NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: Nghiên cứu tổng hợp một số dẫn chất dị vòng quinone bằng phản ứng domino và đánh giá hoạt tính sinh học của các chất tổng hợp được
Ngành: Hóa hữu cơ
Mã số: 9440114
Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Thị Quỳnh Giang
Chức danh, học vị, họ và tên người hướng dẫn: GS.TS. Nguyễn Văn Tuyến
PGS.TS. Đặng Thị Tuyết Anh
Cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Nội dung:
1- Đã đưa ra 4 quy trình mới tổng hợp thành công các hợp chất dị vòng quinone từ phản ứng domino đa thành phần.
2- Đã tổng hợp được 80 hợp chất dị vòng quinone mới, chưa thấy công bố trong các tài liệu trước đó, bao gồm:
– 23 hợp chất 3-benzoyl-4H-benzo[g]chromene-5,10-dione 135a-w.
– 31 hợp chất podophyllotoxin-naphthoquinone 137a-x, 137aa-ah.
– 17 hợp chất N-arylated-dihydrobenzo[g]quinoline-5,10-dione 140a-q.
– 09 hợp chất benzo[a]pyridazino[3,4-c]phenazine 143a-i.
3- Đã đánh giá hoạt tính gây độc tế bào của 57 hợp chất tổng hợp được trên các dòng tế bào ung thư: KB, HepG2, SK-Lu-1 (hoặc A549), MCF7. Kết quả cho thấy 43/57 hợp chất có khả năng gây độc tế bào ung thư khảo sát, trong đó 25 hợp chất thể hiện hoạt tính mạnh với giá trị IC50 thấp hơn chất chuẩn ellipticine trong phép thử đồng thời. Các hợp chất 1371, 137j, 137k, 1371, 137af có hoạt tính gây độc tế bào ung thư tốt nhất với IC50 < 50 nM.
4- Bước đầu đã chứng minh cơ chế chống ung thư của các hợp chất podophyllotoxin-naphthoquinone 137j, 137k là bắt giữ pha G2/M của chu kỳ tế bào, kích hoạt enzyme caspase-3/7 và quá trình apoptosis. Ngoài ra, cơ chế ức chế tubulin của hai hợp chất này cũng đã được đề xuất thông qua mô phỏng docking phân tử.
