THÔNG TIN TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: “ Đô thị hóa và sử dụng đất đô thị ở tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2005 – 2015″
Chuyên ngành:Địa lý học
Mã số:62.31.05.01
Nghiên cứu sinh:Ngô Thị Hải Yến
Người hướng dẫn:
1. GS.TS. Đỗ Thị Minh Đức
2. PGS.TS. Lương Tú Quyên
Cơ sở đào tạo:Trường Đại học sư phạm Hà Nội
Những kết luận mới của luận án:
1. Bắc Ninh có nhiều thuận lợi để thực hiện đô thị hóa. Đô thị hóa tăng tốc từ năm 2006 và đạt tốc độ cao nhất vào năm 2008. Tốc độ tăng dân số đô thị trung bình giai đoạn 2005 -2010 là 12,5%, giảm dần vào giai đoạn 2010 – 2015 là 4,2% và cả giai đoạn 2005 – 2015 là 9,3%. Trong thời kì trên, số lượng đô thị, mật độ đô thị đã tăng lên và có 2 đô thị được nâng cấp là TP. Bắc Ninh và TX. Từ Sơn. Những đô thị nằm trên quốc lộ 1A (TP. Bắc Ninh, thị trấn Lim và TX. Từ Sơn) đã bước đầu tạo nên một hành lang đô thị kết nối mạng lưới đô thị tỉnh Bắc Ninh với thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên trình độ đô thị hóa ở tỉnh Bắc Ninh vẫn chưa tương xứng với trình độ của công nghiệp hóa bởi tốc độ đô thị hóa đạt mức cao (28,3%, năm 2015) nhưng ti lệ dân đô thị vẫn thấp hơn mức trung bình của đồng bằng sông Hồng và của cả nước.
2. Trong quá trình đô thị hóa, cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động đã và đang chuyên dịch khá nhanh theo hướng công nghiệp hóa. Tỉ lệ lao động phi nông nghiệp và tỉ trọng GDP của các ngành kinh tế phi nông nghiệp đã tăng lên khá nhanh. Tốc độ tăng trưởng kinh tế và tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở tỉnh Bắc Ninh nhanh hơn tốc độ đô thị hóa.
3. Đất đai đô thị là thành phần chịu tác động mạnh nhất của quá trình đô thị hóa. Giai đoạn 2005 – 2015, cả diện tích, cơ cấu sử dụng đất theo từng loại đất và theo không gian trong sử dụng đất đô thị đều thay đổi. Diện tích đất đô thị, trong đó là đất phi nông nghiệp đô thị tăng nhanh nhất (3,9 lần) và chiếm tỉ trọng lớn trong cơ cấu sử dụng đất đô thị (51,7% năm 2015). Tỉ lệ đất đô thị trong tổng diện tích đất tự nhiên của toàn tỉnh đã tăng từ 7,7% (năm 2005) lên 21,4% (năm 2015). Những chuyển biến tích cực trong sửdụng đất đô thị chỉ diễn ra chủ yếu ở 2 đô thị lớn (TP. Bắc Ninh và TX. Từ Sơn), nơi có đô thị hóa diễn ra với tốc độ cao. Các khu vực chức năng công nghiệp, nông nghiệp, thương mại mới được hình thành trong quá trình đô thị hóa là chuyên biến khá tích cực và rõ nét về mặt không gian tỉnh Bắc Ninh trong quá trình đô thị hóa.
4. Mạng lưới không gian đô thị tỉnh Bắc Ninh sẽ phát triển 3 hành lang đô thị và tạo thành tam giác phát triển đô thị. Trọng tâm của khu vực này là khu Phật Tích. Từ các cực đô thị Bắc Ninh, Từ Sơn, Tiên Du và Nam Sơn hành lang đô thị, hành lang sáng tạo và hành lang sinh thái sẽ được hình thành cùng với các phân khu đô thị Bắc Ninh, Tiên Du, Nam Sơn, Từ Sơn vào năm 2030. Sự phát triển này sẽ tạo nên sự kết nối chặt chẽ với vùng Thủ đô và các đô thị trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.
Tuy đã đạt được những thành tựu nhất định song trình độ đô thị hóa ở tỉnh Bắc Ninh vẫn chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có. Để đô thị hóa đạt được trình độ cao hơn, phù hợp với trình độ của công nghiệp hóa những giải pháp đã được đề xuất, đó là: giải pháp về quy hoạch – quản lí đô thị, giải pháp về cơ sở hạ tầng, giải pháp về thu hút và sử dụng vốn đầu tư, giải pháp về dân cư lao động và giải pháp về sử dụng đất.
