THÔNG TIN ĐƯA LÊN MẠNG CỦA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VỀ CÁC KẾT QUẢ CỦA LUẬN ÁN
Họ và tên nghiên cứu sinh: Vũ Việt Hưng
Tên đề tài luận án: Nghiên cứu thành phần loài phân bố tập tính vai trò truyền sốt rét của muỗi Anopheles và hiệu lực của kem xua hương xua diệt muỗi NIMPE tại huyện Đồng Xuân tỉnh Phú Yên 2017 – 2019.
Chuyên ngành: Côn trùng học
Mã số: 942 01 06
Họ tên người hướng dẫn khoa học: 1.PGS.TS. Nguyễn Thị Hương Bình 2.PGS.TS. Vũ Đức Chính
Cơ sở đào tạo: Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
1. Mục tiêu, đối tượng và địa điểm nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm mô tả phân bố, tập tính, vai trò truyền sốt rét của muỗi Anopheles và đánh giá hiệu lực bảo vệ cá nhân, sự chấp nhận của cộng đồng với kem xoa xua muỗi NIMPE, hương xua diệt muỗi NIMPE tại huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên năm 2017 – 2019
2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, nghiên cứu thực nghiệm tại phòng thínghiệm, nghiên cứu thử nghiệm có đối chứng tại thực địa.
3. Kết quả và kết luận chính
3.1. Thành phần loài, phân bố, tập tính và vai trò truyền sốt rét của muỗi Anopheles tại xã Xuân Quang 1 và xã Phú Mỡ
Đã thu được 13 loài Anopheles, trong đó có 2 véc tơ chính An. dirus, An. minimus, 3 véc tơ phụ An. aconitus, An. jeyporiensis, An. maculatus.
Muỗi An. dirus thu được vào mùa mưa cao hơn cuối mùa khô, ở rừng chiếm 83,33%, ở rẫy chiếm 82,47% số muỗi An. dirus thu được ở các khu vực này. Muỗi An. minimus thu được vào cuối mùa khô cao hơn mùa mưa, ở rẫy chiếm 92,86%, ở khu dân cư chiếm 100%, số muỗi An. minimus thu được ở các khu vực này. Muỗi An. maculatus thu được vào cuối mùa khô cao hơn mùa mưa, ở rừng chiếm 75,86%, ở rẫy chiếm 97,04%, ở khu dân cư chiếm 64,63% số muỗi An. maculatus thu được ở các khu vực này.
Tỷ lệ muỗi An. dirus đốt người là 100%, muỗi An. minimus đốt người là 4%, muỗi An. maculatus đốt người là 22,73%. Mật độ muỗi An. dirus đốt người ngoài nhà rẫy là 0,34 con/giờ/người cao hơn trong nhà rẫy là 0,17 con/giờ/người. Đỉnh đốt mồi nửa đầu đêm của muỗi An. dirus trong nhà rẫy 21h – 22h, ngoài nhà rẫy và trong rừng từ 20h – 23h, với muỗi An. maculatus trong nhà rẫy 21h – 22h, ngoài nhà rẫy và trong rừng từ 20h – 21h
Chi phát hiện muỗi An. dirus nhiễm P. falciparum với tỷ lệ là 0,52%. Chỉ số lan truyền côn trùng (AEIR) năm của An. dirus là 2,62.
3.2. Hiệu lực bảo vệ cá nhân và sự chấp nhận của cộng đồng với kem xoa xua muỗi NIMPE
Thời gian bảo vệ cá nhân của kem xoa xua muỗi NIMPE trong 6 giờ là 89,06%, kem xua có hiệu lực chống muỗi tốt. 100% người dân chấp nhận sử dụng kem xoa xua muỗi NIMPE. Không phát hiện tác dụng không mong muốn của kem xoa xua muỗi NIMPE, nhưng có 6,28% người cảm thấy mùi khó chịu khi sử dụng kem xua này.
3.3. Hiệu lực bảo vệ cá nhân và sự chấp nhận của cộng đồng với hương xua diệt muỗi NIMPE
Thời gian bảo vệ cá nhân của hương xua diệt muỗi NIMPE trong 4 giờ là 90,11%, hương xua có tác dụng chống muỗi tốt. 100% hộ dân chấp nhận sử dụng hương xua diệt muỗi NIMPE. Không phát hiện tác dụng không mong muốn của hương xua diệt muỗi NIMPE.
