THÔNG TIN VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài luận án: “Nghiên cứu sự phát sinh phôi soma từ nuôi cấy lớp mỏng tế bào lá cây cọc rào (Jatropha curcas L.) và ứng dụng trong vi nhân giống”
Chuyên ngành: Di truyền và chọn giống cây trồng; Mã số: 60.62.05.01
Họ tên nghiên cứu sinh: Đỗ Đăng Giáp Khóa đào tạo: 2010
Họ tên học hàm học vị Người hướng dẫn:
TS. Thái Xuân Du
TS. Nguyễn Đình Lâm
Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
Những đóng góp mới của luận án:
Cây cọc rào (Jatropha curcas L.) thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae) hay còn gọi là cây dầu mè, có nguồn gốc từ Mexico, Trung Mỹ, sau đó được lan truyền sang châu Phi, châu Á. Cây cọc rào có tên trong từ điển những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. Cây có thể sinh trưởng ở những vùng đất cát khô hạn. Hạt cây cọc rào có hàm lượng dầu khoảng 30-40%, dầu thô từ hạt được chế biến thành dầu diesel sinh học (biodiesel) và nhiều sản phẩm giá trị khác như phân hữu cơ, thuốc trừ sâu sinh học, dược liệu. Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đang chạy đua phát triển cây này, nhất là các nước Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines, Myanmar và nhiều nước châu Phi nhằm phục vụ nhu cầu năng lượng tại chỗ và xuất khẩu.
Luận án nghiên cứu trên đối tượng cây cọc rào giống Ấn Độ. Giống này đã được nhập nội và khảo nghiệm từ đề tài: “Nghiên cứu tuyển chọn giống và công nghệ trồng cây dầu mè Jatropha curcas L. để sản xuất diesel sinh học góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường thành phố” đã được thực hiện do Ban quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao thành phố Hồ Chí Minh chủ trì từ năm 2007 – 2010. của những cây cọc rào trưởng thành được thu nhận và sử dụng làm vật liệu trong nghiên cứu.
Luận án đã xây dựng được quy trình vi nhân giống từ phôi soma cây cọc rào thông qua kỹ thuật nuôi cấy lớp mỏng tế bào lá. Đây là quy trình được xây dựng đầu tiên ở Việt Nam và có một vài điểm cải tiến so với những kết quả nghiên cứu trên thế giới. Theo quy trình vi nhân giống cây cọc rào bằng nuôi cấy phôi soma, sau 49 tuần (khoảng 1 năm) nuôi cấy, từ một mẫu lá non lấy từ cây bố mẹ thông qua chọn lọc, chúng ta có thể tạo ra được trên 5 triệu cây giống từ phôi soma. Cây giống này đảm bảo các tính năng: Ổn định di truyền so với cây đầu dòng, sạch bệnh, có rễ cọc giống cây con từ hạt. Đồng thời với hệ số nhân giống cao, quy trình này có thể đáp ứng được nhu cầu cây giống cọc rào trên quy mô canh tác lớn.
Trong luận án này, các chất điều hòa sinh trưởng thực vật ngoại sinh được thay thế bằng một số acid amine và polyamine ở một số giai đoạn của quá trình phát sinh phôi soma trên cây cọc rào. Đây có thể được xem là tính mới của luận án so với những kết quả nghiên cứu trước đây.
Kết quả của luận án là tiền đề cho những nghiên cứu chuyển gen mục tiêu vào cây cọc rào.
