TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: Đánh giá nguồn vật liệu bố mẹ và chọn tạo giống lúa lai thơm hệ hai dòng.
Chuyên ngành: Di truyền và chọn giống cây trồng; Mã số: 62.62.01.11
Họ tên nghiên cứu sinh: Trần Mạnh Cường Khóa đào tạo: 2012
Người hướng dẫn khoa học: GS.TSKH. Trần Duy Quý, PGS.TS. Trần Văn Quang.
Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.
I. TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN ÁN
Luận án đã thực hiện 4 nội dung nghiên cứu gồm: 1. Đánh giá và chọn lọc dòng bố, mẹ phục vụ cho chọn tạo tổ hợp lúa lai hai dòng thơm; 2. Đánh giá khả năng kết hợp và tuyển chọn tổ hợp lúa lai hai dòng có triển vọng; 3. Bước đầu thiết lập qui trình sản xuất hạt lai F1 và qui trình nhân dòng mẹ tổ hợp lúa lai HQ19; 4. Khảo nghiệm và xây dựng mô hình trình diễn giống lúa lai hai dòng HQ19.
Kết quả nghiên cứu của luận án đã cung cấp các dẫn liệu khoa học có giá trị về cứu có hệ thống về đánh giá, tuyển chọn dòng bất dục đực di truyền nhân mẫn cảm nhiệt độ (TGMS) có mùi thơm và tổ hợp lúa lai thơm hai dòng có chất lượng cao. Chọn tạo và giới thiệu cho sản xuất giống lúa lai hai dòng mới HQ19 có thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, nhiễm nhẹ sâu bệnh, chất lượng cao và có mùi thơm. Luận án cũng là tài liệu tham khảo tốt cho công tác nghiên cứu, đào tạo và phát triển lúa lai Việt Nam.
II. KẾT QUẢ MỚI CỦA LUẬN ÁN
Lai tạo và chọn lọc thành công dòng bất dục đực di truyền nhân mẫn cảm với nhiệt độ E15S-2, có nhiều đặc điểm nông sinh học tốt, khả năng kết hợp cao, phù hợp cho chọn tạo giống lúa lai hai dòng chất lượng cao, có mùi thơm.
Xác định được hai dòng bất dục đực di truyền nhân mẫn cảm với nhiệt độ E15S-2, E15S-3; ba dòng cho phấn R2, TBR45, R20 sử dụng cho chương trình chọn giống lúa lai hai dòng năng suất, chất lượng cao và gạo có mùi thơm.
Chọn tạo được giống lúa lai hai dòng mới HQ19 có thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, nhiễm nhẹ sâu bệnh, chất lượng cao và có mùi thơm để phục vụ sản xuất.
III. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG TRONG THỰC TIỄN
Đánh giá, chọn lọc thành công dòng bất dục đực di truyền nhân mẫn cảm nhiệt độ thơm E15S-2, làm phong phú nguồn vật liệu cho chọn tạo giống lúa lai hai dòng chất lượng cao, có mùi thơm ở Việt Nam.
Chọn tạo thành công giống lúa lai hai dòng HQ19 có thời gian sinh trưởng ngắn (127 ngày trong vụ Xuân, 105 ngày trong trong vụ Mùa tại vùng đồng bằng sông Hồng), năng suất cao (7,37 tấn/ha trong vụ Xuân và 6,32 tấn/ha trong vụ Mùa), nhiễm nhẹ sâu bệnh, có chất lượng cao (tỷ lệ gạo xát đạt từ 70,4 đến 74,1%, tỷ lệ gạo nguyên đạt từ 83,4 đến 89,9%, hạt gạo dài từ 7,4 đến 7,5mm, hàm lượng amylose 18,0%, cơm có mùi thơm đạt điểm 4, mềm và ngon). Giống HQ19 được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận là giống sản xuất thử theo Quyết định số 224/QĐ-TT-CLT ngày 09 tháng 06 năm 2015.
Bước đầu thiết lập qui trình kỹ thuật nhân dòng mẹ E15S-2 của giống lúa lai hai dòng HQ19 trong điều kiện vụ Xuân tại vùng đồng bằng sông Hồng, cụ thể: nên gieo dòng mẹ vào ngày 20/12, cấy với mật độ 55 khóm/m2 và bón phân với lượng 140 kg N + 105 kg P2O5 + 70 kg K2O/ha, đạt năng suất 3,43 tấn/ha.
