THÔNG TIN VỀ CÁC KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Đặc điểm dịch tễ học và ứng dụng mô hình toán học để dự báo bệnh tiêu chảy tại tỉnh Hà Tĩnh
Chuyên ngành: Dịch tễ học Mã số: 62 72 01 17
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phan Đăng Thân Khóa đào tạo: 34
Tập thể hướng dẫn:
1. PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sáng
2. PGS.TS. Lê Thị Phương Mai
Cơ sở đào tạo: Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
1. Sử dụng phương pháp nghiên cứu thuần tập, mô tả đặc điểm dịch tễ học bằng chỉ số tỷ suất mắc mới theo đơn vị người – thời gian, tỷ lệ % mắc tích lũy theo năm và tháng, số lượt mắc trung bình/năm và tỷ suất tái phát theo đơn vị người – thời gian. Luận án đã xác định được tỷ suất mắc mới trong cộng đồng dân cư tại khu vực hạn hán ở Hà Tĩnh là 40% người – năm (3,3% người – tháng). Tỷ lệ % mắc tích/năm là 35,6%, tỷ lệ% mắc tích lũy/tháng là 6,3%, trong đó trẻ dưới 5 tuổi là 13,1%. Số lượt mắc trung bình là 0,78 lượt/người/năm, nhóm trẻ dưới 5 tuổi là 1,52 lượt/trẻ/năm, số ngày bị tiêu chảy trung bình là 5,4 ngày/bệnh nhân/năm, trẻ em dưới 5 tuổi là 7,7 ngày/bệnh nhân/năm. Trẻ dưới 5 tuổi có tỷ suất mắc mới, số lượt mắc trung bình/năm, số ngày bị tiêu chảy, tỷ lệ mắc tích lũy theo tháng và tỷ suất tái phát cao hơn nhóm tuổi khác.
2. Áp dụng phương pháp phân tích chuỗi thời gian có kiểm soát yếu tố mùa với biến phụ thuộc là số ca bệnh tiêu chảy/100.000 dân theo tháng và biến độc lập là một số yếu tố thời tiết trong 24 năm giai đoạn 1992 đến năm 2015 tại Hà Tĩnh. Kết quả cho thấy các yếu tố nhiệt độ trung bình, nhiệt độ tối cao trung bình và nhiệt độ tối thấp trung bình, độ ẩm tuyệt đối, tổng số giờ nắng trước 1 – 2 tháng có tương quan thuận với số ca bệnh tháng hiện tại, tăng 10C có nguy cơ tăng số ca bệnh lên 2 đến 3% . Trong khi chỉ số tổng lượng mưa và nhiệt độ mặt nước biển tại khu vực NINO3 tăng trước 2 -3 tháng làm tăng ca bệnh tiêu chảy tại thời điểm hiện tại.
3. Ứng dụng mô hình dự báo chuỗi thời gian với việc sử dụng số liệu giám sát thường quy bệnh tiêu chảy và thời tiết từ năm 1992 đến năm 2015 tại Hà Tĩnh để dự báo ngắn hạn bệnh tiêu chảy. Mô hình SARIMA-X (1,1,1)(0,1,1)12 với X là yếu tố nhiệt độ tối cao trung bình là mô hình phù hợp cho dự báo ngắn hạn. Kết quả dự báo mô phỏng cho thấy sai số dự báo trước trước 1 tháng là 6,1% và trước 12 tháng là 9,7% so với số liệu quan sát năm 2016.
