THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: Động cơ học tập bên trong của học sinh Trung học cơ sở
Chuyên ngành: Tâm lý học chuyên ngành
Mã số: 9.31.04.01
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Phúc Lộc
Cán bộ hướng dẫn: PGS.TS. Trần Thị Lệ Thu
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Những kết luận mới của luận án
1. Động cơ học tập (ĐCHT) bên trong của học sinh THCS là sự thỏa mãn và hài lòng đến từ bên trong khi tham gia vào hoạt động học tập với mức độ tự chủ cao, nhằm thúc đẩy và phát triển quá trình học để hiểu biết, học để tiến bộ và học để trải nghiệm kích thích.
2. Đa số học sinh Trung học cơ sở (THCS) thuộc nhóm mẫu nghiên cứu có ĐCHT bên trong ở mức trung bình cao. Thiên hướng của học sinh (HS) mạnh nhất là học để tiến bộ, tiếp theo là học để hiểu biết và học để trải nghiệm kích thích. Ba khía cạnh này của ĐCHT bên trong tương quan thuận với nhau chứng tỏ khi một khía cạnh được quan tâm phát triển, làm mạnh thì các khía cạnh còn lại cũng sẽ phát triển tích cực. ĐCHT bên trong và bên ngoài cùng tồn tại ở mỗi HS và ĐCHT bên trong không mạnh hơn ĐCHT bên ngoài. Một số ít học sinh THCS biểu hiện không có ĐCHT.
3. Những HS trong nhóm mẫu có giới tính, học lực và loại trường khác nhau không có sự khác biệt về ĐCHT bên trong. HS thuộc khối lớp và kinh tế gia đình khác nhau thì có sự khác nhau về ĐCHT bên trong. Biểu hiện ĐCHT bên trong của HS khối 6 cao hơn ĐCHT bên trong của HS thuộc 3 khối còn lại. ĐCHT bên trong của HS đến từ gia đình giàu và khá cao hơn HS thuộc gia đình trung bình, dưới trung bình và nghèo.
4. Có mối tương quan giữa ĐCHT bên trong của học sinh THCS với các yếu tố cá nhân và môi trường. Ba nhu cầu tâm lý (tự chủ, kết nối và năng lực), bốn mục tiêu học tập (tiếp cận kết quả, tiếp cận học tập, lảng tránh học tập và lảng tránh kết quả) của HS tương quan thuận với ĐCHT bên trong, đặc biệt nhu cầu tự chủ và năng lực, mục tiêu tiếp cận học tập tương quan thuận với ĐCHT bên trong mạnh mẽ hơn cả. Tư duy phát triển tương quan thuận với ĐCHT bên trong và tư duy cố định tương quan nghịch với ĐCHT bên trong. Về các yếu tố môi trường, có một số yếu tố là bầu không khí học tập khuyến khích tự chủ, cấu trúc mục tiêu lớp học tiếp cận học tập và ba phong cách làm cha mẹ (CM) tương quan thuận mạnh với ĐCHT bên trong.
5. Có nhiều yếu tố tương quan và có khả năng dự báo tác động tới ĐCHT bên trong của học sinh THCS. Ở nhóm các yếu tố cá nhân, nhu cầu tự chủ và nhu cầu năng lực tác động thuận chiều tích cực nhất đến ĐCHT bên trong. Mục tiêu tiếp cận học tập và tư duy phát triển có khả năng dự báo ĐCHT bên trong của học sinh THCS khá cao. Ở nhóm yếu tố liên quan đến trường học, không khí học tập khuyến khích tự chủ và cấu trúc mục tiêu lớp học tiếp cận học tập tương quan thuận và có khả năng tác động mạnh nhất đến ĐCHT bên trong. Với nhóm yếu tố liên quan đến gia đình, CM khuyến khích tự chủ và CM thể hiện sự nống ẩm có khả năng tác động đến ĐCHT bên trong mạnh hơn phong cách CM tham gia cùng con.
6. Đề tài đã chứng minh được 2 yếu tố cá nhân liên quan đến ĐCHT bên trong là biến trung gian; đó là: mục tiêu tiếp cận học tập và nhu cầu tự chủ của HS. Mục tiêu tiếp cận học tập của HS đóng vai trò trung gian trong mối quan hệ giữa cấu trúc lớp học tiếp cận học tập và ĐCHT bên trong. Nhu cầu tự chủ của HS đóng vai trò trung gian trong mối quan hệ giữa phong cách làm CM khuyến khích tự chủ và ĐCHT bên trong của học sinh THCS.
7. Nghiên cứu trường hợp cũng đã làm rõ hơn tác động của yếu tố cá nhân và môi trường đến ĐCHT bên trong của học sinh THCS: yếu tố từ bản thân HS; các yếu tố liên quan đến nhà trường và các yếu tố liên quan đến gia đình.
