THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG PHI TRUYỀN THỐNG VÀ HIỆU QUẢ NGÂN HÀNG: TRƯỜNG HỢP CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI NIÊM YẾT TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011-2019
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng – Mã số: 9 34 02 01
Nghiên cứu sinh: NGUYỄN THỊ THANH NHÀN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. LÊ THẨM DƯƠNG
TS. ĐÀO LÊ KIỀU OANH
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh
Luận án hướng đến các mục tiêu cụ thể: (1) Đánh giá tác động của các hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng tại các NHTMNY Việt Nam; (2) Đánh giá các yếu tố tác động đến hoạt động NHPTT tại các NHTMNY Việt Nam. Sử dụng dữ liệu bảng động của 13 NHTMNY Việt Nam trong giai đoạn 2011-2019, bằng phương pháp ước lượng SGMM, luận án đã có những đóng góp về mặt khoa học và thực tiễn như sau:
Về cơ sở lý luận, nghiên cứu này đóng góp các bằng chứng thực nghiệm cho các lý thuyết trung gian tài chính, lý thuyết đa dạng hoá danh mục đầu tư hiện đại của Harry M. Markowitz, lý thuyết kinh tế theo quy mô và lý thuyết lợi ích kinh tế nhờ phạm vi khi mà kết quả nghiên cứu cho thấy tác động tích cực của hoạt động NHPTT đến hiệu quả NHTM.
Về thực tiễn, kết quả nghiên cứu cung cấp những bằng chứng thực nghiệm, giúp các nhà quản trị ngân hàng thấy rõ hơn về tác động của hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng cũng như nhận diện được những yếu tố nào tác động tích cực, những yếu tố nào tác động tiêu cực đến hoạt động NHPTT để từ đó có những quyết sách tốt hơn trong quá trình điều hành quản lý hoạt động kinh doanh ngân hàng cũng như xây dựng những chiến lược, lộ trình phát triển các hoạt động NHPTT phù hợp giúp nâng cao hiệu quả hoạt động trong tương lai, chuyển đổi mô hình kinh doanh, cải thiện sức cạnh tranh của ngân hàng. Đối với các nhà hoạch định chính sách, kết quả nghiên cứu giúp cung cấp thêm bằng chứng thực nghiệm để có cơ sở đề ra các quy định, hướng dẫn cho việc phát triển hoạt động NHPTT nhằm thực hiện thành công quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và các chiến lược phát triển ngành ngân hàng trong tương lai. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng cung cấp những thông tin hữu ích cho những nhà nghiên cứu trong lĩnh vực ngân hàng tiếp tục nghiên cứu sâu và rộng hơn những vấn đề liên quan.
Từ các đóng góp trên, các điểm mới của luận án gồm:
Một là, dựa trên dữ liệu của 13 NHTMNY Việt Nam, luận án đã phân tích được tác động của hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng. Kết quả nghiên cứu cho thấy khi ngân hàng gia tăng các hoạt động NHPTT thì hiệu quả kỹ thuật của ngân hàng cũng tăng. Cụ thể, cả bốn nhóm hoạt động NHPTT là hoạt động dịch vụ phi tín dụng, mua bán chứng khoán, kinh doanh ngoại hối và những hoạt động khác đều làm gia tăng hiệu quả ngân hàng. Liên quan đến hướng nghiên cứu này, đa phần các nghiên cứu trước phân tích tác động của hoạt động NHPTT đến hiệu quả lợi nhuận và hiệu quả chi phícủa ngân hàng. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy tác động tích cực của hiệu quả hoạt động năm trước, tỷ lệ cho vay ngân hàng, thu nhập phi lãi có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động ngân hàng trong khi tỷ lệ lạm phát và quy mô ngân hàng sẽ có tác động tiêu cực đến hiệu quả hoạt động ngân hàng.
Hai là, luận án cũng đã phân tích tác động của một số yếu tố đến hoạt động NHPTT. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng thu nhập phi lãi năm trước, tỷ lệ an toàn vốn và số lượng chi nhánh có tác động tích cực đến thu nhập phi lãi hiện tại trong khi Dự phòng rủi ro tín dụng lại có tác động tiêu cực đến hoạt động NHPTT. Đáng chú ý là nghiên cứu đã tìm thấy tác động tích cực của yếu tố số lượng chi nhánh, điểm giao dịch đến hoạt động NHPTT của các NHTMNY Việt Nam. Đây là yếu tố chưa được xem xét đến trong các nghiên cứu trước đây về hướng nghiên cứu này.
Ba là, luận án tiến hành nghiên cứu đồng thời tác động của hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng cùng với các yếu tố tác động đến hoạt động NHPTT của các NHTMNY Việt Nam giai đoạn 2011 – 2019 để đưa ra góc nhìn đầy đủ về hoạt động NHPTT. Trong khi đó, các nghiên cứu trước trên thế giới (về các nước phát triển hoặc các nền kinh tế mới nổi) chỉ tập trung vào phân tích tác động của các hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng hoặc các yếu tố tác động đến hoạt động NHPTT chứ chưa có nghiên cứu đầy đủ kết hợp cả 2 vấn đề trên. Còn ở Việt Nam, các nghiên cứu đến thời điểm hiện tại chưa có nghiên cứu phân tích tác động của hoạt động NHPTT đến hiệu quả ngân hàng và chỉ một số ít nghiên cứu phân tích các yếu tố tác động đến thu nhập phi lãi của ngân hàng (thường được dùng làm biến đại diện cho các hoạt động NHPTT).
Bốn là, luận án đề xuất được một số hàm ý chính sách và khuyến nghị để đẩy mạnh phát triển các hoạt động NHPTT, góp phần ổn định và gia tăng hiệu quả, lợi nhuận, sức cạnh tranh cũng như đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mô hình kinh doanh cho các NHTMNY nói riêng và các NHTM Việt Nam nói chung.
