THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài: Hình thức di chúc theo pháp luật dân sự Việt Nam
Chuyên ngành: Luật Dân sự và Tố tụng dân sự
Mã số: 9380103
Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Thanh Thư
Họ và tên người hướng dẫn khoa học:
1. TS. Nguyễn Hồ Bích Hằng
2. TS. Nguyễn Xuân Quang
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Luận án là công trình nghiên cứu chuyên sâu về hình thức di chúc theo pháp luật dân sự Việt Nam để khẳng định vai trò của hình thức di chúc trong việc ghi nhận, xác thực ý chí của người lập di chúc, giúp di chúc được lập một cách thuận lợi hơn. Do đó, kết quả của luận án mang lại những đóng góp như sau:
Thứ nhất, luận án đóng góp vào việc làm phong phú, hệ thống hóa và luận giải các vấn đề lý luận của pháp luật về hình thức di chúc như khái niệm hình thức di chúc, các đặc trưng và vai trò của hình thức di chúc. Luận án chỉ ra và phân tích các yếu tố chi phối đến pháp luật về hình thức di chúc như phong tục tập quán, đặc điểm riêng biệt của xã hội trong từng thời kỳ; sự tự do ý chí của người lập di chúc; điều kiện của người lập di chúc; hoàn cảnh lập di chúc và tài sản được định đoạt trong di chúc.
Thứ hai, luận án là công trình nghiên cứu đầu tiên nghiên cứu bước đầu về hình thức di chúc điện tử trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của một số quốc gia như Mỹ, Úc và Canada để từ đó có những đề xuất phù hợp cho việc ghi nhận di chúc điện tử ở Việt Nam.
Thứ ba, luận án phân tích, đánh giá một cách toàn diện quy định của BLDS 2015 về di chúc bằng văn bản trên cơ sở có sự so sánh với pháp luật nước ngoài và thực tiễn áp dụng để chỉ rõ điểm hạn chế trong quy định pháp luật về các loại hình thức di chúc bằng văn bản để từ đó có các đề xuất về: Thay đổi tên gọi của một số loại hình thức di chúc như di chúc tự viết, di chúc được đánh máy hoặc nhờ người khác viết, đánh máy; về ngôn ngữ viết di chúc; vấn đề giám định chữ viết khi không có mẫu giám định đối chứng; về điều kiện của người làm chứng di chúc; về di chúc của người không đọc được, không nghe được, không ký hoặc không điểm chỉ được; bổ sung hình thức di chúc niêm phong có công chứng hoặc chứng thực; về việc hoàn thiện thực tiễn áp dụng quy định pháp luật phù hợp cho một hoàn cảnh lập di chúc.
Thứ tư, luận án phân tích, đánh giá toàn diện các quy định của BLDS 2015 về di chúc miệng; so sánh, tham khảo pháp luật nước ngoài và thực tiễn áp dụng pháp luật để đề xuất bổ sung thêm các trường hợp được lập di chúc ngoài những quy định hiện nay của pháp luật như: Người không thể nói được và người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc miệng khi ở vào hoàn cảnh cận kề cái chết mà không thể lập di chúc bằng văn bản; căn cứ vào loại tài sản và giá trị tài sản để lập di chúc miệng với thủ tục đơn giản; xác định thời điểm ghi chép lại ý chí của người để lại di sản trong vòng 5 ngày làm việc kể từ thời điểm người để lại di sản thể hiện ý chí; bổ sung quyền xác nhận di chúc miệng cho những người không phải là công chứng viên, không phải là người có thẩm quyền chứng thực di chúc.