TRANG THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài luận án: Nghiên cứu ảnh hưởng của các nhân tố đến mức độ công bố thông tin trên báo cáo thường niên của các ngân hàng thương mại Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán
Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Ngọc Thuỷ Khoá: 32
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Hoàng Tùng
2. PGS.TS. Phạm Long
Cơ sở đào tạo: Đại học Đà Nẵng
Tóm tắt
Luận án nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin trên báo cáo thường niên của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam trong giai đoạn 6 năm, từ 2014 đến 2019. Nghiên cứu về công bố thông tin của ngân hàng thương mại đã được thực hiện ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, các nghiên cứu về công bố thông tin ở Việt Nam đã được thực hiện đối với một số ngành nghề kinh doanh sản xuất, ít có công trình nghiên cứu về công bố thông tin trên báo cáo thường niên của ngân hàng. Bên cạnh đó, một vài nghiên cứu về công bố thông tin của ngân hàng thương mại chỉ dừng lại ở các báo cáo tài chính, chỉ nghiên cứu trong một năm tài chính nên chưa thể đánh giá được một cách toàn diện về vấn đề công bố thông tin của các ngân hàng thương mại Việt Nam. Chính vì vậy, tác giả luận án đã thực hiện nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin trên báo cáo thường niên của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam trong giai đoạn 6 năm, từ 2014 đến 2019 để đánh giá một cách toàn diện về công bố thông tin và các nhân tố ảnh hưởng đến công bố thông tin. Kết quả nghiên cứu của luận án có những đóng góp vô cùng ý nghĩa đối với hoạt động công bố và minh bạch thông tin về hoạt động hệ thống ngân hàng thương mại nói riêng và nhà đầu tư cũng như những đối tượng sử dụng thông tin về hoạt động của ngân hàng.
Luận án đã tổng hợp một cách có hệ thống và đầy đủ các lý thuyết liên quan đến đề tài cũng như tổng hợp, đánh giá một cách toàn diện các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến công bố thông tin. Đây là nền tảng quan trọng để tác giả xây dựng, thiết kế mô hình nghiên cứu.
Từ các kết quả của những nghiên cứu trước, luận án đã đánh giá và tổng hợp tình hình và kinh nghiệm, kết hợp với phân tích những đặc điểm hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính về quy định công bố thông tin. Luận án đã xây dựng được mô hình nghiên cứu, lựa chọn các biến nghiên cứu phù hợp để đưa vào mô hình nghiên cứu, xây dựng các giả thuyết nghiên cứu. Bên cạnh đó, luận án cũng đã trình bày một cách đầy đủ các tiêu chí dùng làm căn cứ để đánh giá kết quả phân tích dữ liệu cho nghiên cứu.
Nguồn dữ liệu nghiên cứu được thu thập từ các báo cáo thường niên của Ngân hàng thương mại Việt Nam qua 6 năm từ 2014 đến 2019. Những báo cáo thường niên được ngân hàng công bố rộng rãi và công khai thông qua các kênh phương tiện truyền thông như quyển báo cáo được niêm yết tại ngân hàng và các file báo cáo thường niên trên website của ngân hàng và website của Uỷ ban chứng khoán. Do đó dữ liệu nghiên cứu thu thập được rất đáng tin cậy, đảm bảo tính có ý nghĩa của kết quả nghiên cứu. Năm 2020, hoạt động của nền kinh tế nói chung và của Ngân hàng thương mại nói riêng chịu sự ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh Covid 19, nên dữ liệu nghiên cứu chỉ dừng lại ở năm 2019.
Luận án đã sử dụng nhiều kỹ thuật thống kê để xử lý dữ liệu nhằm kiểm chứng các giả thuyết nghiên cứu đã xây dựng nên, cụ thể: Sử dụng phần mềm thống kê SPSS 22 để thực hiện các nội dung phân tích thống kê mô tả, phân tích đơn biến, phân tích hồi quy tuyến tính OLS. Kết quả nghiên cứu của luận án đã chỉ ra được sự tác động của các biến độc lập đến biến phụ thuộc trong mô hình nghiên cứu khá toàn diện. Mức độ công bố thông tin trên báo cáo thường niên của các ngân hàng thương mại Việt Nam khá tốt, đạt tỷ lệ trung bình hơn 61%. Những ngân hàng hiện đang niêm yết trên thị trường chứng khoán có xu hướng công bố nhiều thông tin trên báo cáo thường niên. Bên cạnh đó, mức độ công bố thông tin của ngân hàng có liên quan đến uy tín của những công ty kiểm toán độc lập thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính cho ngân hàng thương mại. Những ngân hàng sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính được cung cấp bởi Công ty kiểm toán độc lập thuộc nhóm Big4 thường cung cấp đầy đủ thông tin hơn trên báo cáo thường niên.
Với kết quả nghiên cứu, luận án đã đưa ra một số hàm ý chính sách cụ thể đối với Bộ Tài chính, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước và Ngân hàng Nhà nước nhằm tăng cường hoạt động công bố thông tin của ngân hàng thương mại, tăng tính minh bạch hoạt động kinh doanh của ngân hàng đối với nhà đầu tư và các đối tác.
