BẢN TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
Tên tác giả: TRƯƠNG BÁ PHONG
Tên luận án: Nghiên cứu đặc điểm sinh thái học và di truyền của Thằn lằn bóng đốm Eutropis macularius (Blyth, 1853) ở vùng Cao nguyên Buôn Ma Thuột – Buôn Hồ
Ngành: Sinh học
Chuyên ngành: Sinh thái học
Mã số: 9420120
Đơn vị đào tạo sau đại học: Trường Đại học Đà Lạt
NỘI DUNG BẢN TRÍCH YẾU
1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án
a). Mục đích: Bổ sung và hệ thống các kiến thức về hình thái, sinh thái và di truyền làm cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp khai thác, sử dụng, bảo tồn và phát triển bền vững loài Thằn lằn bóng đốm Eutropis macularius (Blyth, 1853) ở Tây Nguyên.
b). Đối tượng: Loài Thần lần bóng đốm Eutropis macularius (Blyth, 1853).
2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Thu thập, kế thừa, tổng hợp tài liệu.
– Điều tra, thu thập mẫu.
Phương pháp phân tích đặc điểm hình thái, đặc điểm sinh thái học (Mật độ quần thể, vi môi trường sống, xác suất phát hiện loài).
Phương pháp phân tích đặc điểm điểm dinh dưỡng (thành phân loại thức ăn, kích thước con mồi, mối tương quan giữa kích thước cơ thể và kích thước con mồi).
Phương pháp phân tích đặc điểm sinh sản (kích thước, số lượng trứng, kích thước tinh hoàn, mô học của tinh hoàn và buồng trứng).
Phương pháp phân tích đặc điểm di truyền quần thể: tách chiết DNA, phân tích đa dạng và biến động di truyền quần thể dựa trên phân tích trình tự 16S rDNA.
3. Các đóng góp mới về học thuật, lý luận và những luận điểm mới từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
*Những đóng góp mới của luận án
Kết quả nghiên cứu lần đầu tiên chỉ ra mật độ quần thể, vi môi trường sống, ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến tỉ suất chiếm đóng của loài ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu về dinh dưỡng đã chỉ ra được thành phần thức ăn của loài, các loại thức ăn quan trọng và ảnh hưởng của kích thước cơ thể đến kích thước con mồi ở khu vực nghiên cứu. Kết quả phân tích trình tự 16S rDNA cho thấy sự khác biệt về mặt di truyền của các quần thể nghiên cứu, trong đó cách ly địa lý có ảnh hưởng đến độ đa dạng di truyền giữa các quần thể.
*Kết luận
a. Mật độ quần thể
Mật độ quần thể của Thằn lằn bóng đốm trên các ô tiêu chuẩn ở VQY Yok Don (thuộc khu vực nghiên cứu) là 14 cá thể/ha. Trong đó, mật độ quần thể ở vùng lõi là 15 cá thể/ha và ở vùng đệm là 12 cá thể/ha. Sự sai khác mật độ quần thể ở vùng đêm và vùng lõi có ý nghĩa thống kê (P = 0,036).
b. Vi môi trường sống
Thằn lằn bóng đốm đã sử dụng 6 vi môi trường sống ở khu vực nghiên cứu là trảng cây bụi, thảm lá khô, gốc cây thân gỗ, trên thân cây, bụi tre, môi trường khác. Trong đó 2 vì môi trường sống chủ yếu là trảng cây bụi và thảm lá khô với tỉ lệ lần lượt chiếm 44,53% và 38,47% (tương ứng với nhiệt độ và đổ ẩm trung bình tại vi môi trường là 28,47 ± 0,49°C; 66,36 ± 2,48% và 28,65 ± 0,46°C; 66,04 ± 2,25%). Nhiệt độ không khí và độ ẩm đều ảnh hưởng có ý nghĩa đến việc sử dụng vi môi trường sống của loài (P = 0,037).
