TRANG TIN VỀ ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài, luận án: “Nghiên cứu các biện pháp bảo tồn thiên địch của rầy nâu (Nilaparavata lugens Stål) hại lúa tại cần Thơ.
Họ tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Vĩnh Phúc
Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
Mã số: 62 62 01 12
Khóa đào tạo: 2010-2014
Người hướng dẫn khoa học: TS. Lương Minh Châu, TS. Ngô Lực Cường
Cơ sở đào tạo: Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.
Nội dung luận án:
– Xác định chỉ số đa dạng sinh học côn trùng trên ruộng lúa tại Cần Thơ.
– Xác định các loại thức ăn bổ sung thích hợp cho việc bảo tồn thiên địch.
– Xây dựng Mô hình Bảo tồn thiên địch của rầy nâu hại lúa có hiệu quả.
Những kết quả mới của luận án:
– Đã thu thập và xác định được thành phần côn trùng khá phong phú tại Thới Lai, Tp. Cần Thơ là 116 loài. Trong đó, có 27 loài sâu hại thuộc 7 bộ và 16 họ côn trùng khác nhau có các loài phổ biến là rầy nâu, sâu cuốn lá; 76 loài thiên địch của sâu hại lúa thuộc 7 bộ và 62 họ côn trùng khác nhau có 4 loài thiên địch chính của rầy nâu xuất hiện phổ biến: bọ xít Mù xanh, nhện Lưới trắng, nhện Pardosa, nhện Chân dài; 13 loài thuộc nhóm chức năng không gây ảnh hưởng đến lúa, ăn xác bả thực vật (detritivore).
– Xác định được ảnh hưởng của thuốc hóa học trong quá trình canh tác đến tính đa dạng sinh học của côn trùng và nhện trong hệ sinh thái ruộng lúa. Các chỉ số đa dạng sinh học của côn trùng trên ruộng lúa có phun thuốc trừ sâu hóa học (H’=2,27, = 0,79, E=0,59) thấp hơn ruộng không xử lý thuốc (H’=2,47, = 0,83, E=0,61). Vụ lúa ĐX có các chỉ số đa dạng sinh học Shannon (H’=2,42), chỉ số Simpson (= 0,85) và độ đồng đều (E=0,53) cao hơn vụ lúa Hè thu (2,39, 0,81 và 0,52).
– Bố trí bờ ruộng trồng các loài cây có hoa Cúc Chanh, Trâm Ổi, Soi Nháy trên bờ ruộng cung cấp thức ăn bổ sung phấn hoa, mật hoa, tạo nơi cư trú cho các loài côn trùng có lợi đến cư trú có mật số hiện diện cao trên ruộng lúa, hạn chế sự bùng phát mạnh mật số rầy nâu hại lúa. Chỉ số đa dạng Shannon trồng hoa Cúc chanh và hoa Trâm ổi ở vụ Hè Thu (1,513; 0,433) và vụ Đông Xuân (0,444; 1,353) cao hơn trồng các loài hoa khác Sử dụng thuốc sinh học nấm xanh (Metarhizium anisopliea); thuốc thảo mộc (Thuốc cá –rotenone, Hạt bình bát -Sesquiterpenoid) ít gây hại đến nhện bắt mồi ăn thịt, bọ xít Mù xanh.
– Kết quả của đề tài đã chọn ra một số biện pháp để bảo tồn thiên địch của rầy nâu hại lúa có hiệu quả như: Kiến thiết đồng ruộng có kích thước bờ ruộng từ 0,8 – 1m để trồng các loài cây có hoa thích hợp tạo đa dạng cây trồng, phá vỡ thế độc canh; Quản lý, bảo tồn thiên địch của rây nâu hại lúa bằng cung cấp bổ sung nguồn thức ăn cho thiên địch bằng cách trồng hoa Sao Nháy, Cúc Chanh, Trâm Ổi, hoặc phun dung dịch đường để cung cấp thức ăn cho thiên địch ở trong trường hợp không có điều kiện trồng các loài thực vật có hoa trên bờ ruộng; sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng, thuốc sinh học; không gieo sạ dày, không độc canh cây lúa và trồng liên tục đảm bảo thời gian cách ly giữa 2 vụ…
