NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Động lực làm việc và quyết định thương mại hóa kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học: Nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Chuyên ngành: Quản trị nhân lực
Mã số: 9340404_NL
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Tường Lan
Mã NCS: NCS37.101NL
Người hướng dẫn: PGS.TS. Đặng Hoàng Linh, GS.TS. Nguyễn Văn Thắng
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
(1) Phần lớn các nghiên cứu về mối quan hệ của động lực làm việc và quyết định thương mại hóa kết quả nghiên cứu của nhà khoa học được thực hiện tại các nước phát triển. Luận án đã đề xuất mô hình thể hiện mối quan hệ này tại môi trường đặc thù Việt Nam, một nền kinh tế đang phát triển.
(2) Các nghiên cứu trên thế giới chỉ quan tâm tới ảnh hưởng của động lực các nhân (động lực bên trong và động lực bên ngoài) tới quyết định thương mại hóa của nhà khoa học. Luận án đã bổ sung nhân tổ động lực xã hội vào mô hình. Trong đó, động lực xã hội vừa đóng vai trò là biến độc lập vừa là biến điều tiết đối với mối quan hệ giữa động lực cá nhân và quyến định thương mại hóa kết quả nghiên cứu.
(3) Động lực xã hội đã được nghiên cứu trong nhiều lĩnh vực khác, tuy nhiên, chưa có tài liệu nào phân tích tác động đối với quyết định thương mại hóa kết quả nghiên cứu của nhà khoa học. Tác giả đã sử dụng thước đo của Renko (2013) và bổ sung 1 chỉ báo mới cho thước đo động lực xã hội trong bối cảnh nghiên cứu.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
(1) Luận án kiểm định mối quan hệ giữa động lực cá nhân và quyết định thương mại hóa của nhà khoa học. Kết quả cho thấy động lực bên trong có mối tương quan ngược chiều đối với quyết định thương mại hóa, trái với các nghiên cứu trên thế giới. Các nhà khoa học Việt Nam tập trung nghiên cứu cơ bản, chưa nhận thức được vai trò của mình đối với hoạt động ứng dụng triển khai công nghệ. Động lực bên ngoài có mối tương quan thuận chiều đối với quyết định thương mại hóa, phù hợp với kết quả của các nghiên cứu trên thế giới.
(2) Kết quả kiểm định cho thấy mối tương quan thuận chiều giữa động lực xã hội và quyết định thương mại hóa. Nhà khoa học không chỉ chú trọng đến tính mới của nghiên cứu mà còn quan tâm đến lợi ích xã hội, sự phát triển của quốc gia và nguyện vọng muốn đền đáp lại đầu tư của xã hội. Động lực xã hội làm tăng tác động của động lực bên trong và suy giảm tác động của động lực bên ngoài đối với quyết định thương mại hóa kết quả nghiên cứu.
(3) Từ kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra 6 khuyến nghị đối với Viện Hàn lâm KHCNVN. Nhận thức được vai trò của động lực xã hội, chiến lược chung của Viện Hàn lâm về phát triển thương mại hóa cần gắn liền với ý nghĩa xã hội. Bên cạch các giải pháp hỗ trợ về tài chính (động lực bên ngoài), Viện còn cần thúc đẩy sự đam mê, chia sẻ tri thức (động lực bên trong) của các nhà khoa học bằng cách tuyên truyền, nâng cao kỹ năng và cơ hội tiếp xúc doanh nghiệp. Luận án cũng đưa ra 3 nhóm khuyến nghị với nhà nước trong việc hoàn thiện các chính sách bảo vệ quyền lợi của nhà khoa học, sử dụng tiêu chí thương mại hóa để đánh giá năng lực nhà khoa học, và kết nối nhà khoa học với doanh nghiệp và thị trường.
