THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI VỀ HỌC THUẬT, LÝ LUẬN,
LUẬN ĐIỂM MỚI VỀ KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA LUẬN ÁN
1. Tóm tắt mở đầu
Đề tài luận án: “Kiểm toán hoạt động của Kiểm toán nhà nước đối với các Tập đoàn kinh tế Nhà nước ở Việt Nam”.
Chuyên ngành: Quản lý công; Mã số: 9 34 04 03
Họ và tên nghiên cứu sinh: Lê Minh Nam
Họ và tên người hướng dẫn:
1. PGS.TS. Lê Chi Mai
2. PGS.TS. Ngô Trí Tuệ
Cơ sở đào tạo: Học viện Hành chính Quốc gia
2. Nội dung trang thông tin tóm tắt
Thứ nhất, tiếp cận kết quả nghiên cứu khoa học trong nước, quốc tế và những nguyên tắc, thông lệ thực hành tốt đã được quốc tế thừa nhận trong áp dụng kiểm toán hoạt động (KTHĐ) nhằm kiến nghị các giải pháp quản lý, sử dụng nguồn lực kinh tế, hiệu quả, hiệu lực cho các tổ chức, Luận án nghiên cứu đề xuất khung lý luận nhằm cải thiện, tăng cường KTHĐ của Kiểm toán nhà nước (KTNN) đối với các Tập đoàn kinh tế nhà nước (TĐKTNN) ở Việt Nam, theo đó đề xuất, kiến nghị các giải pháp khắc phục thực trạng yếu kém, thua lỗ, sai phạm và nâng cao hiệu quả hoạt động của các Tập đoàn.
Thứ hai, trên cơ sở khung lý luận, Luận án tiến hành phân tích thực tiễn KTHĐ của KTNN, đánh giá các mặt ưu điểm, nhược điểm của KTHĐ của KTNN đối với các TĐKTNN ở Việt Nam và chỉ rõ: Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn tồn tại một số hạn chế: (i) Chính sách KTHĐ của KTNN chưa đầy đủ, chưa cụ thể, đồng bộ và đáp ứng yêu cầu kiểm toán. (ii) Việc xây dựng, áp dụng hệ thống tiêu chí KTHĐ không cụ thể, thiếu liên kết và chưa gắn với đặc điểm hoạt động của các TĐKTNN. (iii) Tổ chức kiểm toán chưa đáp ứng các nguyên tắc, yêu cầu về chuyên môn và cách thức thực hiện. (iv) Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực phải được cải tiến để đủ điều kiện thực hiện KTHĐ các TĐKTNN đạt chất lượng, hiệu quả.
Những hạn chế đó xuất phát từ những nguyên nhân cơ bản sau: (i) Các nguyên tắc, thông lệ về chuyên môn KTHĐ là khung định hướng, trong khi đây là loại hình kiểm toán có đặc điểm linh hoạt, đa dạng về đối tượng, khó tiếp cận và rất khó hướng dẫn về chuyên môn. (ii) KTNN đang ưu tiên áp dụng loại hình kiểm toán tài chính, tuân thủ mà chưa quan tâm đúng mức đến KTHĐ đối với các TĐKTNN. (iii) Đòi hỏi điều kiện về nguồn nhân lực thực hiện KTHĐ rất cao trong khi thực tiễn còn hạn chế. (iv) Việc áp dụng cơ chế kiểm soát chưa được thực hiện đầy đủ nên chưa phát huy tính phản biện và đánh giá thực trạng để cải thiện chính sách, điều chỉnh hoạt động. (v) Việc tổ chức kiểm toán còn hạn chế về cách thức, trình tự, thủ tục.
Thứ ba, Luận án đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường KTHĐ đối với các TĐKTNN: (i) Hoàn thiện chính sách KTHĐ riêng cho các TĐKTNN bao gồm ban hành sổ tay hướng dẫn KTHĐ và bổ sung, sửa đổi quy định đánh giá chất lượng kiểm toán đối với KTHĐ; (ii) Xây dựng, hoàn thiện hệ thống tiêu chí KTHĐ các TĐKTNN gồm Nhóm tiêu chí gắn với các mục tiêu hoạt động của TĐKTNN và Bộ tiêu chí tổng hợp cùng các tiêu chí cụ thể để đánh giá các hoạt động; (iii) Kiện toàn tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực KTHĐ trong đó thành lập bộ máy chuyên trách và đào tạo tuyển dụng để cải thiện chất lượng nguồn nhân lực; (iv) Cải tiến công tác tổ chức KTHĐ cả về nội dung và phương thức thực hiện. Đồng thời đề xuất các điều kiện đảm bảo thực hiện và lộ trình thực hiện các giải pháp trên thực tiễn.
