TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
– Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Hồng Chuyên Khóa : 2011
– Tên luận án: Dạy học ở tiểu học dựa vào phong cách học tập của học sinh
– Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử giáo dục
– Mã số : 62 14 01 02
– Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học giáo dục Việt Nam
1. Mục đích nghiên cứu
Xây dựng quy trình dạy học dựa vào PCHT của HS nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở tiểu học.
2. Đối tượng nghiên cứu
Phong cách học tập của học sinh tiểu học và mối quan hệ giữa dạy học với phong cách học tập của học sinh.
3. Các phương pháp nghiên cứu
3.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các tài liệu, các công trình nghiên cứu khoa học của các tác giả trong và ngoài nước về PCHT và dạy học dựa vào PCHT của HS. Từ đó phân tích, so sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa nhằm đánh giá lịch sử nghiên cứu, cụ thể hoá vấn đề nghiên cứu về PCHT, rút ra những kết luận làm cơ sở lí luận cho việc nghiên cứu đề tài.
3.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
– Phương pháp điều tra bằng trắc nghiệm: Sử dụng bộ câu hỏi trắc nghiệm đã được Việt hóa để tìm hiểu, khảo sát PCHT của HS; Sử dụng phiếu điều tra về thực trạng tổ chức dạy học dựa vào PCHT của HS;
– Phương pháp quan sát sư phạm: Dự giờ các tiết học ở trường tiểu học, quan sát hoạt động dạy của GV và hoạt động học của HS tiểu học; ghi chép diễn biến tiến trình các hoạt động, các biểu hiện, thái độ hành vi của người học để từ đó đưa ra những nhận định, đánh giá về các hoạt động dạy học dựa vào phong cách học tập của học sinh ở tiểu học.
– Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành trò chuyện, phỏng vấn sâu trực tiếp với các GV và HS để làm rõ hơn những thông tin về việc GV hiểu biết PCHT và dạy học dựa vào PCHT của HS, hiểu rõ hơn về PCHT đặc trưng của mỗi cá nhân người học.
– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Sau khi tiến hành thực nghiệm sư phạm qua các vòng, tiến hành tổng kết kinh nghiệm, khẳng định những yếu tố tích cực cần phát huy, phân tích những điểm còn hạn chế và đề ra biện pháp khắc phục.
– Phương pháp chuyên gia: tham khảo ý kiến góp ý, phản biện của các chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực Tâm lý học và Giáo dục học, về PCHT và dạy học dựa vào PCHT của HS để xây dựng khung lí thuyết, xây dựng quy trình dạy học cũng như sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học phù hợp với PCHT của HS;
– Phương pháp nghiên cứu trường hợp: Phân tích một số trường hợp điển hình của một số HS để thấy rõ sự thay đổi trước và sau khi được học tập, trải nghiệm dựa vào PCHT của chính mình.
– Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tiến hành thực nghiệm sư phạm theo quy trình dạy học dựa vào PCHT của HS, sử dụng các biện pháp, kĩ thuật dạy học phù hợp để khẳng định tính khả thi và hiệu quả của quy trình, biện pháp, kĩ thuật dạy học dựa vào PCHT của HS do chúng tôi đề xuất.
3.3. Các phương pháp nghiên cứu khác: Sử dụng phương pháp thống kê toán học và phần mềm Excel để phân tích kết quả điều tra thực trạng, kết quả thực nghiệm ở lớp thực nghiệm và lớp đối chứng.
4. Những kết quả chính và kết luận
– Xây dựng được khung lí thuyết tương đối hoàn chỉnh về phong cách học tập và dạy học dựa vào phong cách học tập. Cụ thể: hệ thống hóa và hoàn thiện các vấn đề liên quan đến khái niệm, phân loại phong cách học tập. Làm rõ vai trò của việc dạy học dựa vào phong cách học tập của học sinh đồng thời giải thích sự phù hợp của việc sử dụng phong cách học tập theo mô hình VARK ở tiểu học.
– Phân tích và đánh giá được thực trạng dạy học dựa vào phong cách học tập của học sinh chủ yếu ở các tỉnh miền Bắc. Bao gồm: thực trạng phong cách học tập của học sinh tiểu học theo mô hình VARK; nhận thức và cách thức thực hiện dạy học dựa vào phong cách học tập học sinh của giáo viên ở một số trường tiểu học.
– Xây dựng được quy trình dạy học dựa vào phong cách học tập của học sinh theo mô hình VARK gồm 3 giai đoạn: 1) Chuẩn bị (Nhận diện PCHT của HS; Thiết kế dạy học); 2) Tổ chức quá trình dạy học dựa vào phong cách học tập của học sinh; 3) Đánh giá (Đánh giá quá trình học tập và đánh giá tổng kết dựa vào PCHT của HS).
– Tiến hành thực nghiệm sư phạm tại 3 trường tiểu học thuộc 3 địa phương khác nhau, kết quả thu được tương đối khả quan đáp ứng được mục đích đề ra, bước đầu khẳng định tính đúng đắn của giả thuyết khoa học, chất lượng của các biện pháp được đề xuất trong đề tài.
