THÔNG TIN ĐƯA LÊN MẠNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VỀ CÁC KẾT QUẢ CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Nghiên cứu thành phần loài, phân bố, vai trò truyền bệnh của muỗi Anopheles và ứng dụng lưới Zerofly® phòng chống véc tơ sốt rét tại khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô, Đắk Lắk (2020-2023), nhằm các mục tiêu nghiên cứu sau:
1. Xác định thành phần loài, phân bố, một số đặc tính sinh thái và vai trò truyền bệnh của muỗi Anopheles tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Ea Sô, Đắk Lắk 2020-2021
2. Đánh giá hiệu quả ứng dụng lưới ZeroFly® phòng chống muỗi truyền bệnh sốt rét trong phòng thí nghiệm và tại thực địa 01 06;
Họ và tên của nghiên cứu sinh: Phạm Văn Quang; Chuyên ngành: Côn trùng học; Mã số: 942
Họ và tên người hướng dẫn khoa học:
Hướng dẫn 1. PGS. TS. Trần Thanh Dương;
Hướng dẫn 2. TS. Nguyễn Văn Dũng
Cơ sở đào tạo: Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
– Đã thu được 13 loài muỗi Anopheles tại khu vực khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô. Trong đó trong rừng thu được cả 2 véc tơ chính An. dirus, An. minimus và 3 véc tơ phụ An. aconitus, An. jeyporiensis, An. maculatus. Ở sinh cảnh bìa rừng xuất hiện An. dirus, An. aconitus, An. jeyporiensis, An. maculatus. Ở khu dân cư chỉ thu được An. aconitus, An. maculatus. An. dirus thu được vào cuối mùa mưa-đầu mùa khô cao ở sinh cảnh trong rừng và bìa rừng. Chỉ thu được 1 An. minimus ở trong rừng vào cuối mùa mưa. Bọ gậy của An. dirus tập trung nhiều ở vũng nước bên suối trong rừng.
– An. dirus đốt người chiếm tỷ lệ 100% (15/15). An. dirus bắt đầu đốt mồi sớm từ 17 – 18 giờ, muỗi hoạt động đốt mồi từ 17 giờ đến 4 giờ sáng với đỉnh hoạt động từ 22-23 giờ hoặc từ 18-19 giờ.
– P. vivax nhiễm ở An. dirus bắt được trong rừng với tỷ lệ 1,59% vào năm 2020 và 0,595% vào năm 2021. Chỉ số lan truyền sốt rét là 0,125 vào tháng 11/2020 và 0,042 vào tháng 12/2021.
– An. dirus chùng phòng thí nghiệm và quần thể An. dirus tại khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô còn nhạy cảm với hóa chất alphacypermethrin và deltamethrin với tỷ lệ muỗi chết là 100%.
– Lưới ZeroFly® có hiệu lực diệt An. dirus (chùng phòng thí nghiệm) tốt sau 18 tháng sử dụng và có hiệu lực diệt quần thể An. dirus thu thập tại thực địa tốt sau 6 tháng sử dụng với tỷ lệ muỗi chết sau 24 giờ đều đạt 100%.
– Sau 6 tháng sử dụng lưới ZeroFly® có hiệu quả bảo vệ người khỏi muỗi đốt khi ở trong phòng treo lưới là 63,77 ± 13,72% (Trung bình ± 1,96SD).
– Có một số phàn nàn về kích ứng da và ngứa (23,33%) nhưng chỉ là tạm thời, không có tác dụng phụ đối với sức khỏe nào được ghi nhận bởi người sử dụng. Lưới ZeroFly® được sự chấp nhận cao của cán bộ kiểm lâm tại khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô với tỷ lệ 100%.
