TRANG THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI VỀ MẶT HỌC THUẬT, LÝ LUẬN CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: MỐI QUAN HỆ GIỮA CHÁNH NIỆM, CẢM HỨNG VÀ Ý ĐỊNH KHỞI SỰ KINH DOANH XÃ HỘI
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 62 34 01 02
Nghiên cứu sinh: Bùi Ngọc Tuấn Anh Khóa: (5) 2016
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn luận án: PGS.TS Phạm Xuân Lan, TS. Vân Thị Hồng Loan
Tóm tắt những đóng góp mới về mặt lý thuyết và thực tiễn của luận án như sau:
1. Tính mới của nghiên cứu
(1) Đề xuất định nghĩa mở rộng hơn cho chánh niệm trong bối cảnh khởi sự kinh doanh xã hội. Luận án đã đóng góp khái niệm chánh niệm mở rộng phù hợp với khởi sự kinh doanh xã hội bao gồm cả nhận thức về cơ hội (phương Tây) và thúc đẩy hành vi xã hội (phương Đông). Đây là tiền đề quan trọng gợi ý cho những hướng nghiên cứu tiếp theo khai thác và đào sâu hơn về chánh niệm trong khởi sự kinh doanh xã hội.
(2) Đóng góp mô hình nghiên cứu mới trong lĩnh vực khởi sự kinh doanh xã hội. Luận án đã đóng góp mô hình nghiên cứu mới trong lĩnh vực khởi sự kinh doanh xã hội với cách tiếp cận theo nghề nghiệp doanh nhân xã hội. Trên cơ sở lý thuyết nhận thức xã hội nghề nghiệp (SCCT), nghiên cứu đã bổ sung thêm ba yếu tố chánh niệm, cảm hứng và nhận thức hỗ trợ xã hội, giúp xây dựng mô hình có năng lực giải thích mạnh về ý định khởi sự kinh doanh xã hội (R2=0.649).
(3) Khám phá các đối tượng khảo sát tiềm năng trong nghiên cứu về ý định khởi sự kinh doanh xã hội. Kết quả kiểm định từ luận án cho thấy cách tiếp cận tập trung vào đối tượng sinh viên đã bỏ qua cơ hội để khai thác những lực lượng xã hội tiềm năng khác như các nhà quản lý/giám đốc, các chuyên gia có những nghề nghiệp chuyên môn, những người làm các công việc liên quan đến kinh doanh, nhân viên văn phòng. Các phát hiện này mở ra các gợi ý cho các nghiên cứu tương lai mở rộng đối tượng tiếp cận từ nhiều thành phần xã hội hơn.
2. Đóng góp về mặt lý thuyết
(1) Xác nhận lý thuyết SCCT hoàn toàn có thể dự đoán ý định khởi sự kinh doanh xã hội thông hai tiền đề là nhận thức năng lực khởi sự kinh doanh xã hội và kỳ vọng kết quả từ khởi sự kinh doanh xã hội. Điều này khẳng định vai trò của các biến trung gian này trong lý thuyết SCCT để mô tả hành vi ra quyết định gắn với các vấn đề nghề nghiệp.
(2) Ngoài mô hình năm đặc điểm lớn (Big five model), hai đặc điểm chánh niệm, cảm hứng được chứng minh có năng lực giải thích tốt ý định khởi sự kinh doanh xã hội. Sự kết hợp giữa đặc điểm tính cách (cảm hứng, chánh niệm), bối cảnh (nhận thức hỗ trợ xã hội) và lý thuyết SCCT giúp hình thành mô hình tiềm năng mới, hoàn thiện lý thuyết khởi sự kinh doanh xã hội.
(3) Kết quả nghiên cứu đóng góp làm rõ thêm câu trả lời ai có thể trở thành doanh nhân xã hội (Cohen và cộng sự, 2019). Luận án đã khám phá thêm hai đặc điểm tính cách tiềm năng (cảm hứng, chánh niệm) cũng như ảnh hưởng của nền tảng (giới tính, nghề nghiệp) có khả năng ảnh hưởng đến ý định khởi sự kinh doanh xã hội của một cá nhân. Đóng góp này giúp mở rộng thêm ứng dụng của lý thuyết tính cách, lý thuyết giới tính cũng như mở ra các hướng nghiên cứu mới cho mô hình ý định khởi sự kinh doanh xã hội xem xét thêm sự ảnh hưởng của những yếu tố nhân khẩu học.
3. Về mặt thực tiễn
Nghiên cứu tiếp cận ý định khởi sự kinh doanh xã hội như việc lựa chọn nghề nghiệp xã hội đem đến những lý giải mới cho các nhà hoạch định chính sách, các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp xã hội và cũng như cho chính bản thân các doanh nhân xã hội tiềm năng. Một số đóng góp cụ thể như sau:
(1) Đóng góp thang đo được điều chỉnh trong bối cảnh Việt Nam để tìm ứng viên nhân doanh xã hội tiềm năng phù hợp và công cụ để đánh giá hiệu quả của các chương trình đã triển khai.
(2) Các nhà hoạch định chính sách, tổ chức hỗ trợ DNXH có thêm những gợi ý mới dựa trên ba yếu tố bổ sung: chánh niệm, cảm hứng và nhận thức hỗ trợ xã hội cũng như chú ý về sự khác biệt nghề nghiệp, giới tính. Khám phá này giúp các nhà hoạch định chính sách có thêm những gợi ý để xây dựng các chiến lược phù hợp phát triển các DNXH cũng như mở rộng đối tượng ứng viên tiềm năng.
(3) Cuối cùng, nghiên cứu này cũng mở ra một hướng mới trong việc phát triển lực lượng doanh nhân xã hội. Thông qua hoạt động đào tạo lồng ghép vào thực hành chánh niệm cộng với các trải nghiệm, tiếp xúc thực tiễn điển hình sẽ tác động lên nhận thức người tham gia, từ đó sẽ thay đổi “trái tim và tâm trí” của họ.
