THÔNG TIN TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI VỀ HỌC THUẬT, LÝ LUẬN,
LUẬN ĐIỂM MỚI VỀ KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA LUẬN ÁN
1. Tóm tắt mở đầu
Đề tài luận án: Hàng rào kỹ thuật về môi trường trong quản lý nhập khẩu phế liệu ở Việt Nam
Chuyên ngành: Quản lý công; Mã số: 9 34 04 03
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phan Tuấn Hùng
Họ và tên người hướng dẫn:
1. PGS.TS. Hoàng Văn Chức;
2. TS. Nguyễn Văn Tài
Cơ sở đào tạo: Học viện Hành chính Quốc gia
2. Nội dung tóm tắt những đóng góp mới của luận án
Một là, luận án đã tổng quan khái niệm về hàng rào kỹ thuật môi trường (HRKTMT) như là một bộ phận hợp thành chủ yếu của hàng rào xanh, theo đó các quốc gia khai thác khía cạnh kỹ thuật của hàng hóa, dịch vụ cũng như quy trình sản xuất hàng hóa, cung cấp dịch vụ để đưa ra các quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình đánh giá phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cùng với một số biện pháp khác nhằm mục đích bảo vệ môi trường trong hoạt động thương mại.
Hai là, luận án đã xác định các nội dung áp dụng HRKTMT trong quản lý nhập khẩu phế liệu cho Việt Nam, bao gồm: (1) xây dựng và ban hành quy chuẩn kỹ thuật môi trường đối với phế liệu nhập khẩu; (2) giám định, đánh giá sự phù hợp quy chuẩn kỹ thuật môi trường; (3) tổ chức triển khai hướng dẫn, giám sát, thanh tra, kiểm tra việc áp dụng HRKTMT đối với phế liệu nhập khẩu; (4) tuyên truyền, phổ biến về HRKTMT; (5) hợp tác quốc tế trong áp dụng HRKTMT.
Ba là, luận án đã chỉ ra kinh nghiệm về áp dụng hàng rào kỹ thuật trong nhập khẩu phế liệu ở một số quốc gia trên thế giới và các các bài học cho Việt Nam, gồm: (1) xây dựng quy chuẩn kỹ thuật, thủ tục và quy trình đánh giá sự phù hợp cần đảm bảo yêu cầu hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất trong nước và tuân thủ nguyên tắc về tự do thương mại quốc tế; (2) có hệ thống phân loại, hệ thống tiêu chuẩn về phế liệu rõ ràng và chặt chẽ; (3) có quy định riêng về tỷ lệ (%) tạp chất được phép lẫn trong từng loại phế liệu nhập khẩu; (4) áp dụng cơ chế pháp lý, quy định chức năng chứng nhận về một đơn vị đại diện, tránh chồng chéo và phát sinh nhiều thủ tục; (5) xây dựng chiến lược, lộ trình hạn chế và cấm nhập khẩu phế liệu để bảo vệ chất lượng môi trường trong nước, trước mắt là các phế liệu trong nước có thể tự đáp ứng.
Bốn là, luận án đã chỉ ra các hạn chế về áp dụng HRKTMT trong nhập khẩu phế liệu ở Việt Nam, gồm: (1) chưa có tiêu chuẩn môi trường đối với phế liệu nhập khẩu; (2) các quy chuẩn kỹ thuật môi trường hiện có chưa đề cập đến kiểm soát chất lượng phế liệu nhập khẩu và nguồn gốc phế liệu nhập khẩu; (3) việc quy định tỷ lệ tạp chất tối đa 2% cho tất cả các loại phế liệu là không phù hợp bởi tính chất của từng loại phế liệu rất khác nhau; (4) việc ban hành HRKTMT trong quản lý nhập khẩu phế liệu còn bất cập; (5) cơ chế phối hợp còn thiếu chặt chẽ, thiếu chia sẻ thông tin trong quản lý nhập khẩu phế liệu, kiểm soát ô nhiễm môi trường trong quá trình nhập khẩu và phân phối phế liệu; (6) nhận thức về vai trò và ý nghĩa của việc áp dụng HRKTMT trong nhập khẩu phế liệu chưa cao và thiếu thống nhất giữa các bên liên quan.
Năm là, luận án đề xuất 5 giải pháp mới nhằm hoàn thiện HRKTMT trong nhập khẩu phế liệu ở Việt Nam gồm: (1) hoàn thiện chính sách, pháp luật về nhập khẩu phế liệu, khắc phục các hạn chế, bổ sung thiếu hụt liên quan; (2) hoàn thiện tổ chức bộ máy và nguồn lực quản lý phế liệu nhập khẩu, tăng cường cơ chế phối hợp; (3) tuyên truyền, phổ biến thông tin, nâng cao năng lực cho các bên liên quan; (4) tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; (5) đẩy mạnh hợp tác quốc tế và cập nhật, chia sẻ thông tin.
