NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài: Nghiên cứu kế toán quản trị chi phí môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất gạch tại Việt Nam
Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, kiểm toán và phân tích) Mã số : 62340301
Nghiên cứu sinh: Lê Thị Tâm Mã NCS: NCS35.44B2KT
Người hướng dẫn: PGS.TS. Phạm Thị Bích Chi; PGS.TS. Lê Kim Ngọc
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
– Luận án tập trung nghiên cứu về kế toán quản trị chi phí môi trường (ECMA) như là công cụ hữu ích cho nhà quản trị doanh nghiệp để gia tăng lợi ích kinh tế và cải thiện hiệu quả môi trường hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Nghiên cứu được thực hiện trong doanh nghiệp sản xuất gạch bởi đây là lĩnh vực sản xuất gây ra tác động lớn đến môi trường.
– Luận án tổng hợp khung lý thuyết về ECMA trong doanh nghiệp bao gồm khái niệm, thông tin chi phí môi trường, nhận diện chi phí môi trường, các phương pháp sử dụng để xác định, đo lường chi phí môi trường, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả môi trường, lập báo cáo chi phí môi trường.
– Dựa trên tổng quan các nghiên cứu trước, luận án kế thừa và phát triển các thang đo về thực hành ECMA đồng thời đánh giá thực trạng áp dụng ECMA trong doanh nghiệp sản xuất gạch thông qua kết quả nghiên cứu định lượng và định tính.
– Từ bốn lý thuyết là lý thuyết bất định, lý thuyết thể chế, lý thuyết hợp pháp và lý thuyết bên liên quan, luận án đã thiết kế 7 giả thuyết nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến việc thực hành ECMA. Sử dụng phương pháp định lượng và định tính, luận án đưa ra kết luận về các nhân tố ảnh hưởng. Với nghiên cứu định lượng, bốn nhân tố được khám phá đó là: Áp lực cưỡng chế của chính phủ, Áp lực quy phạm, Áp lực cộng đồng dân cư; Chiến lược môi trường có mối quan hệ thuận chiều với mức độ thực hiện ECMA. Trong khi nghiên cứu định tính ủng hộ cả bảy nhân tố đều có mối quan hệ thuận chiều với mức độ thực hiện ECMA.
– Luận án cũng phân tích quan điểm của các nhà quản trị về lợi ích mà ECMA mang lại trong doanh nghiệp sản xuất gạch, kiểm định mối liên hệ và sự khác biệt giữa lợi ích ECMA với số lượng lao động, tổng nguồn vốn, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc. Những phát hiện trong nghiên cứu này sẽ là động lực để giúp luận án đề xuất các giải pháp và khuyến nghị thực hành ECMA.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu của luận án
Từ kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra các giải pháp để thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất gạch vận dụng ECMA, cụ thể: Thiết kế tài khoản EMA chi tiết; Ứng dụng phương pháp xác định chi phí dựa trên hoạt động (ABC) và phương pháp kế toán dòng vật liệu (MFCA); Lập báo cáo chi phí môi trường; Thiết kế các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động môi trường.
– Luận án đề xuất các khuyến nghị thực hiện ECMA:
+ Về phía doanh nghiệp sản xuất gạch, cần phải có sự cam kết của nhà quản lý cấp cao cho thực hành ECMA, giáo dục và phát triển chuyên môn cho các cá nhân về ECMA, nâng cao sự kết nối giữa bộ phận kế toán và bộ phận quản lý môi trường, nâng cao nhận thức của nhà quản lý về thông tin môi trường không chắc chắn.
+ Về phía Chính phủ, cần phải gia tăng áp lực cưỡng chế. Chính phủ có thể gia tăng động lực cho các doanh nghiệp sản xuất gạch thực hiện ECMA thông qua sự phối hợp giữa các Bộ bao gồm: Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Xây Dựng; Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Tài chính để ban hành các tiêu chuẩn, hướng dẫn và quy định về ECMA.
+ Về phía các bên liên quan như hiệp hội nghề nghiệp, cơ sở giáo dục, cộng đồng dân cư, nhà đầu tư và khách hàng, cũng là tác nhân lớn, là chất xúc tác để thúc đẩy phát triển hệ thống ECMA trong các doanh nghiệp sản xuất gạch Việt Nam.
