TÓM TẮT NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: Hội nhập tài chính và chính sách tiền tệ tại Việt Nam
Chuyên ngành: Tài chính-ngân hàng
Mã số: 9.34.02.01
Nghiên cứu sinh: Trần Hồng Hà
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh
Luận án nghiên cứu về tác động và những ảnh hưởng của hội nhập tài chính đến chính sách tiền tệ Việt Nam trong giai đoạn 2009 – 2019. Chính sách tiền tệ được xem xét ở hai khía cạnh là độc lập chính sách tiền tệ và truyền dẫn chính sách tiền tệ, hội nhập tài chính được đo lường theo thước đo dựa trên kết quả thực. Sử dụng mô hình phân phối trễ tự hồi quy (ARDL) để đo lường tác động của hội nhập tài chính đến độc lập chính sách tiền tệ Việt Nam, kết quả cho thấy hội nhập tài chính tăng có tác động làm giảm độc lập chính sách tiền tệ chỉ trong ngắn hạn. Mô hình véc tơ tự hồi quy dạng cấu trúc (SVAR) được áp dụng để đánh giá vai trò của những nhân tố bên ngoài trong truyền dẫn chính sách tiền tệ Việt Nam trong điều kiện hội nhập tài chính. Kết quả đã chỉ ra các nhân tố bên ngoài tăng dần vai trò trong truyền dẫn chính sách tiền tệ Việt Nam, trong khi đó vai trò của các nhân tố trong nước theo chiều hướng giảm dần, mặc dù vậy, tổng mức độ giải thích của các nhân tố bên ngoài đối với lãi suất dài hạn Việt Nam vẫn ở mức thấp, xấp xỉ 15%. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu thu được, một số gợi ý cho điều hành chính sách tiền tệ Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hoá tài chính được đề xuất bao gồm (i) linh hoạt tỷ giá và gia tăng quy mô dự trữ ngoại hối để giúp tăng độc lập chính sách tiền tệ; (ii) bổ sung nhiệm vụ ổn định tài chính đối với chính sách tiền tệ, phối hợp với các biện pháp an toàn vĩ mô và phối hợp chính sách trong khu vực và toàn cầu nhằm hạn chế ảnh hưởng từ các nhân tố bên ngoài đến truyền dẫn chính sách tiền tệ; (iii) áp dụng thước đo dựa trên kết quả thực để đo lường mức độ hội nhập tài chính Việt Nam và điều chỉnh thành phần dòng vốn theo hướng an toàn và hiệu quả đối với sự phát triển kinh tế trong nước.
Với nội dung nghiên cứu như trên, luận án có những điểm mới như sau:
Về mặt lý thuyết
Thứ nhất, luận án tổng hợp các thước đo hội nhập tài chính và làm rõ thước đo dựa trên kết quả thực – đo lường dựa trên lượng, từ đó làm cơ sở để đánh giá mức độ hội nhập tài chính thực của Việt Nam. Các nghiên cứu về hội nhập tài chính của Việt Nam đến hiện tại chủ yếu sử dụng thước đo hội nhập tài chính dựa trên quy định pháp lý, ít nghiên cứu đo lường dựa trên kết quả thực, đồng thời cũng chưa quan tâm đánh giá sự khác biệt giữa các thước đo để lựa chọn và cho kết quả chi tiết đối với nền kinh tế Việt Nam.
Thứ hai, luận án tổng hợp và làm rõ lý thuyết về tác động của hội nhập tài chính đến độc lập chính sách tiền tệ, từ mô hình tổng quát thể hiện sự cân bằng trên hai thị trường hàng hoá và tiền tệ trong nền kinh tế đóng – mô hình IS-LM đến trường hợp đặc biệt sự cân bằng đạt được khi dòng vốn quốc tế được tự do di chuyển – mô hình Mundell – Fleming và chi tiết hơn khi xem xét với các cơ chế tỷ giá cụ thể – lý thuyết Bộ ba bất khả thi. Bên cạnh đó, qua xem xét hai giai đoạn truyền dẫn chính sách tiền tệ, luận án chỉ ra rằng hội nhập tài chính ảnh hưởng đến quá trình truyền dẫn chính sách tiền tệ ở giai đoạn đầu. Cùng với sự gia tăng mức độ hội nhập tài chính thực, dòng vốn vào lớn dẫn dắt những thay đổi của chính sách tiền tệ và rủi ro từ bên ngoài ảnh hưởng đến trung gian truyền dẫn chính sách tiền tệ trong nước, từ đó ảnh hưởng đến kết quả điều hành chính sách tiền tệ của quốc gia.
Về mặt thực tiễn
Thứ nhất, luận án bổ sung kết quả đo lường mức độ hội nhập tài chính Việt Nam dựa trên kết quả thực, cập nhật đến hết năm 2019. Như khảo lược nghiên cứu trước cũng chưa tìm thấy nghiên cứu tính toán chỉ số này cho Việt Nam được cập nhật đến giai đoạn hiện tại. Bên cạnh đó, luận án còn so sánh để cho thấy sự khác biệt khi đo lường hội nhập tài chính dựa trên kết quả thực cho thấy sự gia tăng và thay đổi liên tục qua các năm trong khi hội nhập tài chính được đo lường dựa trên quy định pháp lý thì chỉ số KAOPEN vẫn giữ nguyên trong suốt giai đoạn nghiên cứu.
Thứ hai, luận án bổ sung bằng chứng thực nghiệm về tác động của hội nhập tài chính đến độc lập chính sách tiền tệ Việt Nam. Khảo lược nghiên cứu trước tại Việt Nam chưa tìm thấy nghiên cứu làm rõ tác động này. Kết quả nghiên cứu của luận án nhận thấy hội nhập tài chính tác động ngược chiều đến độc lập chính sách tiền tệ trong ngắn hạn. Bằng chứng thực nghiệm này sẽ giúp đánh giá được tác động của hội nhập tài chính để từ đó có hướng điều hành chính sách tiền tệ phù hợp trong bối cảnh gia tăng toàn cầu hoá tài chính hiện nay.
Thứ ba, luận án làm rõ vai trò của các nhân tố bên ngoài trong truyền dẫn chính sách tiền tệ Việt Nam trong điều kiện hội nhập tài chính. Trong đó, luận án đánh giá chi tiết chiều hướng và mức độ giải thích của nhân tố bên ngoài bao gồm lãi suất dài hạn Mỹ và một nhân tố chưa thấy được nhắc đến trong nghiên cứu cho truyền dẫn chính sách tiền tệ Việt Nam là rủi ro toàn cầu (VIX). Kết quả thực nghiệm cho thấy nhân tố bên ngoài đang tăng dần vai trò đối với những thay đổi của lãi suất dài hạn Việt Nam trong khi vai trò của nhân tố trong nước giảm dần. Bằng chứng này là cơ sở đề xuất giải pháp điều hành chính sách tiền tệ nhằm tăng hiệu quả đạt được mục tiêu cuối cùng trong bối cảnh toàn cầu hoá tài chính.
Thứ tư, giai đoạn nghiên cứu được cập nhật từ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 -2009 nên có thể tránh được gãy cấu trúc ảnh hưởng đến độ chính xác của các hệ số đo lường.
