh tế được đổi mới từ can thiệp trực tiếp bằng mệnh lệnh hành chính vào hoạt động sản xuất kinh doanh chuyển sang quản lý bằng luật pháp, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và các công cụ điều tiết vĩ mô khác. Việc gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề xã hội, xóa đói, giảm nghèo đạt nhiều kết quả tích cực.
Thực tiễn của công cuộc đổi mới ở Việt Nam cho thấy, việc tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội. Bài học và kinh nghiệm của các quốc gia phát triển cho thấy nếu tăng trưởng kinh tế mà không giải quyết tốt các vấn đề xã hội thì sẽ dẫn đến sự mất cân đối trong đời sống xã hội, thậm chí dẫn đến khủng hoảng. Công cuộc đổi mới ở Việt Nam là một sự biến cải xã hội toàn diện trong các quan hệ kinh tế, trong cơ cấu xã hội, trong hệ thống giá trị. Quá trình này tạo nên sự vượt trội về chất ở các chỉ tiêu kinh tế, xã hội so với thời kỳ bao cấp.
Lịch sử địa phương là một bộ phận quan trọng của lịch sử dân tộc. Nghiên cứu lịch sử địa phương tức là nghiên cứu về các đơn vị hành chính lớn nhỏ của một quốc gia, nhằm khai thác nét độc đáo, đặc thù của địa phương, những giá trị vật chất, văn hoá tinh thần, với những đóng góp quý báu để xây dựng truyền thống, góp phần bổ sung hoàn chỉnh lịch sử dân tộc.
Thấm nhuần tư tưởng chỉ đạo và đường lối phát triển kinh tế – xã hội của Đảng và Nhà nước, bộ mặt kinh tế – xã hội của tỉnh Hà Giang nói chung, huyện Vị Xuyên nói riêng đã từng bước được thay đổi.
Năm 1976, một năm sau ngày thống nhất đất nước, Tuyên Quang và Hà Giang được sáp nhập thành tỉnh Hà Tuyên, cái tên chung Hà Tuyên đã gắn bó đất và người hai tỉnh suốt chiều dài 16 năm. Ngày 1 tháng 10 năm 1991, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, tỉnh Hà Tuyên chính thức được chia tách để tái lập hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang. Mục đích của việc chia tỉnh là nhằm phát huy được mọi tiềm năng của từng địa phương, đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, chăm lo nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc.
Sau ngày tái lập, tỉnh Hà Giang có những bước đi phù hợp, khẳng định sự phát triển với những kết quả tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực của kinh tế xã hội và đời sống nhân dân.
Xác định là tỉnh vùng cao biên giới, một trong những tỉnh nghèo nhất nước, điểm xuất phát thấp, bởi vậy nghị quyết của các kỳ đại hội từ XI đến XV Đảng bộ tỉnh Hà Giang đều xuyên suốt, chỉ rõ: Phát huy cao độ nội lực tranh thủ cao nhất sự ủng hộ giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, từng bước vượt khó, thoát nghèo, tất cả vì sự phát triển của Hà Giang, vì cuộc sống của nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
