TRANG THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ
– Tên đề tài luận án tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm hệ gene lục lạp và hợp chất có hoạt tính sinh học của một số loài Dương đồng (Adinandra spp.).
– Ngành: Di truyền học
– Mã số: 9420121
– Họ và tên NCS: Phó Thị Thúy Hằng
– Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Nguyễn Hữu Quân – Trường Đại học Sư phạm – ĐHTN
2. TS. Nguyễn Thị Thu Ngà – Trường Đại học Sư phạm – ĐHTN
– Đơn vị đào tạo: Trường Đại học Sư phạm
– Cơ sở đào tạo: Đại học Thái Nguyên
NHỮNG KẾT QUẢ MỚI CỦA LUẬN ÁN:
1. Hệ gene lục lạp của loài A. bockiana (mã số MW699853.1) với kích thước 156.284 bp, có cấu trúc bốn vùng điển hình gồm vùng LSC (85693 bp), vùng SSC (18411 bp) và cặp vùng IRa và IRb (26090 bp/vùng), hàm lượng GC chiếm 37,4%, có 129 gene, 70 trình tự lặp lại và 51 SSR; trong hệ gene lục lạp của loài A. bockiana, gene ycf1 không được tìm thấy tại ranh giới giữa IRa và SSC giống như các loài khác trong chi Adinandra; các loài thuộc chi Adinandra có sự sai khác về số lượng gene của hệ gene lục lạp, loài A. bockiana (129 gene), loài A. megaphylla (131 gene), loài A. millettii và loài A. angustifolia (132 gene).
2. Các biến thể trình tự gene tìm thấy chủ yếu ở vùng không mã hóa; trong vùng mã hóa, các gene matK, psaA, ndhK, ndhG và rbcL có các đoạn nucleotide khác nhau giữa bốn loài A. bockiana, A. megaphylla, A. millettii và A. angustifolia; vùng LSC và SSC chứa nhiều biến thể hơn vùng IR, trong đó vùng LSC chứa nhiều biến thể nhất; gene matK và rbcL được đề xuất là ứng viên mã vạch DNA tiềm năng giúp hỗ trợ nhận diện loài thuộc chi Adinandra.
3. Phân lập được 15 hợp chất từ loài A. megaphylla, 8 hợp chất từ loài A. bockiana, 14 hợp chất từ loài A. glischroloma; trong đó có hai chất mới được đặt tên là debutyldorycnic acid và adinanquercetiside; các hợp chất phân lập được từ ba loài đa số thuộc nhóm triterpenoid; hợp chất 23-hydroxyursolic acid phân lập từ loài A. glischroloma có hoạt tính gây độc tế bào ung thư gan (HepG2) và ung thư vú (MCF-7) mạnh nhất với giá trị IC50 lần lượt là 3,28 và 1,16 μg/mL; hợp chất 23-hydroxyursolic acid có hoạt tính ức chế α-glucosidase mạnh nhất (IC50 = 1,00 μg/mL); chất ursolic acid có hoạt tính kháng vi khuẩn P. aeruginosa và chất isoquercetine kháng chủng C. freundii, S. milleri mạnh nhất.
