Trang thông tin về những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận của luận án
I) Thông tin chung:
– Tên đề tài luận án và cơ sở đào tạo:
+ Tên đề tài luận án: “Nghiên cứu sử dụng ảnh vệ tinh SPOT-5 trong phân loại các trạng thái rừng tỉnh Bắc Kạn”
+ Tên cơ sở đào tạo: Trường Đại học Lâm nghiệp
– Nghiên cứu sinh:
+ Họ tên NCS: Ngô Văn Tú
+ Khóa đào tạo NCS: 2011-2014
+ Chuyên ngành: Điều tra và Quy hoạch rừng, Mã số: 62.62.02.08
– Người hướng dẫn khoa học:
+ Họ tên người hướng dẫn khoa học: Nguyễn Duy Chuyên
+ Chức danh khoa học: Tiến sĩ Khoa học, học vị: Phó giáo sư
+ Đơn vị công tác: Viện Kinh tế Sinh thái
II) Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận của luận án:
– Về mặt học thuật
Nghiên cứu đã chỉ ra giá trị xám độ thuần túy trên bốn kênh ảnh vệ tinh SPOT-5 chưa đủ để phân loại các trạng thái rừng và đất lâm nghiệp tại Việt Nam mà cần có thêm những chỉ số phân bố không gian của giá trị xám độ như độ lệch chuẩn xám độ, chỉ số Homogeneity, chỉ số Dissimilarity và chỉ số Entropy.
Nghiên cứu khẳng định thêm việc hiệu chỉnh giá trị xám độ của ảnh vệ tinh do ảnh hưởng địa hình là thực sự cần thiết trong điều kiện rừng phân bố chủ yếu ở đồi núi của Việt Nam.
– Về mặt lý luận
Kết quả cho thấy tất cả các trạng thái rừng và đất lâm nghiệp trong Dự án Tổng điều tra, kiểm kê rừng toàn quốc giai đoạn 2013-2016 đều có khoảng trùng lớn về giá trị xám độ trên một đặc trưng ảnh SPOT-5 nhưng có sự biến thiên rõ rệt giữa các đặc trưng ảnh. Vì vậy, nghiên cứu đã áp dụng phương áp tổ hợp các khoảng của nhiều đặc trưng ảnh để phân loại các đối tượng mà trước đây chưa nghiên cứu nào đánh giá.
Ảnh vệ tinh quang học được thiết kế để ghi lại hình ảnh bề mặt của đối tượng được chụp trong khi hệ thống phân loại rừng và đất lâm nghiệp đang sử dụng tại Việt Nam chưa có tiêu chí về cấu trúc tầng tán rừng. Đây đươc cho là lý do chính làm giảm độ chính xác khi xây dựng bản đồ hiện trạng rừng từ ảnh vệ tinh. Lần đầu tiên, nghiên cứu đã xây dựng được bản đồ trữ lượng gỗ cho từng điểm ảnh theo phương pháp “những điểm quan sát gần giá trị xám độ nhất k-nn” để kết hợp với những đặc trưng ảnh khác phục vụ phân loại trạng thái rừng và đất lâm nghiệp tại Việt Nam.
– Những luận điểm mới rút ra từ kết quả nghiên cứu của luận án
Ảnh vệ tinh SPOT-5 có thể phân loại được 11 trạng thái rừng và đất lâm nghiệp gồm: rừng gỗ tự nhiên lá rộng thường xanh giàu, trung bình, nghèo, nghèo kiệt, phục hồi, rừng tự nhiên hỗn giao, rừng tự nhiên tre nứa, rừng trồng, đất trống có cây gỗ, đất trống và mặt nước với độ chính xác đạt 94% cao hơn tất cả các nghiên cứu từ trước tới nay.
Nghiên cứu cho thấy có thể phân loại thêm bảy trạng thái rừng từ ảnh vệ tinh SPOT-5 trong khi những nghiên cứu trước đây chỉ phân ra được hai loại (rừng tự nhiên hỗn giao, rừng trồng). Trạng thái rừng tự nhiên hỗn giao có thể phân loại được chi tiết đến trạng thái hỗn giao gỗ tre nứa đạt 93%, hỗn giao tre nứa gỗ đạt 93% và hỗn giao gỗ cọ đạt 99%. Trạng thái rừng trồng có thể phân loại được chi tiết đến rừng trồng Mỡ đạt 98%, rừng trồng Keo đạt 96%, rừng trồng Hồi đạt 91% và rừng trồng Thông đạt 98%.
Nghiên cứu đã chỉ ra phương pháp hiệu chỉnh xám độ ảnh vệ tinh SPOT-5 do ảnh hưởng của địa hình theo phương pháp bán thực nghiệm hệ số-c phù hợp hơn phương pháp thống kê thực nghiệm.
