NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: Chuyển pha Mott và định xứ Anderson trong một số hệ tương quan mạnh và mất trật tự
Mã số: 9 44 01 03
Chuyên ngành: Vật lý lý thuyết và Vật lý toán
Họ và tên NCS: Nguyễn Thị Hải Yến
Khóa đào tạo: 2019-2023
Chức danh, học vị, họ và tên người hướng dẫn: PGS. TS. Hoàng Anh Tuấn
Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học và Công nghệ
Nội dung:
1) Chúng tôi khảo sát ảnh hưởng của phân bố Gauss lên giản đồ pha của mô hình Anderson-Hubbar (AH) và mô hình Anderson-Falicov-Kimball (AFK). So sánh với phân bố đều, kết quả cho hai mô hình AH và AFK tại lấp đầy một nửa chỉ ra rằng theo một cách định tính giản đồ pha không phụ thuộc vào cách chọn hàm phân bố (đều hay Gauss) cho biến mất trật tự.
2) Khảo sát ảnh hưởng của mất cân bằng khối lượng (đặc trưng bởi đại lượng r = t1/t₁) lên giản đồ pha cho mô hình AH. Ngoài ba pha đã xuất hiện trong trường hợp cân bằng khối lượng (kim loại, điện môi Mott, điện môi Anderson), giản đồ pha cho mô hình AH mất cân bằng khối lượng còn chứa thêm pha định xứ chọn lọc spin. Đối với trường hợp 0<r<1 chúng tôi thấy rằng ngoại trừ trường hợp không tương tác, chuyển pha xảy ra đồng thời cho hai loại spin, cả hai miền điện môi Anderson và Mott đều được mở rộng, đồng thời miền kim loại thu hẹp khi mất cân bằng khối lượng tăng lên (r giảm).
Đối với mô hình AH tại lấp đầy một nửa có thể tương tác phụ thuộc vào nút, hai loại tương tác phụ thuộc đơn giản nhất được xem xét là mất trật tự tương tác và tương tác xen kẽ (hai mạng con A, B có Ua khác UB) trong không gian mạng tinh thể. Trong trường hợp tương tác là biến ngẫu nhiên tuân theo hàm phân bố đều, chúng tôi đã chỉ ra rằng hiệu ứng chính của mất trật tự Coulomb là dẫn hệ chuyển từ pha kim loại sang một pha định xứ Anderson ngay cả khi không có mất trật tự Anderson (mất trật tự cấu trúc). Đối với trường hợp tương tác Coulomb xen kẽ (đặc trưng cho sự chênh lệch thế Coulomb giữa hai nút mạng liền kề là y = UB/UA). Có ba pha khác nhau (kim loại, điện môi Mott, điện môi Anderson) được tìm thấy ở giới hạn 0 < x < 1, nhưng các miền này đã thay đổi: miền kim loại bị thu hẹp lại, miền điện môi Anderson và điện môi Mott được mở rộng khi y giảm.
