TRÍCH YẾU LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tóm tắt mở đầu
Nghiên cứu sinh: Chu Bá Thành
Đề tài: Định danh tự động một số làn điệu dân ca Việt Nam
Ngành: Kỹ thuật máy tính
Mã số: 9480106
Cơ sở đào tại: Đại học Bách khoa Hà Nội
2. Nội dung bản trích yếu
2.1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án
Mục đích chỉnh của Luận án là nghiên cứu định danh tự động một số làn điệu dân ca Việt Nam dựa trên phương diện xử lý tín hiệu và dùng học máy, học sâu. Luận án tập trung nghiên cứu một số mô hình và đề xuất mô hình phù hợp dùng cho định danh tự động làn điệu dân ca Việt Nam, với bộ dữ liệu dùng cho định danh là các làn điệu phỏ biển của Chèo và Quan họ.
Đối tượng nghiên cứu của luận án là định danh tự động một số làn điệu dân ca Việt Nam dựa trên phương diện xử lý tín hiệu, học máy và học sâu, từ đó đề xuất mô hình phù hợp cho nhiệm vụ này.
2.2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Phương pháp nghiên cứu thực hiện trong luận án là nghiên cứu lý thuyết kết hợp với thực nghiệm.
Về mặt lý thuyết, luận án sẽ nghiên cứu lý thuyết chung về các mô hình phân lớp âm nhạc theo thể loại, đề xuất các mô hình định danh các làn điệu dân ca Việt Nam phổ biển.
Về mặt thực nghiệm, sử dụng các mô hình phân lớp đã được đề xuất để định danh tự động các làn điệu dân ca phổ biến của Việt Nam là Chèo và Quan họ, từ đó nhận xét, đánh giá kết quả đạt được đề xác nhận giá trị của các mô hình đã đề xuất.
2.3. Các kết quả chính và kết luận
Những vẫn đề khoa học và kĩ thuật đã được giải quyết:
Xây dựng được bộ dữ liệu âm nhạc dân ca gồm các làn điệu dân ca phổ biến là Chèo và Quan họ dùng cho nghiên cứu định danh các làn điệu dân ca thuộc bộ dữ liệu này.
Đề xuất các mô hình học máy truyền thống và học sâu để định danh một số làn điệu Chèo và Quan họ phổ biến.
Đề xuất các phương pháp tăng cường dữ liệu và mô hình học sâu thích hợp cho phân lớp thể loại âm nhạc nói chung.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn:
Về mặt lý thuyết, luận án sẽ góp phần làm sáng tỏ các mô hình phân lớp âm nhạc theo thể loại và áp dụng cho định danh các làn điệu dân ca Việt Nam phổ biến, tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực này.
Kết quả nghiên cứu của luận án có nhiều đóng góp trong thực tiễn, có thể kể đến như:
Trong lịch sử và văn hoá: Định danh làn điệu dân ca góp phần giúp ghi nhận và lưu giữ di sản văn hóa của một dân tộc, phản ánh lịch sử phát triển, sinh hoạt và tinh thần của một cộng đồng, đồng thời cũng giúp tìm hiểu về sự đa dạng văn hóa, sự kết nối giữa các dân tộc và sự tương tác giữa con người với tự nhiên.
Trong giáo dục: Việc định danh và nghiên cứu về làn điệu dân ca góp phần giới thiệu văn hóa dân gian cho các thế hệ trẻ, giúp họ có thêm hiểu biết và tự hào về di sản văn hóa của tổ tiên. Đồng thời, việc dạy học và truyền bả các làn điệu dân ca cũng góp phần giáo dục đạo lý, tình yêu quê hương đất nước và bồi dưỡng nhân cách cho con người.
Trong nghệ thuật: Làn điệu dân ca là nguồn gốc của nhiều loại hình nghệ thuật như âm nhạc, múa, kịch… Việc định danh và nghiên cứu về làn điệu dân ca góp phần phát triển, bảo tồn và tiếp nối các loại hình nghệ thuật dân gian, từ đó đóng góp vào sự phong phú, đa dạng của nền văn hóa.
Trong công nghệ liên quan đến âm nhạc:
Đối với hệ thống quản lý âm nhạc: Hỗ trợ các hệ thống quản lý âm nhạc có thể tự động phân lớp và đưa các bài hát vào các danh mục tương ứng, giúp cho việc quản lý và tìm kiếm âm nhạc trở nên dễ dàng hơn.
Đối với người nghe nhạc: Giúp người nghe nhạc có thể dễ dàng tìm kiếm và lựa chọn được những bài hát phù hợp với sở thích hay tâm trạng của mình.
Trong nghiên cứu: Làm tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về khai phá dữ liệu âm nhạc, đặc biệt là kho tàng âm nhạc dân ca Việt Nam.
