TRANG THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: “Nghiên cứu điều chế cao từ cỏ sữa lá lớn (Euphobia hirta L.) và ứng dụng chế biến thực phẩm dinh dưỡng kiểm soát glucose máu”.
Chuyên ngành: Dinh dưỡng
Mã số: 9720401
Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Mạnh Thắng
Người hướng dẫn khoa học :
1. GS. TS. Nguyễn Công Khẩn – Bộ Y tế
2. PGS. TS. Trương Tuyết Mai – Viện Dinh dưỡng
Cơ sở đào tạo: Viện Dinh dưỡng
NHỮNG KẾT QUẢ CHÍNH CỦA LUẬN ÁN
– Cỏ sữa lá lớn tại Bình Dương đã được nghiên cứu và xác định có tên khoa học là Euphorbiahirta L., họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Phần trên mặt đất cỏ sữa lá lớn có chứa: flavonoid, saponin, tanin, alcaloid, đường khử, polysaccharid, sterol. Nhóm flavonoid chứa chủ yếu là quercitrin. Hàm lượng flavonoid toàn phần tính theo quercitrin là 0,375 ± 0,014 % trong dược liệu khô tuyệt đối.
– Điều kiện thích hợp cho điều chế cao chiết nước cỏ sữa lá lớn là: Kích thước 2-3cm; chiết
xuất 3 lần với tỷ lệ dược liệu/dung môi 10/8/8 trong thời gian tương ứng 2,5h/2h/1,5h ở nhiệt độ chiết 95 0 C, sau đó cô trên bếp cách thủy ở 70 0 C. Hàm lượng flavonoid toàn phần đạt 20-21 mg/g cao khô (độ ẩm ≤ 5%). Cao cỏ sữa lá lớn đã được xác định đảm bảo an toàn trên động vật thực nghiệm.
Khả năng ức chế hoạt động của enzyme α-amylase và α-glucosidase với giá trị IC50 tương ứng được xác định là 967 µg/mL và 53,96 µg/mL. Sử dụng cao chiết cỏ sữa lá lớn liều 500 mg/kg thể trọng trong 8 tuần có tác dụng hỗ trợ giảm glucose máu trên chuột đái tháo đường thực nghiệm.
– Quy trình sản xuất thử nghiệm đồ uống dinh dưỡng từ cao chiết cỏ sữa lá lớn đã được xây dựng với công thức (cao Cỏ sữa lá lớn 25 g/L, mật ong 25 g/L; chất tạo ngọt 0,3 g/L; gừng 10 g/L);
Đóng lon 200ml; Thanh trùng ở điều kiện 90 0 C trong 10 phút đã tạo ra sản phẩm có hàm lượng flavonoid toàn phần là 80,3 mg/100ml, đạt chất lượng, an toàn thực phẩm. Sản phẩm được đánh giá cao bởi người tiêu dùng (85,7% thích màu, 89,8% thích mùi hương và 87,7% thích vị).
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
– Nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng khoa học về đặc điểm thực vật và một số thành phần hóa học của cây cỏ sữa lá lớn phát triển tự nhiên tại Bình Dương, chứng minh được cơ chế làm giảm đường huyết của cỏ sữa lá lớn (Euphorbia hirta L.) là do khả năng ức chế các enzyme thủy phân carbohydrate như α-amylase và α-glucosidase và là cơ sở khoa học chứng minh tác dụng của cỏ sữa lá lớn trong việc làm giảm chỉ số đường huyết ở chuột bị gây đái tháo đường ở qui mô thực nghiệm.
– Nghiên cứu đã xây dựng được qui trình công nghệ điều chế cao chiết cỏ sữa lá lớn (Euphorbia hirta L.) trên cơ sở xác định các điều kiện công nghệ phù hợp, từ chế phẩm này có thể dễ dàng điều chế các dạng sản phẩm khác nhau trong phòng chống bệnh đái tháo đường (dạng viên nang, bột hoặc đồ uống). Trong đó, tác giả đã thử nghiệm sản xuất thành công sản phẩm đồ uống dinh dưỡng giàu flavonoid từ cỏ sữa lá lớn có nguồn gốc tự nhiên. Đây là lĩnh vực ở Việt Nam chưa phát triển nhiều, cần được đẩy mạnh trong thời gian tới, góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng.
KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG TRONG THỰC TẾ
– Kết quả nghiên cứu mở ra tiềm năng khai thác nguồn nguyên liệu có giá trị để ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng, sẽ góp phần vào công cuộc phòng chống bệnh đái tháo đường của Bộ Y tế.
HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
– Tiếp tục nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng và thử nghiệm trên cộng đồng về hiệu quả kiểm soát glucose máu, chống oxy hóa của đồ uống cỏ sữa lá lớn trong hỗ trợ phòng và điều trị bệnh đái tháo đường.
– Tiếp tục hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất đồ uống dinh dưỡng cỏ sữa lá lớn và ứng dụng ở quy mô công nghiệp.
